Το κεφαλοχώρι των κρασοχωριών, το Κοιλάνι, που φημίζεται για τις ποικιλίες των αμπελιών του, και κυρίως για τον παραδοσιακό παλούζε του, θα διοργανώσει και φέτος για 37η χρονιά τα Αφάμια 2019 και θα περιλαμβάνονται εκδηλώσεις όπως παραδοσιακό μουσικοχορευτικό πρόγραμμα, παρασκευή και προσφορά δωρεάν παλουζέ στους επισκέπτες, απόσταξη ζιβανίας και επίσκεψη στα μουσεία, στα οινοποιεία και στις εκκλησίες της κοινότητας που θα παραμείνουν ανοικτά κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης.
ΤΟ ΧΩΡΙΟ
Ανάμεσα στα Κρασοχώρια της περιοχής Λεμεσού, το Κοιλάνι είναι από τα πιο φημισμένα με πλούσια μακρόχρονη ιστορική παράδοση και πολιτιστική κληρονομιά.
Είναι κτισμένο στην ανατολική πλευρά του Αφάμη και τα αμπέλια του καλύπτουν τεράστια έκταση, που το φέρνουν να συνορεύει με το Όμοδος, τα Μανδριά, το Πέρα Πεδί, τη Συλίκου, τη Λόφου, το Βουνί.
Στο χωριό σώζονται κατάλοιπα και τοπωνύμια από την αρχαία εποχή. Είναι αποικία των Αρκάδων και πολλά τοπωνύμια αποδεικνύουν το γεγονός αυτό.
Από τον Αρχιμανδρίτη Κυπριανό συγγραφέα της «Ιστορίας χρονολογικής της νήσου Κύπρου» που καταγόταν ο ίδιος από το Κοιλάνι πληροφορούμαστε ότι
τον καιρό της Τουρκοκρατίας το χωριό είχε περίπου χίλια σπίτια, ότι είχε άδεια για παραγωγή και επεξεργασία του μεταξιού, και ότι πλήρωνε μαζί με άλλα χωριά ειδικό φόρο για το στρατό. Ακόμα αναφέρει τα προϊόντα του, που ήταν σταφύλια κρασιά, φρούτα και λαχανικά, όπως και σήμερα.
Επίσης διέθετε προϊόντα πεδινών περιοχών, από τα κτήματα που είχε στο Παραμάλι. Ότι ήταν η πρωτεύουσα του διαμερίσματος Κοιλανίου, ενός από τα 16 διαμερίσματα (διοικητικές περιφέρειες) που οι Τούρκοι διαίρεσαν την Κύπρο για διοικητικούς και φορολογικούς λόγους. Τη θέση αυτή την είχε και προηγουμένως επί φραγκοκρατίας, και τη διατήρησε και επί αγγλοκρατίας μέχρι τη δεκαετία του 40.
Κατά την αγγλοκρατία υπήρξε διοικητικό κέντρο, διέθετε Κτηματολόγιο, Δικαστήριο, Αστυνομικό Σταθμό, Ιατρικό κέντρο, Ταχυδρομείο.
Διέθετε πολλές μικρές βιοτεχνίες και εργαστήρια, όπως σιδεράδικα, τσαγκάρικα, ξυλουργεία. Στα σπίτια οι γυναίκες είχαν μεταξοσκώληκες, έβγαζαν μετάξι, ύφαιναν, κατασκεύαζαν μαντήλια, βράκες, ζώστρες. Κεντούσαν την πιπίλλα, τον κροσιέ, τα λευκαρίτικα, και πολλά άλλα.
Τα πρώτο Σαββατοκύριακο του Οκτωβρίου τα Αφάμια, η γιορτή του Παλουζέ.
Τα Αφάμια, έχουν γίνει πια θεσμός. Μέσα στην ωραία φθινοπωρινή ατμόσφαιρα του χωριού, που από παντού μυρίζει σταφύλι και μούστο, το Κοιλάνι γιορτάζει την πιο όμορφη λαϊκή του εκδήλωση και καλεί όλους να τη χαρούν. Να χαρούν ένα ωραίο καλλιτεχνικό πρόγραμμα, να δοκιμάσουν τον Κοιλανιώτικο παλουζέ, να περπατήσουν στα δρομάκια του χωριού, να επισκεφθούν τα μουσεία, τις εκκλησίες, το σχολείο του, τον Αστυνομικό Σταθμό όπου φιλοξενούνται οι εκθέσεις ζωγραφικής και φωτογαφίας, να αγοράσουν προϊόντα από την πηγή τους: παξιμάδια, σουτσούκο, ξηρούς καρπούς, έψημα, σταφίδες και πολλά άλλα.
Ο σουτζούκος είναι από τα πιο γνωστά παραδοσιακά γλυκά της Κύπρου. Φτιαχνόταν τον Αύγουστο – Σεπτέμβρη μετά τον τρύγο που τα σταφύλια είναι γλυκά αλλά και πιο φθηνά..
Απαιτεί αρκετό χρόνο στην προετοιμασία του, γι αυτό οι νοικοκυρές δε φτιάχνουν στο σπίτι πια.
Στην Κύπρο βρίσκεται σε διάφορες μορφές. Είναι τα γλυκά «λουκάνικα» που θα βρείτε στα πανηγύρια να στολίζουν τις καρότσες των πωλητών.
Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για μουσταλευριά φτιαγμένη με διαφορετικούς τρόπους, που στεγνώνει πάνω σε κλωστή που έχουν περαστεί αμύγδαλα ή καρύδια.
Η βασική συνταγή γίνεται από μουσταλευριά που παρασκευάζεται χωρίς ζάχαρη.
Υπάρχουν όμως συνταγές όπου προστίθεται και ζάχαρη, ή ακόμα και από λουκούμι και που πασπαλίζεται με ζάχαρη άχνη.
Είναι ωραίος και από μόνος του και συνοδεύει πολύ ωραία το ποτό.
Φυλάγεται για πολύ καιρό.
Η λέξη Σουτζούκι ή Σουτζούκος προέρχεται απο τα Τουρκικά "Sujuk" που σημαίνει λουκάνικο.
