«…Με
γοητεύει το παιχνίδι της μνήμης, αγαπώ τις λέξεις»
Η παραπάνω φράση από το διήγημα της Χαρούλας
Βερίγου (Ζωής Δικταίου) «Μάτια μου ψιχαλιστά» περιγράφει με τον πιο λιτό τρόπο
την πρόταση της δημιουργού. Επτά αφηγήματα, επτά διαφορετικές ιστορίες με
κοινούς άξονες την μνήμη των παιδικών χρόνων, τις αναμνήσεις από τη ζωή στο
χωριό της Κρήτης, τα θαύματα της φύσης και της φαντασίας σε μία διαρκή
μετατόπιση ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν.
Οι έντονες στιγμές της παιδικής
ζωής τροφοδοτούν την ώριμη ηλικία, καθοδηγούν την μετέπειτα συμπεριφορά των
ηρώων και την αιτιολογούν, χωρίς να ξεπέφτουν σε φτηνό διδακτισμό ή στείρα
λαογραφία. Κυριαρχούν τα γνήσια βιώματα από την επαφή με τη φύση και τους
ανθρώπους της φύσης, σε μια εποχή όπου ο χρόνος ήταν κυκλικός κι οριζόταν από
την αλλαγή των εποχών και τα φαινόμενά τους. Ωστόσο το παρελθόν δεν καταλήγει
ένας οριστικά χαμένος παράδεισος αλλά προβάλλεται με φροντίδα ως πολύτιμος,
θετικός σηματωρός του παρόντος.
Η ιστορία της «Κεραζώζας» συμφιλιώνει το κενό
ανάμεσα στις γενιές, τη ζωή με τον θάνατο, συνομιλεί με τα εφηβικά
μυθιστορήματα και δίνει τον λόγο στης «Μνήμης τα γυρίσματα» όπου με τα μάτια
της ηρωίδας-μαθήτριας άλλων εποχών ανοίγει ένας νέος κόσμος, ορατός στα μάτια των
παιδιών και πιθανολογούμενος για τους μεγάλους. Κάνοντας ένα «Ταξίδι στο φως»
μαζί με έναν μικρό ήρωα που σε άλλες εποχές θα ήταν απόβλητος, αποκαλύπτει τη
δύναμη της αγάπης και την ιδανική νερένια πολιτεία της κατανόησης και της
συγχώρεσης. Τα πρώιμα συναισθήματα, οι πρώτες ενοχές και τα αγκάθια του πρώτου
έρωτα ανιχνεύονται στα εξομολογητικά «Γράμματα στην αθωότητα» από την ώριμη
συντάκτριά τους και στο τέλος παραδίδεται στον αναγνώστη ένα κείμενο μαθητείας
(Μάτια μου ψιχαλιστά) για την πρωτεϊκή σχέση εκπαιδευτικών-εκπαιδευόμενων και
πώς ο ένας μπορεί να εμπνεύσει τον άλλο.
Η διάθεση σε όλα τα κείμενα παραμένει ποιητική με
πλήθος αναπαραστάσεων που αναζωογονούν ήχους, ξυπνούν μυρωδιές και δημιουργούν
εικόνες, στιγμιότυπα και συναισθήματα που κορυφώνονται σε ποιητικές
εξομολογήσεις κι αναμνήσεις: έτσι δικαιολογείται κι ο τίτλος «Αθιβολή γαρύφαλλο
και θύμηση κανέλλα».
Η εποχή της αγάπης παραμένει το ζητούμενο σε όλα τα
κείμενα και εν ονόματι της βασιλείας της λειτουργούν όλοι οι ήρωες, μικροί και
μεγάλοι, συμβατικοί κι αντισυμβατικοί, υπηρέτες και υπερασπιστές της. Αυτή
είναι και η αρετή του βιβλίου. Χωρίς αφηγηματικά τρυκ, χωρίς αιφνιδιασμούς κι
ανατροπές, δίνει ξεκάθαρα κι απροσχημάτιστα τον κώδικα αξιών των ηρώων με την
αγάπη να κυριαρχεί και να δίνει λύσεις στα αδιέξοδα.
Εύχομαι εν ονόματι της αγάπης το βιβλίο να είναι καλοτάξιδο.
Σπύρος Κατσαραπίδης
Φιλόλογος - ερευνητής
Περιεχόμενα
Κεραζώζα, σαν να λέμε κερά Ζωή,
ζάχαρη!
Στης μνήμης τα γυρίσματα
Ένα ταξίδι φως
Γράμματα στην αθωότητα
Αθιβολή γαρύφαλλο και θύμηση κανέλλα
Μάτια μου ψιχαλιστά
Αγαλιανά οι αροδαμοί
ISBN: 978-618-5101-91-6
Σελ. 246
Διαστάσεις
14Χ21
Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου
Γραφή,
η ακριβή μνήμη αυτή που γίνεται όχημα νοσταλγίας, όταν ανακαλώντας στιγμές και
πρόσωπα από το παρελθόν η ματιά πέφτει απαλά με την αθωότητα τού παιδιού. Τι κι
αν όλα έχουν αλλάξει, τι και αν στις ρυτίδες χαράζεται η έννοια τής
παροδικότητας, σημασία έχει η δύναμη, η ανάγκη τής ψυχής, αυτή που καταφέρνει
να γυρίζει πίσω από τον καιρό και να συνθέτει ξανά σκηνικά και πρωταγωνιστές σ'
ένα τοπίο που το σώμα γνωρίζει καλά και η καρδιά δεν ξεγελιέται.
Κάθε
γραμμή και μια ατμόσφαιρα οικεία, μελαγχολική καμιά φορά μα και αισιόδοξη
γεμάτη συναισθήματα που ξαναβιώθηκαν με την ίδια ένταση τής πρώτης φοράς, πότε
με κίνητρο ένα τραγούδι και άλλοτε με αφορμή μια ασπρόμαυρη φωτογραφία ή μια
φέτα φεγγάρι, που ξεχάστηκε στον φεγγίτη ζαλισμένο από τη μυρωδιά τής κανέλλας
και τού γαρύφαλλου.
Όλα τα
διηγήματα παραπέμπουν σε κάτι από τα παλιά, τα πρώτα χρόνια τής ζωής μου στην
Κρήτη. Λατρεύω τις αναπολήσεις, όλες εκείνες που με ανεβάζουν στις ασβεστωμένες
σκάλες με τους βασιλικούς, που με ξυπνούν με μια γεύση από λουκούμι
τριαντάφυλλο στα χείλη, που με ταξιδεύουν μ' ένα κόκκινο μεταξωτό μαντηλάκι και
ζεσταίνουν την ψυχή και συνεχίζουν ευτυχώς να τροφοδοτούν με αγάπη τη σκέψη μου
ιδιαίτερα σε στιγμές που ανάβει το σκοτάδι μέσα μου.
Και
είναι κάποιες στιγμές που αισθάνομαι πως η γιαγιά κρατά το χέρι μου και με
οδηγεί στον επόμενο φανοστάτη, στο μυστικό σοκάκι που σε βγάζει από το λίγο τού
ανθρώπου στο πολύ τ' ουρανού, φτάνει να μη φοβάσαι να συλλαβίζεις, στη μητρική
σου γλώσσα τής αγάπης, ονόματα κι όνειρα.
Αύριο, εν
ονόματι της αγάπης
Χαρούλα
Βερίγου (Ζωή Δικταίου)
Κέρκυρα
16 Δεκεμβρίου 2018
Βιογραφικό σημείωμα
Γεννήθηκα
στην Κρήτη το 1962. Στο Τζερμιάδων μεγάλωσα, εκεί έμαθα και τα πρώτα
γράμματα. Δεν έγινα δασκάλα όπως
ονειρευόμουν. Με κέρδισε η Τουριστική Εκπαίδευση. Ζω στην Κέρκυρα.
Πιστεύω στην αγάπη. Με γοητεύουν φεγγάρια, γιασεμιά,
κιτρινισμένα χαρτάκια της θύμησης, όσο και οι ξεφτισμένες δαντέλες του παλιού
καιρού. Καινούρια ανάγνωση πάντα η βροχή. Όχημα μαγείας οι λέξεις.
Δεν αναρωτιέμαι πια γιατί γράφω. Όπως αναπνέω, μιλάω, ονειρεύομαι,
συμφιλιώνομαι με τη ζωή και τον θάνατο, έτσι και η ανάγκη μου να γράφω.
Ακουμπώ στο παρελθόν, όμως η
λέξη που με καθορίζει είναι το «Αύριο». Με το μολύβι του
έρωτα σπασμένο στο χέρι και την προοπτική του ονείρου στ` ανοιχτά της ψυχής,
αύριο, ακριβή η άνθηση της άνοιξης μέσα στην αλήθεια του φθινοπώρου.
Δημοσιεύω
ποιήματα και διηγήματα με το ψευδώνυμο Ζωή Δικταίου.
Στίχοι μου έχουν μελοποιηθεί
από τον Γιάννη Νικολάου, τον Νίκο Ανδρουλάκη, τον Γιώργη Κοντογιάννη και τον Αλέξανδρο Χατζηνικολιδάκη.
Εργογραφία
Ιστορίες
για φεγγάρια, παιδική λογοτεχνία
Αύριο,
νυχτώνει φθινόπωρο, μυθιστόρημα
Μια
κούρσα για τη Χαριγένεια, μυθιστόρημα
Οι άλλες ν’ απλώνουν ρούχα κι εσύ
τριαντάφυλλα, διηγήματα
Αύριο, στάχυα οι λέξεις, ποιητική συλλογή
Αθιβολή γαρύφαλλο και θύμηση κανέλλα,
διηγήματα
