ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΗ ΓΕΝΝΑΡΑΚΗ
Τάζουμε όσα και ο,τι αληθινά μπορούμε τα πράξουμε και να πραγματοποιήσουμε. Οι Άγιοι δεν ζητάνε πολλά πράγματα από εμάς, αλλά από τον καθένα μας καμιά φορά ζητάει ένας Α γιος και κάτι διαφορετικό μέχρι να κάνει το θαύμα του...
Ενα τάμα που ξεχρέωσε τον Αγιο Νικόλαο στο φαράγγι του Καρτερού στο Ηράκλειο μετά απο 60 χρόνια.
Θα μου επιτρέψετε να μοιραστώ την χαρμολύπη και το κλάμα του ποιου ιερού προσώπου που έχει ο Άνθρωπος, της Μάνας.
Μικρό παιδί ήταν, ή τρίτη κόρη ανάμεσα σε έξι κορίτσια στα δύσκολα και φτψχικά χρόνια της κατοχής.
Ολοι δούλευαν τότε μικροί - μεγάλοι όλοι βοηθούσαν για τα αυτονόητα.
Στο χωριό Σκαλάνι του σημερινού δήμου Ηρακλείου ζούσε η Μάνα μου, και η οικογένεια της, πολλές φορές έφευγαν και πήγαιναν στις γύρω περιοχές πάντα με τα πόδια ή άντε στην καλύτερη των περιπτώσεων άν υπήρχε γαιδουράκι ή άλογο να γλύτωναν κάτι απο την κούραση της διαδρομής.
Έπεσαν οι αλεξιπτωτιστές στην Κρήτη την περίοδο της γερμανικής κατοχής και τα νέα έτρεξαν με γοργό ρυθμό σε κάθε χωριανό.
Βεβιασμένες αντιδράσεις απο τον φόβο, οδήγησαν σε ξεσηκωμό και κρυφτό, όπου έκρινε ο καθένας καλύτερα για να σωθεί.
( Ότι μπορέσαμε πήραμε μαζί μας, ρούχα, κουβέρτες, τρόφιμα ότι είχαμε που δεν είχαμε και πολλά και φύγαμε απο το χωριό, αφήσαμε το σπίτι μας , τα υπάρχοντα μας και τις αναμνήσεις μας να συντροφεύουν την ελπίδα του γυρισμού.
Ο παππούς σου, μου αναφέρει η μάνα μου, πήρε μαζί του το άλογο και μια κατσίκα που είχαμε. Σε μια σπηλιά μέσα στο φαράγγι του καρτερού τόσο μεγάλη στα μάτια μου που χωρούσε ίσαμε 10 οικογένειές πήγαμε. Εκεί ζούσαμε για λίγες ημέρες.
Στο φαράγγι το ποτάμι που έτρεχε καθαρά νερά σαφώς με μεγαλύτερες ποσότητες τότε παρά τώρα.
2 μύλους είχε το φαράγγι κτισμένους, τον μύλο του Σιγανού και τον μύλο του Μαράζη, γεφύρια και εκκλησίες.
Το ποτάμι που απο τα προηγούμενα χρόνια ήταν γνωστό για εμάς αφού ερχόμασταν και πλέναμε τα ρούχα τα τσουβάλια, και τα πανιά.
Το άλογο του παππού πήγε να ξεδιψάσει μια μέρα και ήταν η αφορμή να πάρει σάρκα και οστά η συγκεκριμένη ιστορία.
Γλίστρησε, έπεσε μπλέχτηκε το σχοινί του και κόντεψε να πνιγεί,μέχρι τον λαιμό ήταν μέσα στο νερό και συνεχώς βυθιζόταν.
Το άλογο, το άλογο φώναζα στην γιαγιά σου, το άλογο πνίγεται, και η γιαγιά φώναζε στον παππού που ώς μεγάλος στην ηλικία δεν μπόρεσε να κάνει κάτι να το σώσει ή να βουτήξει.
6 κόρες ήμασταν μά εγώ ήμουν το αγόρι του παππού σου, συνεχίζει να μου διηγείται η μάνα μου.
Βούτηξα στο νερό και κρατούσα το άλογο απο το λαιμό για να παραμένει το κεφάλι του έξω για να μπορεί να αναπνέει .
Βγές έξω φώναζε και έκλαιγε η γιαγιά σου, άστο να πνιγεί, άφησε το θα σε τραβήξει κάτω μαζί του.Το παιδί ούρλιαζε ο παππούς σου και οι αδερφές μου κλαίγανε και δεν ήξεραν τι να κάνουν.
Απο τον φόβο του πνιγμού του αλόγου ήρθε και ο φόβος του δικού μου πνιγμού.
12 χρονών παιδάκι ήμουν και τώρα γιέ μου είμαι 83 και τα θυμάμαι σαν να ήταν χθές.
Το εκκλησάκι του Αή Νικόλα κτισμένο στο χείλος του γκρεμού πάνω στα βράχια του φαραγγιού, αυτό με έσωσε και εμένα και το άλογο.
Κάνε στην χάρη σου Αγιε να σωθούμε, βοήθησε μας σε παρακαλώ έλεγα και ξανάλεγα μέχρι να αισθανθώ ένα χέρι να ανεβάζει πάνω ψηλά το άλογο και μαζί με αυτό να σηκώνομαι και εγώ.
Εξω βγήκε και με μιάς άρχισε να τρώει σαν να μην συνέβη τίποτα, ούτε αγρίεψε ούτε ένιωθε φοβισμένο.
Έκλαιγε η γιαγιά σου και με αγκάλιαζε φωνάζοντας άστο να πνιγεί, εσύ παιδί μου, παναγία μου τι πήγαμε να πάθουμε. )
71 χρόνια πέρασαν απο τότε.
Να με πάς παιδί μου γιατί θα πεθάνω και δεν θα έχω πάει.
Να με πάς και ας πεθάνω μετά.
Σάββατο πρωί και επιτέλους το τάμα εκπληρώθηκε, το καντηλάκι και το κερί στην χάρη του αγίου Νικολάου ξεπληρώθηκε.
Με τον νονό μου και θείο μου τον πνευματικό μου πατέρα και την μάνα μου .
Ηρθα Άη Νικόλα μου, άργησα αλλά κράτησα την υπόσχεση μου και ήρθα,
Αχ βρε Μάνα πόσο με συγκίνησες , χεράκι χεράκι απο το μονοπάτι με τα κουρασμένα και χιλιοπερπατημένα πόδια σου διασχίσαμε ψηλά δέντρα, απότομους γκρεμούς και γευτήκαμε ζέστη και κούραση, μα ήρθες.
Την ευχή μου να έχεις και εσύ και η οικογένεια σου η κουβέντα της, θέ μου πόσα σ αγαπώ,...πόσα πρόσεχε... πόσα νοιάζομαι... πόσα φοβάμαι... πόσα βράδια αυπνίας...πόσα λόγια και εικόνες κρύβει αυτή η ευχή.
Ένα τάμα 71 χρόνων ξεχρεώθηκε για 2 ψυχές που η μία ( Άλογο ) έφυγε και η άλλη
( Μάνα μου ) ζεί και χαίρεται.
Τα τάματα είναι μια πανάρχαια συνήθεια των πιστών όλου του κόσμου και όλων των εποχών που έφτασε μέχρι τις μέρες μας. Ο Χριστιανός προβαίνει σ’ αυτήν την ενέργεια, με την ίδια λογική που κάποιος προσφέρει ένα δώρο στο άτομο εκείνο, που τον εξυπηρέτησε σε μια σημαντική δουλειά. Πρόκειται για ένα παμπάλαιο έθιμο.
Στους αρχαίους Έλληνες υπήρχε η συνήθεια οι πιστοί να προσφέρουν αφιερώματα στους θεούς τους, τα οποία μπορεί να ήταν ευτελούς αξίας, π.χ., ζώα, ή και πολύτιμα χρυσελεφάντινα αντικείμενα. Από εκείνα τα χρόνια συνήθιζαν να εναποθέτουν στα ιερά τους και στα αγάλματά τους ομοιώματα πασχόντων μελών, κάτι που το συναντάμε και στις μέρες μας. Στη μάχη του Μαραθώνα, οι Αθηναίοι είχαν «τάξει» στη θεά Άρτεμη να της θυσιάσουν τόσες κατσίκες όσοι οι εχθροί που θα σκότωναν! Επειδή μάλιστα σκότωσαν πάρα πολλούς κι αδυνατούσαν να εκπληρώσουν αυτή τους την υποχρέωση, μετέτρεψαν το τάξιμο σε 500 ζώα κάθε χρόνο. Ας σημειώσουμε πως το φαινόμενο της θυσίας ως αφιέρωμα στο Θεό, απαντάται και στους Ρωμαϊκούς χρόνους. Αναθήματα υλικά αλλά και πνευματικά, αναφέρονται και στην Παλαιά Διαθήκη. Ο Ιακώβ, φεύγοντας από τη Μεσοποταμία, υποσχέθηκε στο Θεό την ίδρυση ιερού χώρου προσευχής. Η Άννα, υποσχέθηκε να αφιερώσει στην υπηρεσία του Θεού το παιδί της, αν κατάφερνε να αποκτήσει.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΕΝΝΑΡΑΚΗΣ
