Περπατώντας κατά μήκος των ενετικών τειχών της πόλης του Ηρακλείου

 Ο οχυρωματικός περίβολος του βενετσιάνικου Χάνδακα του 15ου αι., που σώζεται μέχρι τις μέρες μας, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του είδους του και λόγω της έκτασης και του βαθμού διατήρησης του, σε ολόκληρη τη μεσογειακή λεκάνη. 

Σήμερα τα τείχη οριοθετούν την παλιά πόλη του Ηρακλείου καταλήγοντας στα ανατολικά στο επιβλητικό θαλάσσιο φρούριο του Κούλε, ένα επίσης σημαντικό μνημείο της περιόδου της ενετοκρατίας

 Ο σχεδιασμός και η κατασκευή της νέας οχύρωσης του Χάνδακα έγινε σε διάφορες φάσεις και κράτησε σχεδόν δύο αιώνες ξεκινώντας από τα μέσα περίπου του 15ου αιώνα. Ο σχεδιασμός έγινε με βάση τις νέες αρχές της οχυρωματικής τέχνης με την καθιέρωση του προμαχωνικού συστήματος και τις ανάγκες που προέκυψαν από την εφεύρεση της πυρίτιδας.
Ο νέος αμυντικός περίβολος, που έχει σχήμα τριγώνου με βάση στη θάλασσα, έχει περίμετρο περίπου 5 χιλιόμετρα. Την οχύρωση συμπλήρωνε, από την πλευρά του χερσαίου τμήματος, τάφρος και άλλα εξωτερικά οχυρά. Χαρακτηριστικό στοιχείο του οχυρωματικού σχεδιασμού αποτελούσαν οι προμαχώνες (Fronte Bastionato) που ήταν συνολικά επτά από ανατολικά προς τα δυτικά:  

 ο Προμαχώνας Σαμπιονάρα (της Άμμου, που ανακατασκευάστηκε από τους Τούρκους),
ο Προμαχώνας Βιτούρι,
ο Προμαχώνας Ιησού,
ο Προμαχώνας Μαρτινέγκο,
ο Προμαχώνας Βηθλεέμ,
ο Προμαχώνας Παντοκράτορα και
ο Προμαχώνας Αγ. Ανδρέα (επίσης ανακατασκευασμένος από τους Τούρκους).

 

 Ο διάσημος στρατιωτικός μηχανικός της Βενετίας ο Michele Sammicheli ήταν ο σχεδιαστής των τειχών της πόλης του Ηρακλείου. Η κατασκευή τους ξεκίνησε το 1462 και διήρκεσε 100 χρόνια. Η οχύρωση του Ηρακλείου αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του είδους του στη Μεσόγειο.

 

 

 Ο καλύτερος τρόπος για την έναρξη της περιήγησης είναι από τον προμαχώνα του Αγίου Ανδρέα, επί της οδού Εθνάρχου Μακαρίου. Μπορείτε όμως να ξεκινήσετε και απο τον Προμαχώνα Βιτούρι ο οποίος βρίσκεται απέναντι απο τον λόφο της Αναλήψεως μεταξύ των Προμαχώνων Ιησού και Σαμπιονάρα.

Αξίζει τον κόπο να περπατήσει κάποιος τα ενετικά τείχη, να θαυμάσει το μεγαλείο της κατασκευής τους, αλλά και για ναδεί την πόλη του Ηρακλείου απο διαφορετικές οπτικές γωνίες.

Με τις ανάλογες παρεμβάσεις που έχουν γίνει απο την δημοτική αρχή, τα τείχη έχουν σε κάποια σημεία δεχτεί διορθωτικές παρεμβάσεις αναστήλωσης και συντήρησης.

 Οι χαμηλές πλατείες των τειχών έχουν γίνει εδω και λίγα χρόνια καλοκαιρινοί δημοτικοί κινηματογράφοι, αλλά και χώροι παραστάσεων και συναυλιών.

Εχουν δημιουργηθεί μονοπάτια και μικρά δρομάκια , έχουν φυτευθεί δέντρα με μεγάλη αίσθηση του επισκέπτη οι χώροι πρασίνου.

Παγκάκια σε πολλά σημεία των τειχών κατασκευάστηκαν για την ξεκούραση των πολιτών.

Χωρίς να αμφισβητούμε την προσπάθεια και την συμβολή της Δημοτικής Αρχής στην ανάδειξη των ενετικών τειχών της πόλης του Ηρακλείου, δεν μπορούμε παρά να γκρινιάξουμε και να επισημάνουμε 3 πραγματάκια.

 

 

1 ) Τα ξύλινα παγκάκια που έγιναν καυσόξυλα και  σάπισαν στην έλλειψη συντήρησης τους και αντικατάστασης τους.

2 ) Τα γεμάτα απο σκουπίδια καλαθάκια που ο αέρας τα αδειάζει και ώς αποτέλεσμα τα μεταφέρει δεξιά και αριστερά.

3 )Τα συνθήματα που κοσμούν τις σπασμένες ταμπέλες του Δήμου οι οποίες αναγράφουν την ιστορία των τειχών.

4 ) Την έλλειψη σήμανσης πληροφοριών των μνημείων και σημείων των ενετικών τειχών.

5 ) Την έλλειψη φωτισμού στα μονοπάτια για περπάτημα που βρίσκονται πάνω στα τείχη.

6 ) Την έλλειψη σήμανσηςπληροφοριών, των πιθανών εισόδων του επισκέπτη - τουρίστα  για το  αποπου θα ανέβει και θα ξεναγηθεί στα ενετικά τείχη

 

 

 

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ / ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΕΝΝΑΡΑΚΗΣ