Το μοναδικό στην Ελλάδα Μουσείο Τυπογραφίας βρίσκεται στα Χανιά, λίγο έξω από την πόλη, στο Βιοτεχνικό Πάρκο Σούδας και αποτελεί όραμα ζωής του ιδρυτή του, Γιάννη Γαρεδάκη, ιδρυτή και εκδότη της εφημερίδας “Χανιώτικα νέα”.
Το μουσείο εγκαινιάστηκε το 2005. Η συλλογή του περιλαμβάνει περίτεχνα τυπογραφικά πιεστήρια και άλλα μηχανήματα καθώς και εργαλεία και αντικείμενα που παρουσιάζουν την εξέλιξη της τυπογραφίας από τη γέννηση της την εποχή του Γουτεμβέργιου μέχρι τις μέρες μας.
Σπάνια βιβλία και εφημερίδες καθώς και πολύτιμες λιθογραφίες ταξιδεύουν τον επισκέπτη στην τέχνη της Τυπογραφίας.
Η προσπάθεια για εμπλουτισμό του μουσείου με νέα εκθέματα και η επαφή με τους ανθρώπους της Τυπογραφίας είναι συνεχής. Τον Απρίλιο του 2012 το μουσείο επεκτάθηκε σε νέα πτέρυγα προσθέτοντας στη συλλογή του εκθέματα που αφορούν στην εξέλιξη των γραφικών τεχνών καθώς και δύο αξιόλογες εκθέσεις που σχετίζονται με την εξέλιξη της τυπογραφίας και την ιστορία της γραφής.
Κατά τη διάρκεια των επισκέψεων μικροί και μεγάλοι έχουν την ευκαιρία να τυπώσουν στα παλιά τυπογραφικά πιεστήρια.
ΙΣΤΟΡΚΟ
Η ιστορία του Μουσείου Τυπογραφίας είναι άρρηκτα δεμένη με την πορεία της εφημερίδας "Χανιώτικα νέα".
Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του '60 ο ιδρυτής τους Γιάννης Γαρεδάκης, απέκτησε την πρώτη επαφή με την δημοσιογραφία εργαζόμενος στην ιστορική εφημερίδα των Χανίων "Παρατηρητής" αλλά και στο αθηναϊκό "Βήμα", ενώ παράλληλα επί 20 χρόνια ήταν στη δημοσιογραφική ομάδα που κάλυπτε τις εφημερίδες του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη στην Κρήτη. Το 1967, σε χρόνους δύσκολους για εφημερίδες, κυκλοφόρησαν τα "Χανιώτικα νέα".
Όπως έχει αναφέρει ο ίδιος “Στο χώρο του επαρχιακού Τύπου βρέθηκα νεαρός, στην ιστορική εφημερίδα «Παρατηρητής» του αείμνηστου πολιτικού Πολυχρόνη Πολυχρονίδη. Θα έλεγα εξ ανάγκης. Δεν το μετάνοιωσα. Μάλιστα, μπορώ να πω ότι φάνηκα και τυχερός.
Έτσι, ξαφνικά βρέθηκα σ’ ένα υπόγειο, στριμωγμένος σε μια γωνιά, να απομαγνητοφωνώ ειδήσεις -τότε βλέπετε δεν υπήρχαν πρακτορεία, διαδίκτυο κ.λπ.-, να κάνω διορθώσεις. Κι απέναντί μου, μπροστά στους τυπογραφικούς πάγκους, στις «κάσες» -όπως τις αποκαλούσαμε- με τα γράμματα, οι τυπογράφοι, γράμμα-γράμμα να γραφούν, να συνθέτουν τα κείμενα. Όρθιοι επί ώρες, σχεδόν αμίλητοι, λες και βρίσκονταν σε κάποια ιεροτελεστία, γέμιζαν τα συνθετήρια με προτάσεις, τους σελιδοθέτες με ολοκληρωμένα κείμενα και στη συνέχεια με τις σελίδες της εφημερίδας.
Κούραση και υπερηφάνεια στο τέλος της δουλειάς. Τελευταίο σκούπισμα - χάϊδεμα το έβλεπα εγώ- της τυπογραφικής πλάκας, της δουλειάς τους, πριν το πιεστήριο μπει μπροστά.
Κι όλοι να περιμένουν το πρώτο, το δεύτερο, το τρίτο φύλλο. Να πάρουν εφημερίδα τρεις, τέσσερις η ώρα το πρωί και μετά να πάνε για ύπνο. Κούραση αλλά η ικανοποίηση φανερή.
Ίδιες εικόνες για μερικά χρόνια κι όταν προχώρησα στην έκδοση των «Χανιώτικων νέων» με τη βοήθεια μερικών φίλων.
Τυπογράφοι και λινοτύπες μαζί σε ανήλιαγα υπόγεια και αποθήκες, έδιναν τον αγώνα για κάθε μορφή έκδοσης.
Με αγάπη και σεβασμό απέναντι στα άψυχα αντικείμενα της δουλειάς τους...
Αυτά τα τυπογραφικά αντικείμενα, τα τυπογραφικά μηχανήματα, οι τυπογράφοι, οι χειριστές τους, δεν έπρεπε να ξεχαστούν.
Να διατηρηθούν αντικείμενα και μηχανήματα, να τιμηθεί η μνήμη των τυπογράφων - χειριστών, ήταν μια πρώτη σκέψη.
Η ιδέα της δημιουργίας ενός Μουσείου Τυπογραφίας άρχισε να στριφογυρίζει από τότε, πριν τρεις δεκαετίες, περίπου, στο μυαλό μου”.
"Με την πάροδο των χρόνων τα οικονομικά της εφημερίδας χάρη στο αναγνωστικό της κοινό και στους διαφημιζόμενους πελάτες βρέθηκαν σε καλύτερη μοίρα. Και η περιπλάνηση, η αναζήτηση στο θαυμαστό κόσμο της τυπογραφίας, των ανθρώπων της για τη δημιουργία του Μουσείου αρχίζει.
Μια αναζήτηση, βέβαια, που δεν θα είχε αποτέλεσμα, αν σ’ αυτό το όνειρο και την πορεία δεν γινόταν κοινωνός ο από παλιά φίλος και συνεργάτης Μιχ. Γρηγοράκης».
Σταδιακά άρχισε η προσπάθεια για τη συγκέντρωση τυπογραφικών πιεστηρίων και άλλων αντικειμένων που σχετίζονται με την τέχνη της τυπογραφίας, διαδικασία που οδήγησε στη γέννηση του Μουσείου Τυπογραφίας της εφημερίδας "Χανιώτικα νέα", το οποίο εγκαινιάστηκε τον Μαΐο του 2005.
Στην πορεία προς την δημιουργία του Μουσείου Τυπογραφίας, υπήρξαν άνθρωποι που ακολούθησαν το όραμα του Γιάννη Γαρεδάκη και συνετέλεσαν στην υλοποίησή του, όπως η σύζυγός του Ελένη Γαρεδάκη, ο Μιχάλης Γρηγοράκης (δημοσιογράφος, …), η Κουλα Καμπάνη (αρχιτέκτονας), η Ελένη Σταυρίδη (γραφίστρια), ο Κορνήλιος Σένκ (τυπογράφος από την Ολλανδία), η Μυρτώ Κοντομιτάκη (μουσειολόγος) και η Έλια Κουμή (υπεύθυνη λειτουργίας του μουσείου).
Το 2012 η γνωριμία με τον τυπογράφο Αντώνη Παπαντωνόπουλο και η απόκτηση των δύο αξιόλογων εκθέσεών του για την Ιστορία της Γραφής και την Πορεία της Τυπογραφίας και των Γραφικών Τεχνών οδήγησε στην προσθήκη μίας νέας πτέρυγας, με την οποία το Μουσείο Τυπογραφίας διπλασιάστηκε σε μέγεθος και εμπλουτίστηκε με νέα εκθέματα.
Σημαντικός και συνεχής είναι ο ρόλος των δωρητών του Μουσείου Τυπογραφίας με την προσφορά μηχανημάτων, αντικειμένων και εκδόσεων.
http://www.typography-museum.gr/
