Η Σητεία είναι παράλια κωμόπολη της ανατολικής Κρήτης του νομού Λασιθίου. Βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα του νομού, στο δυτικό μυχό του φερώνυμου όρμου, 70 χλμ. ανατολικά του Αγίου Νικολάου Λασιθίου και αποτελεί έδρα του ομώνυμου δήμου. Είναι πατρίδα του ποιητή του «Ερωτόκριτου» Βιτσέντσου Κορνάρου.
Η Σητεία διαθέτει μικρό αεροδρόμιο, μέσω του οποίου συνδέεται με την Αθήνα και τα νησιά του Αγαίου, αποτελεί τουριστικό θέρετρο. Ο Καλλικρατικός Δήμος Σητείας προέκυψε από τη συνένωση των Δήμων Ιτάνου, Λεύκης και Σητείας. Με το ΦΕΚ A' 239 - 07.11.2011 οι Τοπικές Κοινότητες Πεύκων, Χρυσοπηγής, Λιθινών και Περβολακίων αποσπάσθηκαν από το Δ. Ιεράπετρας και εντάχθηκαν στον όμορο Δ. Σητείας.
Η πόλη πιθανώς ταυτίζεται με την κλασική και ελληνιστική Ητεία ή Ήτιδα, ή Σηταία, πιθανολογούμενη πατρίδα του Μύσωνα, ενός από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας. Κατά το Μεσαίωνα, αποτελούσε σημαντικό εμπορικό λιμάνι του Βυζαντίου. Κατά την Ενετοκρατία ενσωματώθηκε στο Βενετικό Regno di Candia, και είχε χαρακτηρισθεί "maximum statum et lumen ejiusdem insulae" (=μέγιστος σταθμός αλλά και φως του νησιού). Για να σταθεροποιήσουν την κυριαρχία τους, οι Βενετοί έκτισαν σε διάφορα σημεία στρατηγικής σημασίας της επαρχίας πολλά φρούρια που σωζονται και σήμερα(π.χ Καζάρμα). Η πόλη καταστράφηκε από σεισμό το 1508 και από επιδρομή πειρατών το 1538. Το 1651, οι Βενετοί κατέστρεψαν την πόλη για να μην την παραδόσουν στους Οθωμανούς. Η Σητεία ξαναχτίστηκε το 1870, με την ονομασία Αβνιέ, η οποία όμως δεν επικράτησε.
Η οικονομία της επαρχίας στηρίζεται κατά βάση στην πρωτογενή αγροτική παραγωγή με μικρή απόδοση λόγω του πετρώδους χαρακτήρα του εδάφους της. Κατά δεύτερο λόγο, η οικονομία στηρίζεται στη βιοτεχνία, το εμπόριο, τις κατασκευές, και τον τουρισμό. Ωστόσο, οι αρχαιολογικές περιοχές και το φυσικό περιβάλλον δεν έχουν αξιοποιηθεί τουριστικά σε σημαντικό βαθμό.
Στην πόλη της Σητείας λειτουργούν 6 νηπιαγωγεία και 4 δημοτικά σχολεία. Επίσης, υπάρχουν 2 γυμνάσια, ένα ημερήσιο γενικό και ένα επαγγελματικό λύκειο, καθώς και εσπερινά γυμνάσιο και γενικό λύκειο. Μεταδευτεροβάθμια κατάρτιση παρέχεται από το ΙΕΚ Σητείας ενώ σε ό,τι αφορά την τριτοβάθμια εκπαίδευση στην πόλη λειτουργεί το Τμήματος Διατροφής και Διαιτολογίας του ΤΕΙ Κρήτης
Στις τριάντα προθήκες του μουσείου περιλαμβάνονται εκθέματα από το 3500 π.Χ. μέχρι τα 500 μ.Χ. που προέρχονται από την ευρύτερη περιοχή της Σητείας. Το μουσείο χωρίζεται σε πέντε ενότητες, που αναφέρονται σε αντίστοιχες χρονολογικές περιόδους. Μεταξύ άλλων, εκτίθενται η συλλογή αγγείων, πήλινες πινακίδες της Γραμμικής Α που βρέθηκαν στο αρχειοφυλάκιο της Ζάκρου, ειδώλια από ιερά κορυφής, ένα σταφυλοπιεστήριο νεοανακτορικής περιόδου και ένας ελληνιστικός μύλος για άλεση σιτηρών. Μοναδικό είναι το χρυσελεφάντινο ανδρικό ειδώλιο που βρέθηκε στη θέση Ρουσσόλακκος κοντά στο Παλαίκαστρο
Το φρούριο του κάστρου, ή Καζάρμα (Casa di arma), αποτελούσε το στρατώνα της φρουράς ή το διοικητήριο κατά την Ενετοκρατία, ένα δηλαδή από τα οικοδομήματα της Μεσαιωνικής Σητείας η οποία περιβαλλόταν με τείχος. Η οχύρωση της πόλης και η Καζάρμα χρονολογούνται στην ύστερη βυζαντινή περίοδο. Οι πειρατικές όμως επιδρομές, οι συχνές επαναστάσεις των κατοίκων κατά τη διάρκεια της ενετικής κατοχής ακόμα και οι σεισμοί επέφεραν αλλεπάλληλες καταστροφές στα τείχη και στην Καζάρμα, μέχρι που οι ίδιοι οι Ενετοί αναγκάστηκαν να τα καταστρέψουν με σκοπό να τα επιδιορθώσουν, πράγμα που δεν έγινε τελικά.
Στην περίοδο της τουρκικής κατοχής τα περιμετρικά τείχη φαίνεται ότι δεν ξαναχτίστηκαν, αλλά η Καζάρμα αναστηλώθηκε και σήμερα διακρίνονται οι τουρκικές προσθήκες, όπως οι κουμπέδες πάνω στις επάλξεις, δηλαδή τα φυλάκια του φρουρίου. Η Καζάρμα σήμερα έχει αναστηλωθεί και είναι ανοικτή στο κοινό προσφέροντας πανοραμική θέα στον κόλπο και την πόλη της Σητείας. Κατά την καλοκαιρινή περίοδο στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο της πραγματοποιούνται πολιτιστικές εκδηλώσεις (Κορνάρεια), όπως θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, διαλέξεις, εκθέσεις εικαστικών τεχνών κ.λπ.΄
Η οδική πρόσβαση στη Σητεία πραγματοποιείται από δύο κεντρικούς άξονες. Ο νότιος οδηγεί από την Ιεράπετρα διασχίζοντας την επαρχία Σητείας από το Λιβυκό προς το Κρητικό πέλαγος. Ο βόρειος οδικός άξονας συνδέει τη Σητεία με την πρωτεύουσα του νομού, Άγιο Νικόλαο. Με την υπόλοιπη Ελλάδα, η Σητεία συνδέεται αεροπορικά και ακτοπλοϊκά.
Το λιμάνι της Σητείας εξυπηρετεί κυρίως μικρά πλοιάρια αλιείας και ιστιοπλοϊκά, αλλά είναι -δυνητικά- σε θέση να εξυπηρετήσει μεγαλύτερα επιβατηγά. Η Σητεία συνδέεται με τον Πειραιά ακτοπλοϊκώς με τα επιβατηγά «Βιτσέντζος Κορνάρος» και «Ιεράπετρα» της Λ.Α.Ν.Ε. Παράλληλα, η Σητεία συνδέεται με νησιά των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων.
Το αεροδρόμιο της Σητείας μπορεί να φιλοξενήσει αεροπλάνα μικρού και μεσαίου μεγέθους. Τακτικές πτήσεις πραγματοποιούνται από και πρός την Αθήνα, Ρόδο, Κάρπαθο, Κάσο, το Άκτιο και το Ηράκλειο. Επίσης, το αεροδρόμιο είναι σε θέση να φιλοξενεί πτήσεις τσάρτερς και ιδιωτικών αεροσκαφών.
ΚΕΙΜΕΝΑ - ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ - ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΕΝΝΑΡΑΚΗΣ
