Τετάρτη 9 Απριλίου 2014

Home Unlabelled ...του JORGO STAY - Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΡΕΒΕΛΗΣ ΑΤΕΝΙΖΕΙ ΤΟ ΛΙΒΥΚΟ ΠΕΛΑΓΟΣ

...του JORGO STAY - Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΡΕΒΕΛΗΣ ΑΤΕΝΙΖΕΙ ΤΟ ΛΙΒΥΚΟ ΠΕΛΑΓΟΣ

Η ιστορική Ιερά Μονή Πρέβελης βρίσκεται νότια του Ρεθύμνου, δυτικά από τις εκβολές του Κουρταλιώτη ("Μεγάλου ποταμού"). Είναι από τις πιο γνωστές και αξιοσέβαστες μονές της Κρήτης, μέσα σε ένα κατάφυτο και καταπράσινο τοπίο.

Περιλαμβάνει δύο ξεχωριστά μοναστήρια που βρίσκονται σε απόσταση 1,7 χιλ. μεταξύ τους, την Κάτω Μονή του Προδρόμου και την Πίσω Μονή του Θεολόγου.

Το πρώτο συγκρότημα, το οποίο συναντάει ο επισκέπτης πρώτο ερχόμενος από το Ρέθυμνο, είναι η Κάτω Μονή του Προδρόμου, η οποία είναι ερειπωμένη. Βρίσκεται κοντά στο Μεγάλο Ποταμό και την καμαρωτή γέφυρα της περιοχής και ιδρύθηκε κατά τον 10ο – 11ο αιώνα.

Το μοναστήρι χρησιμοποιούταν παλιότερα σχεδόν όλο το χρόνο, καθώς οι τριγύρω εκτάσεις ήταν ιδανικές για καλλιέργεια και κτηνοτροφία. Ωστόσο εγκαταλείφθηκε, καθώς καταστράφηκε και λεηλατήθηκε επανειλημμένα από τους διάφορους κατακτητές.

Αντίθετα με την Κάτω Μονή, η Πίσω Μονή του Θεολόγου λειτουργεί κανονικά ως ανδρικό μοναστήρι και είναι επισκέψιμη. Ιδρύθηκε το 16ο αιώνα και είναι κτισμένη σε πετρώδες ύψωμα με ανεπανάληπτη θέα στη θάλασσα. Το συγκρότημα είναι κτισμένο σε σχήμα Π και στο κέντρο υπάρχει ο ναός της μονής με το υπέροχο τέμπλο, αφιερωμένος στον Άγιο Ιωάννη το Θεολόγο (εορτάζει 8 Μαΐου) και στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου.

Επί Τουρκοκρατίας καταστράφηκε το 1646 και το 1770. Το όνομα του μοναστηριού προήλθε πιθανότερα από τον Ακάκιο Πρέβελη, που υπήρξε ανακαινιστής του μοναστηριού το 1670.

Η Πρέβελη έχει συνδέσει το όνομα της με την συμμετοχή των μοναχών της στους εκάστοτε απελευθερωτικούς αγώνες της Κρήτης, γεγονός που το πλήρωσε πολύ ακριβά πολλές φορές.

Μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της Κρήτης ήταν κι ο Μελχισεδέκ Τσουδερός (1803-1823), ηγούμενος της Μονής. Ο Μελχισεδέκ μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και οργάνωσε πρώτος την επανάσταση του 1821 στην Κρήτη. Έπαιρνε κι ο ίδιος μέρος στις μάχες, αλλά σκοτώθηκε ηρωικά το 1823. Αργότερα, ο Τούρκος Ψαροσμαήλης επιδράμει εναντίον της μονής και την καταστρέφει.

Ο θαυματουργός Τίμιος Σταυρός της μονής που φέρει στη βάση κομμάτι από Τίμιο Ξύλο έπεσε στα χέρια των Τούρκων, οι οποίοι τον πούλησαν σε Γενοβέζους πειρατές. Όταν το Νοέμβριο του 1823 παρέπλεαν κοντά στη Λίμνη, το πλοίο σταμάτησε απότομα παρά τον ούριο άνεμο.

Για τρεις μέρες, το πλοίο δεν μπορούσε να συνεχίσει την πορεία του, παρά μόνον όταν παρέδωσαν το Σταυρό στους μοναχούς. Ο νέος ηγούμενος Νείλος Μοσχοβίτης ανακαινίζει την Πίσω Μονή, αναδιοργανώνει το παλιό σχολείο και τη σχολή του Αγίου Πνεύματος.

Το 1850 η μονή ανέλαβε το κτίσιμο της υπέροχης καμαρωτής γέφυρας του Μεγάλου Ποταμού και της γέφυρας του Μπουρτζούκου. Το 1866 η μονή προσφέρει καταφύγιο στους επαναστάτες, ενώ 14 μοναχοί συμμετέχουν στον ένοπλο αγώνα. Το 1867 η μονή καταστρέφεται ολοκληρωτικά από τους στρατιώτες του Ρεσίτ Πασά και η ανοικοδόμησή της ξεκίνησε το 1897.

Το 1941 μετά τη Μάχη της Κρήτης και την εδραίωση της Γερμανικής Κατοχής, στο μοναστήρι συγκεντρώνονται περισσότεροι από 5000 στρατιώτες των συμμαχικών δυνάμεων, έως ότου φτάσουν υποβρύχια στην Πρέβελη για να τους φυγαδεύσουν στην Αφρική.

Στις 25 Αυγούστου του ιδίου έτους οι Γερμανοί καταστρέφουν τη μονή και πολλοί μοναχοί οδηγούνται στις Φυλακές των Χανίων. Οι Γερμανοί αρπάζουν τον Τίμιο Σταυρό της Μονής και στις 13 Σεπτεμβρίου 1941 το αεροπλάνο που θα μετέφερε το Σταυρό στη Γερμανία δεν μπορούσε να απογειωθεί μυστηριωδώς. Οι Γερμανοί παραδίδουν τον Σταυρό στην αστυνομική διεύθυνση των Χανίων και το αεροπλάνο μπόρεσε να πετάξει.

Αργότερα, το 1979 ο επιζήσας Αυστραλός βετεράνος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου Geoffrey Edwards ιδρύει την μονή του Αγίου Ιωάννη του Πρέβελη κοντά στο Περθ της νοτιοδυτικής Αυστραλίας από ευγνωμοσύνη για την φιλοξενία των μοναχών της μετά τη Μάχη της Κρήτης. Οι μοναχοί επέστρεψαν στο μοναστήρι το 1943. Το 1980 άγνωστοι βεβήλωσαν το Κάτω Μοναστήρι και τις μορφές των Αγίων αντικατέστησαν ζωγραφιές και συνθήματα για τα ναρκωτικά.

Πολλά από τα ιερά κειμήλια της μονής εκτίθενται σε ένα καλαίσθητο μουσείο. Με δυναμική, σήμερα, πνευματική και λατρευτική παρουσία η ηρωική αυτή μονή χαίρει ιδιαίτερης εκτίμησης και σεβασμού σε ολόκληρη τη Κρήτη και στους χιλιάδες επισκέπτες της.

Η μονή απέχει 36 χλμ. από το Ρέθυμνο και κοντά στο μοναστήρι είναι τόσο το φαράγγι που οδηγεί στο Λιβυκό Πέλαγος, όσο και η γνωστή παραλία της Πρέβελης με το υπέροχο φοινικόδασος.