Το συγκρότημα οικιών στη θέση Παναγία του χωρίου Σπηλίου του Αγ. Βασιλείου αποτελούσε πατρογονική οικογενειακή κληρονομιά. Μετά το γεγονός του γάμου στο Σπήλι το 1790, όπου ο Ιάκωβος Τσουδερός του Εμμανουήλ σκότωσε παρουσία μαρτύρων 2 Τούρκους γενίτσαρους, οι συγγενείς τους εφαρμόζοντες το φόρο του αίματος (ντιγιέτι) απαίτησαν και έλαβον την συγκεκριμένη ιδιοκτησία ως φόρο για τους 2 αυτούς θανάτους.
Μετά την μεγάλη Επανάσταση του 1866 και την εγκαθίδρυση της Κρητικής Πολιτείας οι οικίες αγοράσθησαν την 1ην εβδόμου 1891 εκ νέου υπό του Ιωάννη Τσουδερού ιατρούαπό τον Οθωμανό υπήκοο Ιωάννη Γεωργίου Τσιρινδανάκη γεωργοκτηματία δια του υπ’ αριθμόν 345 συμβολαίου (ΓΑΚ 345/01/06/1891) του συμβολαιογράφου Ρεθύμνης Κωνσταντίνου Σ. Ανδρουλιδάκη εντός του χωρίου Σπηλίου του Δήμου Λάμπης της επαρχίας Αγ. Βασιλείου εις συνοικίαν επωνομαζόμενην «Τσιρινδάνη το χάνι», μία οικία συνισταμένη από 4 δωμάτια κατώγεια, 4 ανώγεια, 3 ερείπια αυλής και φρέαρ και προς ανατολάς αυτής άμπελον ημίσεος εργάτου και πέριξ αυτής ένα χάνδακα συνορευόμενον απάντων με τα κτήματα Μεχμέτ Σουμανάκη, Οθωμανικού νεκροταφείου και δημοσίαν οδό.
Την 6ην ενάτου 1907 ενώπιον του συμβολαιογράφου Ρεθύμνης Βασιλείου Ν. Δρανδάκη λύθηκε η ιδρυθείσα στις 03/08/1890 με αρ. συμβολαίου 7.753 εμπορική εταιρεία υπό του συμβολαιογράφου Κοσμά Τριπολιτάκη από τους Εμμανουήλ Ιωαν. Τσουδερό δικηγόρο και Ιωάννη Εμμ. Τσουδερό Υποτελώνη Αγ. Γαλήνης και ο πρώτος απέκτησε τα ακίνητα της έδρας της συγκεκριμένης εταιρείας.
