Το αναπτυξιακό πλαίσιο της Κρήτης με έμφαση τον ΒΟΑΚ και τα μεγάλα έργα έθεσε στον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης στη ομιλία του πριν από λίγο στην ολοκλήρωση του διήμερου «Περιφερειακού Συνεδρίου για την παραγωγική ανασυγκρότηση: Επενδύοντας στην Κρήτη».
Ο Περιφερειάρχης απευθυνόμενος στον Πρωθυπουργό παρουσία Υπουργών, Βουλευτών, Αυτοδιοικητικών, φορέων, πολιτών στο κινηματοθέατρο Αστόρια του Ηρακλείου τόνισε ότι η Κρήτη έχει τις δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης, η Περιφέρεια έχει «συστρατευθεί» προς την κατεύθυνση αυτή με τους φορείς, τα εκπαιδευτικά-ερευνητικά ιδρύματα, παραγωγικές τάξεις, τονίζοντας με έμφαση ότι, η περιφερειακή ανάπτυξη προϋποθέτει και περιφερειακή διακυβέρνηση άλλου τύπου και σε αυτή την διακυβέρνηση είναι η αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και πόρων, η συμμετοχή και διαβούλευση. Ο Περιφερειάρχης παράλληλα άσκησε κριτική στη κεντρική διοίκηση κάνοντας λόγο για πολιτική ατροφία, στην άρνηση της να εκχωρήσει περαιτέρω αρμοδιότητες και πόρους, και ότι οι Περιφέρειες αποτελούν αντίβαρο στο υπερτροφικό και αναποτελεσματικό Κράτος.
Ο κ. Αρναουτάκης αναφερόμενος στις προτεραιότητες της Περιφέρειας είπε, ότι, οι υποδομές είναι ζωτικής ανάγκης όπως ο ΒΟΑΚ, το αεροδρόμιο στο Καστέλι, ο Νότιος Οδικός Άξονας, οι κάθετοι οδικοί άξονες, βρίσκονται στο πρώτο πλάνο του ενδιαφέροντος της Περιφέρειας Κρήτης. Για την Περιφέρεια, τόνισε, ότι, «η κατασκευή του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης με τη χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, με ρήτρα διαθεσιμότητας, αποτελεί την κορυφαία αναπτυξιακή προτεραιότητα. Πρόκειται για ένα έργο που ενώνει το νησί από το ένα άκρο στο άλλο, από την Κίσσαμο ως τη Σητεία. Με το έργο αυτό η Κρήτη δεν θα επιλύσει μόνο ένα χρόνιο πρόβλημα, αλλά και θα ανατροφοδοτήσει την ανάπτυξή της. Απευθύνω θερμή παράκληση σε όλους τους συναρμόδιους υπουργούς να παρακολουθήσουν στενά τα ζητήματα με τις τιμές των απαλλοτριώσεων για τις εκτάσεις γύρω από το αεροδρόμιο. Κερδίζοντας το στοίχημα του αεροδρομίου, η Κρήτη καθίσταται αερομεταφορικός κόμβος, απογειώνοντας την ανάπτυξή της».
Ο Περιφερειάρχης στην ομιλία του αναφέρθηκε στις δράσεις και στα έργα της Περιφέρειας, στην υλοποίηση του ΠΕΠ Κρήτης 2014-2020, στην ανάπτυξη του τουρισμού και του πρωτογενή τομέα, το περιβάλλον, ενέργεια, στον εκσυγχρονισμό των υποδομών, στα συγκριτικά πλεονεκτήματα του νησιού, στην έρευνα-καινοτομία, «έξυπνη εξειδίκευση» και τα αποτελέσματα τους να περάσουν την πραγματική οικονομία κ.α.
Αποσπάσματα ομιλίας Περιφερειάρχη Κρήτης Στ. Αρναουτάκη
Συγκριτικά πλεονεκτήματα
Επενδύοντας στα ισχυρά συγκριτικά της πλεονεκτήματα, η Κρήτη πέτυχε πολλά:
- Ανέπτυξε τον πρωτογενή τομέα. Τα προϊόντα που παράγει κερδίζουν συνεχώς έδαφος όχι μόνο στην εγχώρια, αλλά και στη διεθνή αγορά.
- Η τουριστική δραστηριότητα την ανέδειξε σε ναυαρχίδα του τουρισμού επί δεκαετίες.
- Οι επιστημονικές της υποδομές, το Πανεπιστήμιο, το Πολυτεχνείο, το ΙΤΕ, το ΤΕΙ, το ΜΑΙΧ, το ΕΛΚΕΘΕ την κατέστησαν πρωτοπόρα στην επιστήμη, στην τεχνολογία και στην έρευνα.
- Το πλούσιο και πολυποίκιλο φυσικό της περιβάλλον, σε συνδυασμό με το πολιτιστικό και πολιτισμικό της απόθεμα, την καθιστά ελκυστική.
- Η Κρητική διατροφή την κατοχύρωσε στον αγροτοδιατροφικό τομέα, προσφέροντας ευκαιρίες και δυνατότητες για την παραγωγική και οικονομική δραστηριότητα.
Δεν στάθηκε ικανή να περιστείλει το δικό μας όραμα για την Κρήτη: Να την καταστήσουμε Περιφέρεια-πρότυπο στην Ευρώπη. Μια Περιφέρεια εξωστρεφή. Μια Περιφέρεια που στηρίζεται στη συνεργασία, στη συνέργεια, στη συμπόρευση όλων των κοινωνικών της δυνάμεων.
«Εργαστήρι Ανάπτυξης»
Ο θεσμός της Περιφέρειας καλείται να λειτουργήσει σαν ένα πολυδύναμο εργαστήρι ανάπτυξης. Η πολιτική του ατροφία, που οφείλεται στην άρνηση της κεντρικής διοίκησης να του εκχωρήσει περαιτέρω αρμοδιότητες, δεν συνιστά εμπόδιο. Στην ουσία, οι Περιφέρειες αποτελούν αντίβαρο στο υπερτροφικό και αναποτελεσματικό κράτος.
Οφείλουμε για το λόγο αυτό, πριν μιλήσουμε για την αναπτυξιακή προοπτική της Κρήτης τα επόμενα χρόνια να επισημάνουμε μερικές αλήθειες.
Να παραδεχθούμε ότι το Ελληνικό κράτος ήταν και παραμένει βαθιά συγκεντρωτικό.
Να επισημάνουμε ότι αυτοδιοίκηση χωρίς οικονομική αυτοτέλεια και αποκέντρωση δεν μπορεί να χαράξει και υλοποιήσει αναπτυξιακές στρατηγικές.
Για αυτό ακριβώς το λόγο πρέπει να κάνουμε σαφές πως σήμερα περισσότερο από ποτέ η επένδυση στην Περιφέρεια δεν αποτελεί απλά περιφερειακή πολιτική αλλά την μόνη βιώσιμη εθνική αναπτυξιακή πολιτική.
Η περιφερειακή ανάπτυξη προϋποθέτει και περιφερειακή διακυβέρνηση άλλου τύπου. Σε αυτή τη διακυβέρνηση θεμέλιος λίθος είναι η αποκέντρωση, η συμμετοχή και διαβούλευση.
Οι βασικοί άξονες πάνω στους οποίους στηρίχθηκε ο σχεδιασμός μας τα προηγούμενα χρόνια ήταν:
- Ο εκσυγχρονισμός των υποδομών της Κρήτης, προκειμένου να αμβλύνουμε το αναπτυξιακό έλλειμμα του νησιού, υπηρετώντας ταυτόχρονα ένα βιώσιμο και αειφόρο πρότυπο ανάπτυξης.
- Ο χωροταξικός σχεδιασμός ως υπόβαθρο, πάνω στο οποίο σχεδιάζονται όλες οι αναπτυξιακές δράσεις και πρωτοβουλίες. (υπογραφή)
- Η ανάδειξη των παραγωγικών δυνατοτήτων της και η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, του πρωτογενούς τομέα και του τουρισμού.
- Η εφαρμογή βιώσιμων πολιτικών στο περιβάλλον.
- Η ενίσχυση της κοινωνικής αλληλεγγύης.
- Η ανάδειξη του νησιού σε πεδίο έρευνας και καινοτομίας.
- Η ενδυνάμωση της εξωστρέφειας.
- Η εφαρμογή πρότυπης Ψηφιακής Στρατηγικής και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.
- Η εδραίωση της ιδιαίτερης πολιτιστικής μας ταυτότητας.
- Η αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών μας.
Εργαλείο ανάπτυξης το ΕΣΠΑ
Μέχρι σήμερα ολοκληρώσαμε με επιτυχία ένα αξιόλογο και πλούσιο αναπτυξιακό έργο που ξεκινήσαμε το 2010, με εργαλείο το ΕΣΠΑ.
Επιδιώξαμε και πετύχαμε να περιορίσουμε τη μείωση των πόρων του ΕΠ Κρήτης και Νήσων Αιγαίου 2007-2013.
Τώρα, ολοκληρώνουμε σχεδόν το σύνολο των έργων μας, κερδίζοντας τον χρόνο που χάθηκε το 2015, με το σταμάτημα της πληρωμής τους. Εξασφαλίσαμε έγκαιρα όλες τις απαιτούμενες πιστώσεις για την ολοκλήρωσή τους, χωρίς κανένα αποκλεισμό.
Σχεδιάσαμε σωστά τα έργα γέφυρες, ενώ ταυτόχρονα προγραμματίσαμε και εντάξαμε έγκαιρα μεγάλα έργα, τα οποία θα πραγματοποιηθούν στο νέο πρόγραμμα. Ευτυχώς δεν χάσαμε πολύτιμο χρόνο, όπως έγινε στο παρελθόν.
Όλοι μαζί σήμερα μπορούμε να μοιραστούμε τη χαρά και την ικανοποίηση της ολοκλήρωσης 500 αναπτυξιακών έργων, προϋπολογισμού 480 εκ ευρώ.
Τα έργα αυτά αποτελούν πραγματικότητα.
Το αποτύπωμά τους είναι ορατό στους πολίτες της Κρήτης.
Κυρίες και κύριοι,
Στη νέα περίοδο που εισήλθαμε, ενεργοποιούμε με γοργούς ρυθμούς το νέο αναπτυξιακό πρόγραμμα, που θα διαρκέσει μέχρι το 2023, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020.
Ανταποκρινόμενοι στις ευκαιρίες και τις προκλήσεις που μας παρέχονται για το τρέχον Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Κρήτης:
- Εξειδικεύσαμε δράσεις συνολικού προϋπολογισμού 291.371.691 €, που αντιστοιχούν στο 67% του Προγράμματος.
- Εκδώσαμε προσκλήσεις προϋπολογισμού 270.898.913 €, που αντιστοιχούν στο 62% του Προγράμματος και στο 94% των εξειδικευμένων δράσεων.
- Εντάξαμε 110 έργα προϋπολογισμού 194.574.345 €, που αντιστοιχούν στο 45% του Ε.Π. και στο 67% των εξειδικευμένων δράσεων
Ο δημόσιος και ιδιωτικός τομέας για την Περιφέρεια Κρήτης είναι φορείς ανάπτυξης και ευημερίας.
Ενδεικτικά μόνο θα σας αναφέρω ότι Στο πρόγραμμα Ενίσχυση Μ.Μ.Ε. που δραστηριοποιούνται στους τομείς Μεταποίησης - Τουρισμού – Εμπορίου & Υπηρεσιών εντάχθηκαν 1.112 προτάσεις συνολικού προϋπολογισμού 153.064.670,80€.
Περιβάλλον-Ενέργεια
Στον τομέα του Περιβάλλοντος και της Ενέργειας βρισκόμαστε ένα βήμα μπροστά από τις εξελίξεις. Το Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο της Κρήτης είναι το δυναμικό εργαλείο που θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τη βιώσιμη ανάπτυξη της Περιφέρειάς μας τα επόμενα χρόνια.
Για το φλέγον ζήτημα της διαχείρισης αποβλήτων, παρακολουθώντας και τις εξελίξεις στην Ευρώπη, σχεδιάσαμε με διορατικότητα και έγκαιρα -πρώτοι σε όλη την Ελλάδα- τον ΠΕΣΔΑ Κρήτης.
Η κυβέρνηση, εκτιμώντας τις ενέργειές μας, στήριξε την προσπάθειά μας να διεκδικήσουμε τη δημόσια χρηματοδότηση των έργων του ΠΕΣΔΑ στο 100%. Σήμερα έχουμε εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση των 4 από τα 7 μεγάλα έργα.
Προωθούμε επίσης, με εντατικούς ρυθμούς τη μετάβαση στην Ενιαία Διαχείριση των Υδάτων.
Η Κρήτη βρίσκεται στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών ενεργειακών σχεδιασμών και επενδύσεων. Το γεγονός αυτό αναδεικνύει τη δυναμική του νησιού. Τη δυνατότητά του να εξελιχθεί σε ενεργειακό κόμβο.
- Την ενεργειακή ένωση.
- Τη διασύνδεση των ευρωπαϊκών ενεργειακών δικτύων.
- Την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού.
Παράλληλα, τα έργα αυτά αλλά και τα έργα διασύνδεσης με την ηπειρωτική χώρα που έχουν δρομολογηθεί, επιλύουν οριστικά το θέμα της ενεργειακής ασφάλειας και του εφοδιασμού του νησιού.
Τουρισμός
Η μεγάλη πρόκληση, για τον τουρισμό της Κρήτης είναι η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Πρόκειται για ζήτημα ζωτικής σημασίας.
Ο στόχος μας αυτός συνδέεται άμεσα με την ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού με αιχμή του δόρατος τον Τουρισμό της Υπαίθρου.
Επιδιώκουμε με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και ενέργειες, σε στενή συνεργασία με το Υπουργείο Τουρισμού, να στηρίξουμε την ανάπτυξη του θεματικού τουρισμού: Τουρισμός Υγείας και Ευεξίας, Γκολφ, Συνεδριακός, Πολιτιστικός, Θρησκευτικός, Αθλητικός Τουρισμός και Τουρισμός Περιπέτειας, Αγροτουρισμός κ.λπ.
Η προώθηση του θεματικού τουρισμού, σε συνδυασμό με τον εκσυγχρονισμό και την ποιοτική αναβάθμιση του ισχυρού και διεθνώς αναγνωρισμένου μοντέλου «ήλιος και θάλασσα», αποτελεί βασική προτεραιότητά μας.
Θα συμβάλλει:
ü Στη διαφοροποίηση και στον εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος.
ü Στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς του.
ü Στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.
ü Στην ανάδειξη και ανάπτυξη αναξιοποίητων περιοχών της κρητικής ενδοχώρας, λειτουργώντας ανασχετικά στις τάσεις εγκατάλειψης.
Την ίδια στιγμή διατηρούμε και αναδεικνύουμε την ιδιαίτερη πολιτιστική ταυτότητα της Κρήτης
Σε στενή συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία και τους υγειονομικούς φορείς της Κρήτης, καταλήξαμε σε έναν ολοκληρωμένο στρατηγικό σχεδιασμό για:
- Την αναβάθμιση των υποδομών στα νοσοκομεία της Κρήτης
- Τον εκσυγχρονισμό και την προμήθεια νέου ιατρικού εξοπλισμού
- Και βέβαια για την καθολική πρόσβαση των πολιτών στη δημόσια υγεία.
Πρωτογενής τομέας και καινοτομία
Στον πρωτογενή τομέα προσπαθούμε να υποστηρίξουμε την εξωστρέφεια της παραγωγής μας που θα είναι συνυφασμένη με την ποιότητα.
Για την Περιφέρεια Κρήτης η σύζευξη του πρωτογενούς τομέα με την έρευνα και την καινοτομία, αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την ενδυνάμωση της ταυτότητας, της εξωστρέφειας, της εμπορικής δύναμης των κρητικών προϊόντων.
Ήδη τα τελευταία χρόνια, αλλά και πολύ περισσότερο σήμερα, με τη «Στρατηγική της Έξυπνης Εξειδίκευσης» προωθούμε τη συνεργασία των ερευνητικών μας ιδρυμάτων με τους Κρητικούς αγρότες. Για να ολοκληρωθεί όμως αυτή η προσπάθεια θεωρούμε ότι πρέπει να προχωρήσει η λειτουργία της Γεωργικής Σχολής Μεσαράς, αλλά και η ανασύσταση της Σχολής Ασωμάτων στο Ρέθυμνο, ως ένα πρότυπο εκπαιδευτικό και ερευνητικό κέντρο για τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους.
Κινούμενοι στον άξονα της Διαφάνειας, της Εξυπηρέτησης και της Αποδοτικότητας εφαρμόσαμε στη Διεύθυνση Μεταφορών σε συνεργασία με το ΙΤΕ ένα νέο μοντέλο ηλεκτρονικών υπηρεσιών, βάσει των οποίων:
Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά και αποτελούν μοντέλα καλών πρακτικών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Με τη συγκεκριμένη στρατηγική επιδιώκουμε την άμεση και αποτελεσματική διάθεση πόρων από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «ΚΡΗΤΗ 2014-2020», που ανέρχονται συνολικά σε 59.056.686,00 € για τους 4 τομείς-πυλώνες, καθώς και διεκδίκηση άλλων χρηματοδοτήσεων
Στον τομέα της εκπαίδευσης, με την κατασκευή νέων σχολικών μονάδων, με τη συντήρηση των υφιστάμενων υποδομών
ΒΟΑΚ-Τα μεγάλα έργα υποδομής
Τα έργα υποδομής είναι για την Κρήτη ζωτική ανάγκη. Ο ΒΟΑΚ, το αεροδρόμιο στο Καστέλλι, ο Νότιος Οδικός Άξονας, οι κάθετοι οδικοί άξονες, βρίσκονται στο πρώτο πλάνο του ενδιαφέροντος της Περιφέρειας Κρήτης.
Για την Περιφέρεια η κατασκευή του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης με τη χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, με ρήτρα διαθεσιμότητας, αποτελεί την κορυφαία αναπτυξιακή προτεραιότητα.
Πρόκειται για ένα έργο που ενώνει το νησί από το ένα άκρο στο άλλο, από την Κίσσαμο ως τη Σητεία. Με το έργο αυτό η Κρήτη δεν θα επιλύσει μόνο ένα χρόνιο πρόβλημα, αλλά και θα ανατροφοδοτήσει την ανάπτυξή της.
Απευθύνω θερμή παράκληση σε όλους τους συναρμόδιους υπουργούς να παρακολουθήσουν στενά τα ζητήματα με τις τιμές των απαλλοτριώσεων για τις εκτάσεις γύρω από το αεροδρόμιο.
Κερδίζοντας το στοίχημα του αεροδρομίου, η Κρήτη καθίσταται αερομεταφορικός κόμβος, απογειώνοντας την ανάπτυξή της.
Η Κρήτη στο παγκόσμιο χάρτη καινοτομίας
Πιστεύουμε βαθιά ότι η Κρήτη διαθέτει τις προϋποθέσεις να γεννήσει μια ζώνη καινοτομίας με διεθνείς προδιαγραφές. Διαθέτουμε τα πανεπιστήμια, τα ερευνητικά κέντρα. Έχουμε τη σπουδαιότερη πρώτη ύλη, τους ανθρώπους μας.
Αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες, στοχεύοντας σε όλες τις διαθέσιμες χρηματοδοτήσεις, του νέου ΕΣΠΑ και της RIS-3, της Έξυπνης Εξειδίκευσης, εκεί που θα «πιάσουν τόπο»: στην εξωστρέφεια, στην καινοτομία, στο αύριο του τόπου και της χώρας μας. Να βάλουμε την Κρήτη στον παγκόσμιο χάρτη της καινοτομίας και της νεοφυούς επιχειρηματικότητας. Και δεσμευόμαστε απόψε, ενώπιον σας, να το πετύχουμε.
Το Αναπτυξιακό Συνέδριο της Κρήτης μπορεί να αποτελέσει την απαρχή μιας νέας και αμφίδρομης σχέσης μεταξύ της Περιφέρειας και της Πολιτείας.
Το έργο που επιτελούμε στην Περιφέρεια Κρήτης είναι αποτέλεσμα δουλειάς πολλών ανθρώπων.
Μπορούμε να μετατρέψουμε το νησί μας, σε μια Περιφέρεια πρότυπο στην Ευρώπη και τη Μεσόγειο.
Σε αυτόν τον ωραίο αγώνα είμαστε βέβαιοι ότι θα σας έχουμε σύμμαχο. Καθώς και ο ίδιος προσωπικά ως Πρωθυπουργός αλλά και ως Βουλευτής Ηρακλείου θα έχετε διαπιστώσει ότι η Κρήτη κρύβει μέσα της ανεξάντλητα αποθέματα ενέργειας.
Με την ενέργεια αυτή κατέστη πρωταγωνίστρια στην ανάπτυξη. Αναδείχθηκε σε αναπτυξιακό φάρο.
Αυτή τη φλόγα της ελπίδας και της δημιουργίας θέλουμε από κοινού να κρατήσουμε αναμμένη.
