Ελληνικό αγγείο (480 π.Χ.)
Βy Tasos Theocharis ΨΙΛΗ ΑΜΜΟΣ
Ο μύθος της Αρπαγής της Ευρώπης έχει μία ιδιαίτερη σημασία, συμβολίζει αφενός τις μυθολογικές ρίζες της Ευρώπης σε σχέση με τον ελληνικό πολιτισμό και αφετέρου τη δημιουργική περιπέτεια που αποτελεί η ενοποίηση της Ευρώπης.
Ο μύθος αναφέρει ότι ο Δίας είδε την Ευρώπη,κόρη του Αγήνορα, βασιλιά της Φοινίκης (σημερινός Λίβανος) και αδελφή του Κάδμου, να παίζει με τις φίλες της στις ακτές.
Μαγεμένος από την ομορφιά της μεταμορφώθηκε
Η πραότητα του ξεγέλασε την Ευρώπη που κάθισε στη ράχη του, τότε ο ταύρος έγινε ορμητικός, ρίχτηκε στη θάλασσα με το υπέροχο φορτίο του και με τη συνοδεία των δελφινιών, έφθασε στην Κρήτη.
Ο Δίας πήρε την Ευρώπη που πλέον είχε καταλάβει , και την οδήγησε στο Δικταίο άντρο, την σπηλιά στο οροπέδιο του Λασιθίου, εκεί που είχε γεννηθεί και μεγαλώσει.
Από την ένωσή τους γεννήθηκαν ο Μίνωας, ο Ροδάμανθυς και ο Σαρπηδώνας.
Η Ευρώπη πήρε σύζυγο της το βασιλιά της Κρήτης Αστερίωνα τον οποίο και έπεισε να υιοθέτησε και τα παιδιά που είχε αποκτήσει αυτή από το Δία.
Μετά τον θάνατο του Αστερίωνα ο μεγαλύτερος από τα δύο παιδιά, ο Μίνωας έγινε ο βασιλιάς της Κρήτης.
Ο μύθος της Αρπαγής της Ευρώπης εκφράζει την κοινή κληρονομιά των Ευρωπαίων, το ελεύθερο κι ανήσυχο πνεύμα, την κινητικότητα και τα συναισθήματα, την συνάντηση πολιτισμών.
Ο μύθος απασχολεί ερευνητές της ανθρωπολογίας και της σημειολογίας αλλά και εμπνέει καλλιτέχνες.
Η πλούσια έκφραση και ερμηνεία του εκφράζουν ακριβώς την πολυπολιτισμικότητα των Ευρωπαίων και τις κοινές βάσεις του πολιτισμού τους.
Κάθε μύθος δεν έχει απαραίτητα και μία εκδοχή, η παράδοση των Γορτύνιων λέει ότι η ερωτική συνεύρεση του Δία και της Ευρώπης έγινε στην περιοχή της Γόρτυνας κάτω από την σκιά ενός πλατάνου ο οποίος και από τότε έμεινε αειθαλής κάτι που αποτυπώνετε στα νομίσματα της εποχής.
Η διαχρονικότητα του μύθου και η ποικιλία στο είδος και τη μορφή των αναπαραστάσεων σε ψηφιδωτά, σε αρχαία αγγεία, σε νομίσματα, σε πόρτες, σε κλασσικούς πίνακες ζωγραφικής, σε σύγχρονα χαρακτηριστικά, σε γλυπτά κλπ, έχει εντυπωσιάσει πολλές περιοχές του ευρωπαϊκού και Μεσογειακού χώρου.
Αυτός ο μύθος, για χρόνια και χρόνια ενέπνευσε αμέτρητους καλλιτέχνες κυρίως στη γηραιά ήπειρο η οποία ζήλεψε το όνομα της όμορφης ηρωίδας και το έκανε δικό της.
Χαρακτηριστικά δείγματα διαφόρων ιστορικών Περιόδων
Δίδραχμο Γόρτυνας - 200 πΧ |
Κέρμα Γόρτυνας - 320 πΧ
Κέρμα Κύπρου προ ευρώ
Ως Αρπαγή της Ευρώπης φέρεται επίσης ψηφιδωτό μωσαϊκό δάπεδο το οποίο αναπαριστά το μύθο της αρπαγής της Ευρώπης από τον Δία μεταμορφωμένο σε ταύρο, χρονολογείται γύρω στον 4ο αιώνα π.Χ. και βρέθηκε στην ευρύτερη περιοχή της Σπάρτης.
Σήμερα φυλάσσεται σε πολύ καλή κατάσταση στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης.
Το συγκεκριμένο ψηφιδωτό απεικονίζεται και στην ελληνική έκδοση του κέρματος των 2 ευρώ.
Κέρμα 2 ευρώ