Βόρεια του χωριού Αγία Βαρβάρα του Νομού Ηρακλείου και σε απόσταση περίπου 1,5 χιλιομέτρου, υπάρχει ένας βράχος μεγάλου μεγέθους τον οποίο οι ντόπιοι κάτοικοι αποκαλούν «Βότυρο». Στην κορυφή του βράχου βρίσκεται μια πυροσιά (παραστιά). Ο βράχος αυτός είναι απρόσιτος και μόνο απ’ το δυτικό μέρος μπορεί κανείς ν’ ανεβεί στην κορυφή του.
Όπως αναφέρει η παράδοση, στο μέρος αυτό μια γριά έβοσκε το κοπάδι της και στην κορυφή του βράχου έστηνε το καζάνι της και τυροκομούσε. Το μήνα Φλεβάρη κάποιας χρονιάς έκανε τόσες πολλές κακοκαιρίες, που η γριά είχε απηυδήσει, και στις 28, τελευταία μέρα του Φλεβάρη, είπε το εξής : « Μας φεύγεις Κουτσοφλέβαρε και θα γλιτώσομε από τα κακά που μας προξενείς κάθε μέρα ». Αλλά ο Φλεβάρης θύμωσε με τα λόγια της γριάς και ζήτησε να του δοθεί μια επιπλέον ημέρα.
Αφού του δόθηκε μια μέρα παραπάνω, έκαμε τόση κακοκαιρία, που για να γλιτώσει η γριά μπήκε κάτω από το βράχο κι εκεί «τα κακάρωσε». Από τότε έμειναν τα πρόβατά της έρημα, καθώς και τα τυριά της και μεταμορφώθηκαν σε βράχους σκορπισμένους εδώ κι εκεί. Πολλοί απ’ αυτούς τους βράχους, άλλοι μικροί κι άλλοι μεγάλοι, έχουν σχήμα τυριού και γι’ αυτό η τοποθεσία ονομάζεται «Της γριάς το τυρί» ή «πίτες της γριάς» και ο μεγάλος βράχος «Βότυρος ».
http://dim-ag-varvar.ira.sch.gr
