Ρέθυμνο 2017. Η τοπική έκδοση το πρώτο επίτευγμα αριστείας. 495 σελίδες ασπρόμαυρο με πολλές φωτογραφίες, υπότιτλους, διαστήματα, κενά κτλ. Προ πολλού ο τόπος ευτύχησε να παρουσιάζει εκδόσεις που σπανίζουν και δικαιούνται άφοβα κάθε επαίνου. Όντως επίτευγμα για έναν μικρό σαν τον δικό μας τόπο, έστω με μακρά παράδοση στον τομέα.
Ο συγγραφέας του το δεύτερο επίτευγμα. Ο Λευτέρης Κρυοβρυσανάκης γνωστός και αγαπητός επιπλέον ως δημοσιογράφος - συγγραφέας, με 36ετή υπηρεσία στην εκπαίδευση, προσφέρει στο Ρέθυμνο και την ιστορία του μιαν ακόμη πολύτιμη συμβολή καθώς πέραν των κειμένων του αδιαλείπτως στον τοπικό τύπο, το βιβλίο αυτό αποτελεί το ένατο στη σειρά.
Το θέμα του, το περιεχόμενο, ο τρόπος γραφής και ο απροσμέτρητος μόχθος του συγγραφέα, το τρίτο επίτευγμα. Βασισμένο στην πλούσια βιβλιογραφία που το Ρέθυμνο από πολλών χρόνων διαθέτει, γεγονός για το οποίο επίσης επιτρέπεται να επαίρεται γιατί παραπλήσιο «αποθεματικό» γραφής ελάχιστοι νομοί προσκομίζουν πανελληνίως ή προσιδιάζουν, ακόμα και κατά πολύ μεγαλύτεροι γεωγραφικά, πληθυσμιακά ή με το βάρος ονόματος.
Χωρισμένο σε ενότητες: «ΕΚΚΛΗΣΙΑ» (καταγράφονται ιστορικό αιώνων, ονόματα, ναοί, μονές, εκκλησιαστικά γεγονότα). «ΔΙΟΙΚΗΣΗ - ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ» (ονόματα - αριθμοί - εκλογές - πολιτικοί - εκλεγμένοι - προσωπικότητες - Δήμαρχοι). «ΣΤΡΑΤΟΣ - ΣΩΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ» (μονάδες - φωτογραφίες - Διοικητές κλπ). «ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ» (σχολεία- βιβλία - διευθυντές - μαθητές - οι δάσκαλοι - οι χώροι - οι ονομασίες - οι τόποι - οι βαθμίδες). Ειδικά αυτή η ενότητα διακρίνεται για την σε βάθος εμπεριστατωμένη έρευνα και προσεκτική κατάταξη, ενώ εμπλουτίζεται με διαπρεπή, διαβόητα παράλληλα «μαργαριτάρια», προϊόν κι' αυτά υπομονετικής βαθιάς ευνόητα αγάπης προς τους δημιουργούς μαθητές. Τέλος η ενότητα «ΧΩΡΙΑ - ΟΙΚΙΣΜΟΙ» σε 400 περίπου σελίδες, συμπεριλαμβάνει περί τα 100 χωριά του Ρεθύμνου.
Ένας ανεκτίμητος θησαυρός που έρχεται να προστεθεί και να προσαυξήσει αυτόν που, κυρίως τους τελευταίους καιρούς της δριμύτητας και δυσπραγίας, συσσωρεύεται με τη μορφή βιβλίων και πολλαπλών επιπροσθέτως εκδηλώσεων από φωτοβόλους Ρεθυμνιώτες φλόγινους που δεν φείδονται εργασίας και εξόδων. Δίχως διάθεση εξάλλου φληναφημάτων, όλα ανεξαιρέτως - μια καταπληκτική χρονικά σύμπτωση - κοσμούνται με το πανάκριβο αποθησαύρισμα στοιχείων ελεγμένων και εγκρίτων, πλουσίων κι' αγνώστων το πλείστον ως σήμερα. Τα χωριά της ΡΕΘΥΜΝΟΓΝΩΣΙΑΣ του Λευτέρη Κρυοβρυσανάκη φωτίζουν το χθες, πληροφορούν το παρόν, παρέχουν παρακαταθήκες πανάγαθες, πανίσχυρες, πανοραματικές για το μέλλον. Οι δάσκαλοι στον Αη Γιάννη Αμαρίου, η ιστορία στον Βαθιακό και τα γειτονικά του, οι 11 εκκλησίες στη Γωνιά, οι Κεραμιανοί που διακρίθηκαν και η ποδοσφαιρική ομάδα, τα 12 σπήλαια στα Λευκόγεια, της Νίθαυρης πρόσωπα, η Τουρκοκρατία στα Ρούστικα, μονές, σχολεία, άνθρωποι, τοπία, φαράγγια, δραστηριότητες, ονομασίες παρελαύνουν και αποδιαβάζονται σαν σε ίλιγγο. Φερέγγυα, διασταυρωμένα, με πραγματογνωσία, γλαφυρά, αξιολογημένα, στις διάφορες εκδοχές.
Η έκδοση επιβάλλεται ως καθήκον όχι περιοριστικά του συγγραφέα αλλά του συνόλου, αρχών - φορέων - ατόμων, να συμπληρωθεί άρτια, να ολοκληρωθεί μέχρι κεραίας και να παραδοθεί στις γενεές πλήρης. Με τις οικογένειες και τους οικισμούς, τους ιερείς, τα μετόχια, τα μνημεία. Καιροί και συνθήκες αξιώνουν ετούτη η προσπάθεια να ενισχυθεί ώστε να επεκταθεί το δυνατόν ευρύτερα και να συναρμόσει αρμονικά με τις σχετικές που χρονολογικά προηγήθηκαν ή εν καιρώ θα επακολουθήσουν. Το πνευματικό - ιστορικό οπλοστάσιο του Ρεθύμνου, της πόλης και ανεξαιρέτως όλων των χωριών και της υπαίθρου του, τώρα, καταμεσίς της αντιξοότητας και του τρομακτικού, του εφιαλτικού προβλήματος πολύμορφα και πολυμέτωπα που αντιπαλεύει, μπορεί και πρέπει να εξασφαλίσει προκειμένου να εξασφαλιστεί, τέτοια «όπλα» που θα καταστήσουν το
