ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΑΓΧΟΣ - ΓΙΑΤΙ ΑΓΧΩΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

Η κοινωνία όπου ζουν και μεγαλώνουν τα σημερινά παιδιά, γίνεται όλο και πιο απαιτητική και δυστυχώς, δε μπορούν όλα τα παιδιά να ανταπεξέλθουν σε αυτές τις απαιτήσεις. Τα παλιότερα χρόνια δεν αποτελούσε ανάγκη ο αποχωρισμός του παιδιού από τα πρόσωπα φροντίδας σε προσχολικές ηλικίες. 

Σήμερα όμως όλο και περισσότερα παιδιά προσχολικής ηλικίας κάνουν αυτό το βήμα πολύ νωρίτερα μένοντας πολλές ώρες σε βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς χωρίς να είναι έτοιμα να το κάνουν.

Οι σχολικές απαιτήσεις έχουν επίσης αυξηθεί. Πολλά παιδιά, ακόμα και από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού, ασχολούνται με τα καθήκοντα αρκετές ώρες (καλύπτοντας μάλιστα και νυχτερινές ώρες), χωρίς να δίνεται ιδιαίτερη καθοδήγηση για τον τρόπο που μπορούν να δουλέψουν και να οργανωθούν. Αυτού του είδους η πίεση, σε συνδυασμό με αντικειμενικές δυσκολίες που μπορεί να έχει το παιδί όπως μαθησιακές δυσκολίες ή δυσκολίες στην κοινωνική προσαρμογή, σύντομα θα συνοδευτεί από διαμαρτυρίες, γκρίνια και εκφράσεις τύπου «δε θέλω να πάω σχολείο».

Η έλλειψη κατανόησης και στήριξης για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παιδί, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη σχολικής φοβίας και σχολικού άγχους.

Πώς μπορούν να αναγνωρίσουν οι γονείς το σχολικό άγχος;

• Συνήθως τα παιδιά που έχουν άγχος για το σχολείο παρουσιάζουν μια σειρά από συμπτώματα. Τα μικρά παιδιά συχνά μιλούν για τις φοβίες τους που σχετίζονται με το σχολείο και μπορεί να ζητούν τη διαβεβαίωση από τους γονείς πως θα μείνουν μαζί τους τις σχολικές ώρες ή να αναρωτιούνται αν πρέπει να πάνε στο σχολείο.
• Συχνά διαμαρτύρονται για στομαχόπονους και πονοκεφάλους, ή μπορεί να γίνονται ασυνήθιστα νευρικά. 
• Πολλά παιδιά μπορούν να παρουσιάσουν δυσκολίες στον ύπνο ή μπορεί να αρχίσουν να ζητούν να κοιμούνται με τους γονείς τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να αναπτύξουν σχολική άρνηση και να μη μπορούν να μπουν στο κτίριο ή στο σχολικό λεωφορείο. Ακόμα όμως και αν τα καταφέρουν, μπορεί να κλαίνε και να διαμαρτύρονται για έντονους πόνους χωρίς να είναι σε θέση οι δάσκαλοι να τα ηρεμήσουν. Αυτά τα παιδιά προσπαθούν να αποφύγουν μια κατάσταση που τα κάνει να φοβούνται.
• Τα παιδιά που έχουν σχολικό άγχος ταλαιπωρούνται από αυτό καθημερινά. Δεν είναι κάτι που το έχουν τη μια μέρα και την άλλη όχι.

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς;

• Οι γονείς είναι σημαντικό να προσπαθήσουν να ακούσουν, να αντιληφθούν και να κατανοήσουν τα συναισθήματα των παιδιών χωρίς να τα κατακρίνουν ή να τα υποτιμούν. Για να διευκολύνουν την προσαρμογή του παιδιού μπορούν να συζητήσουν μαζί του την καθημερινότητα και τη ρουτίνα του σχολείου έτσι ώστε να κάνουν τα πράγματα πιο προβλέψιμα.
• Πολλά παιδιά μπορεί να είναι γνωστικά έτοιμα για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του σχολείου, αλλά μπορεί να αισθάνονται ανασφάλεια με τον εαυτό τους και την κοινωνική τους προσαρμογή. Το κουκλοθέατρο μπορεί να αποδειχθεί μια πολύ εύκολη λύση για να διδαχτεί και να εξασκηθεί το παιδί πάνω σε κοινωνικές καταστάσεις που το αγχώνουν όπως για παράδειγμα η γνωριμία με συμμαθητές και δασκάλους.
• Η επικοινωνία των γονιών με το δάσκαλο ή τη δασκάλα του παιδιού και η ενημέρωση για τα συναισθήματα του παιδιού είναι εξίσου σημαντική. Όταν γνωρίζουν οι δάσκαλοι τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά, τότε είναι σε θέση να τα προσεγγίσουν διαφορετικά και να τα βοηθήσουν να χαλαρώσουν.
• Αν το παιδί παραπονιέται για σωματικά συμπτώματα, οι γονείς πρέπει αρχικά να συμβουλευτούν ένα γιατρό για να σιγουρευτούν για τη σωματική υγεία του παιδιού. Όταν τα παιδιά είναι σωματικά υγιή, δε θα πρέπει να επιτρέπουν οι γονείς τις απουσίες από το σχολείο. Όπως η δουλειά των γονιών είναι να εργάζονται, έτσι και για τα παιδιά μέρος της δουλειάς τους είναι το σχολείο.
• Οι γονείς πρέπει να καθησυχάσουν τα παιδιά λέγοντας πως είναι φυσιολογικό να αισθάνονται φόβο και άγχος σε νέες καταστάσεις. Αυτή η νευρικότητα όμως δε σημαίνει πως πρέπει να τα κρατάει στο σπίτι ή πως δεν μπορούν να περάσουν καλά. Μπορούν να υπενθυμίσουν στο παιδί προηγούμενες νέες καταστάσεις που είχε να αντιμετωπίσει που αν και έμοιαζαν δύσκολες στην αρχή, κατάφερε να ανταπεξέλθει.
• Επίσης, είναι σημαντικό οι γονείς να ανιχνεύσουν τόσο ρωτώντας το παιδί όσο και τους δασκάλους του, για την πιθανότητα να έχει πέσει θύμα σχολικού εκφοβισμού ή πειραγμάτων (συχνές αιτίες σχολικού άγχους). Οι αλλαγές στο σπίτι όπως μετακόμιση, διαζύγιο, θάνατος μπορεί να είναι ιδιαίτερα οδυνηρές για τα παιδιά και να χρειάζεται να μιλήσουν άμεσα με τους γονείς ή και με ειδικό για τις ανησυχίες τους.
• Τέλος αλλά εξίσου σημαντικό, είναι να αναρωτηθούν οι γονείς αν αποτελούν οι ίδιοι την πηγή άγχους για το παιδί. Σε μερικές περιπτώσεις είναι οι γονείς αυτοί που δε θέλουν να αποχωριστούν το παιδί γιατί είναι για αυτούς το συναισθηματικό τους αποκούμπι. Έτσι τα παιδιά μπορεί να μη θέλουν να αποχωριστούν τη μαμά για παράδειγμα, γιατί ανησυχούν για αυτήν και νιώθουν ότι τους χρειάζεται.

Άλλες φορές μπορεί οι γονείς να βλέπουν τα παιδιά τους ιδιαίτερα ευάλωτα ή ντροπαλά και γίνονται υπερπροστατευτικοί μαζί τους με αποτέλεσμα να μην ενθαρρύνουν την ανεξαρτησία τους. Τα παιδιά όμως καθώς μεγαλώνουν και κάνουν την είσοδό τους στο σχολείο θα χρειαστούν την ώθηση, την ενθάρρυνση και την επιβράβευση των γονιών για τα μικρά τους βηματάκια προς την ανεξαρτησία.

Οι υπερβολικές απαιτήσεις και οι υπέρμετρες φιλοδοξίες των γονιών μπορούν να αποτελέσουν πηγή άγχους για τα παιδιά. Οι γονείς θα πρέπει να έχουν ρεαλιστικές προσδοκίες και να σέβονται τις διαφορετικές ανάγκες και ρυθμούς μάθησης των παιδιών. Να αγαπούν, να αποδέχονται και να καμαρώνουν τα παιδιά τους για αυτό που είναι. Μόνο έτσι θα μπορέσουν να τα βοηθήσουν να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση να αντιμετωπίσουν για την ώρα τις προκλήσεις του σχολείου, αλλά και αργότερα τις προκλήσεις της ζωής!

Parentshelp.gr