Μπορεί οι ακρογιαλιές των Χανίων να είναι διάσημες παγκοσμίως για την ομορφιά τους όμως στην ακτογραμμή όλου του νομού θα βρείτε και πολλά μικρά νησάκια, που κρύβουν τις δικές τους ομορφιές. Τόποι όπου γράφτηκε ιστορία κάποια από αυτά, περιοχές μοναδικής σημασίας για το οικοσύστημα κάποια άλλα, διαθέτουν τα περισσότερα μοναδικού κάλλους παραλίες, όπυ αξίζει να βουτήξετε
Νησάκι Σούδα
Είναι αυτό που… βλέπουν πρώτο οι επισκέπτες των Χανίων γιατί βρίσκεται στην είσοδο του κόλπου της Σούδας, στο λιμάνι των Χανίων. Στη νησίδα αυτή αρχικά υπήρχε μόνο το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου – γι’ αυτό και λεγόταν «Φραρονήσι» (Φράροι ή Φλώροι είναι οι καθολικοί μοναχοί). Σήμερα πάνω στο νησάκι της Σούδας βρίσκεται η Φορτέτζα, το βενετσιάνικο φρούριο που κτίστηκε το 1571 μ.Χ. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες, ο οπλισμός του φρουρίου το 1630 ήταν 44 κανόνια διαφόρων διαμετρημάτων και 9.185 μπάλες, ενώ τα τείχη περιέβαλαν όλη την έκταση του. Μια μικρή πόρτα ανάμεσα στους δύο προμαχώνες του φρουρίου οδηγούσε στο χαμηλότερο κομμάτι, όπου ήταν το νεκροταφείο και και μια δεξαμενή. Στην ανατολική πλευρά ήταν οι στρατώνες και μπροστά τους βρίσκονταν τρεις δεξαμενές, αποθήκες, ο κήπος και η εκκλησούλα της Παναγίας La Madonnina, ενώ η πύλη του φρουρίου βρισκόταν στη νοτιοδυτική. Σήμερα το νησάκι μπορείτε να το επισκεφθείτε μόνο δύο φορές την εβδομάδα, με τα καραβάκια που αναχωρούν τακτικά από το λιμάνι. Κοιτώντας στα βορειοδυτικά, θα δείτε ένα άλλο μικρό νησάκι σχεδόν στρογγυλό, τον Λέοντα, που αναφέρεται στους βενετσιάνικους χάρτες ως «νησί των κουνελιών». Στην αρχαιότητα και τα δύο νησάκια αυτά ονομάζονταν Λευκαί.
Θοδωρού
Το νησάκι Θοδωρού ή Άγιοι Θεόδωροι βρίσκεται απέναντι από την παραλία του Πλατανιά στα Χανιά, μόλις μισό μίλι βορειότερα. Πρόκειται για μια νησίδα με πολύ μεγάλη οικολογική σημασία αφού έχει γίνει πλέον περιοχή προστασίας για την διάσωση του Κρητικού Αίγαγρου (του αγριοκάτσικου Κρι – Κρι). Το νησάκι δεν κατοικείται, είναι βραχώδες, με έκταση 697 στρεμμάτων, ενώ το μέγιστο μήκος του φτάνει τα 3.800 μέτρα. Στην νότια πλευρά του νησιού, υπάρχει μια μεγάλη τοξωτή σπηλιά, η οποία από μακριά το κάνει να μοιάζει με τέρας που έχει ανοιχτό το στόμα του, όπως λένε όσοι διαθέτουν αρκετή φαντασία! Δίπλα από τη Θοδωρού υπάρχει και ένας μεγάλος βράχος, το νησάκι Γλαράκι, και γι’ αυτό συχνά θα ακούσετε να αναφέρονται και στα δύο νησιά στον πληθυντικό, δηλαδή «τα Θοδωρού». Τα αγριοκάτσικα μεταφέρθηκαν στα Θοδωρού από τα βουνά της Κρήτης για να μπορέσουν να αναπαραχθούν μακριά από λαθροθήρες. Έκτοτε, τα νησιά κηρύχθηκαν προστατευμένη περιοχή και απαγορεύτηκε κάθε ανθρώπινη παρουσία και δραστηριότητα. Υπολογίζεται σήμερα ότι περίπου 80 αίγαγροι διαβούν εκεί και φυλάσσονται από ειδικό φύλακα. Στα Θοδωρού βρίσκουν καταφύγιο και πολλά αποδημητικά πουλιά.
Λαζαρέτο
Το Λαζαρέτο είναι ένα μικρό νησάκι (με μήκος περίπου 200 μέτρα και πλάτος 70) που απέχει σχεδόν ένα μίλι από την ακτή της Νέας Χώρας, η οποία βρίσκεται κοντά στην παλιά πόλη των Χανίων. Στο Λαζαρέτο επί Ενετοκρατίας κατασκευάστηκε από τους Βενετούς το λοιμοκαθαρτήριο της περιοχής. Οι λοιμοί εκείνα τα χρόνια «θέριζαν» τους κατοίκους της Κρήτης και βασική «πηγή» και αιτία εξάπλωσης τους ήταν οι ναυτικοί, που κατέφθαναν από τα πέρατα του κόσμου. Η έλλειψη αποτελεσματικών φαρμάκων, η φτώχεια και οι κακές συνθήκες υγιεινής συντελούσαν στην εξάπλωση ασθενειών, οι οποίες μετατρέπονταν πολύ γρήγορα σε θανατηφόρες επιδημίες, γι’ αυτό και η κατασκευή του λοιμοκαθαρτηρίου ήταν κρίσιμης σημασίας ζήτημα. Στο Λαζαρέτο φτιάχτηκε ένα σύμπλεγμα κτηρίων, στα οποία παρέμεναν σε καραντίνα τα πληρώματα των πλοίων, που προσέγγιζαν τα Χανιά, ώστε να αποφεύγεται η μετάδοση λοιμωδών νοσημάτων στον ντόπιο πληθυσμό. Όταν οι Τούρκοι το κατέλαβαν κατά την πολιορκία των Χανίων το 1645, κατεδάφισαν τα κτίρια, για να στήσουν εκεί το τεράστιο κανόνι τους. Σήμερα στο νησί έχουν απομείνει μόνο τα θεμέλια του κτίσματος πάνω στο οποίο είχε τοποθετηθεί το κανόνι εκείνο.
Γραμβούσα
Τα δύο ακατοίκητα νησιά της Γραμβούσας, η Άγρια και η Ήμερη βρίσκονται κοντά στο ομώνυμο ακρωτήρι των Χανίων μόλις δύο μίλια βορειοδυτικά της λιμνοθάλασσας του Μπάλου.Η Άγρια Γραμβούσα βρίσκεται βόρεια από το ακρωτήριο και η πρόσβαση ως εκεί είναι αρκετά δύσκολη, λόγω των ψηλών βράχων που περιτριγυρίζουν το νησί σαν τείχη. Έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα Natura, όπως και η ευρύτερη περιοχή, καθώς στους βράχους του φιλοξενεί γλάρους και διάφορα είδη πουλιών. Το νησάκι της Ήμερης Γραμβούσας αντίθετα είναι προσβάσιμο. Εκτός από μια όμορφη παραλία εκεί υπάρχει και ένα περίφημο φρούριο, που το κατασκεύασαν Ενετοί. Στη νότια πλευρά της νησίδας σχηματίζονται δύο μεγάλοι κόλποι, ανάμεσα στους οποίους υπάρχει ένα ναυάγιο, το σκουριασμένο κουφάρι του οποίου αποτελεί πλέον αναπόσπαστο κομμάτι του τοπίου. Στον κόλπο της Γραμβούσας, που βρίσκεται κάτω από το φρούριο, αποβιβάζονται καθημερινά το καλοκαίρι εκατοντάδες επισκέπτες με τα καραβάκια, που εκτελούν το δρομολόγιο μιας ώρας από το λιμάνι του Κίσσαμου. Οι τουρίστες μπορούν να περιηγηθούν στο κάστρο και να δουν από κοντά το ναυάγιο, εκτός από το να χαρούν το κολύμπι και τη θάλασσα! Δίπλα στην παραλία υπάρχει το μικρό ξωκλήσι των Αγίων Αποστόλων και ένα καφενείο από όπου μπορείτε να προμηθευτείτε τα απολύτως απαραίτητα.
Γαυδοπούλα
Η βραχονησίδα Γαυδοπούλα βρίσκεται τέσσερα ναυτικά μίλια βόρεια της Γαύδου, και πια δεν κατοικείται. Αποτελεί σταθμό μεταναστευτικών πουλιών κατά το μακρινό ταξίδι τους από την Αφρική προς την Ευρώπη και αντίστροφα, καθώς και καταφύγιο για τα απειλούμενα είδη της μεσογειακής φώκιας και της χελώνας careta careta. Τα ρηχά νερά ανάμεσα στη Γαύδο και τη Γαυδοπούλα φιλοξενούν ρινοδέλφινα, που περιστασιακά παρατηρούνται και κοντά στις ακτές της Κρήτης. Τα βάθη γύρω από τη Γαυδοπούλα είναι μεγάλα και στη νοτιοδυτική πλευρά της υπάρχουν μεμονωμένοι βράχοι κατάλληλοι για παρατήρηση για όσους κάνουν καταδύσεις. Στο βορειοδυτικό άκρο του μικρού νησιού υπάρχει φάρος, ενώ το ψηλότερο σημείο της βραχονησίδας απέχει 133 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας. Στη Γαυδοπούλα έχουν βρεθεί χαλάσματα πρωτομινωικού οικισμού.
