Οι πιο μυστηριώδεις και αλλόκοτοι, οι πιο τρομακτικά όμορφοι τόποι της Κρήτης βρίσκονται πολύ μακριά από τα σπίτια και τους τουριστικούς προορισμούς. Στο υψηλότερο νότιο μισό των Λευκών Ορέων, γυμνές κωνικές βουνοκορφές που μοιάζουν μεταξύ τους και έχουν κλίση 32 μοιρών καταλήγουν σε ξερές κοιλάδες.
Στο εσωτερικό τους υπάρχει μια «κυψέλη» από δολίνες σε σχήμα ανεστραμμένου κώνου. Με την πρώτη ματιά όλη αυτή η περιοχή μοιάζει εντελώς γυμνή. Στην πραγματικότητα όμως είναι γεμάτη από φυτά που έχουν προσαρμοστεί στο συγκεκριμένο περιβάλλον, το ωραιότερο από τα οποία είναι η μπλάβη. Οι επιστήμονες ονομάζουν την περιοχή αυτή Ορεινή Έρημο. Οι μελέτες τους έχουν δείξει ότι σχεδόν η μισή από τη χλωρίδα της Ορεινής Ερήμου δεν συναντάται πουθενά αλλού (Oliver Rackham – Jennifer Moody: «Η δημιουργία του κρητικού τοπίου).
Λίγο χαμηλότερα από την Ορεινή Έρημο, στο βόρειο υψηλό κομμάτι των Λευκών Ορέων και σε υψόμετρο 1.400 έως 1.945, υπάρχουν οι Σφακιανές Μαδάρες, τα θερινά βοσκοτόπια των Σφακιανών. Στις αρχές του καλοκαιριού που τα πεδινά και ημιορεινά βοσκοτόπια έχουν εξαντληθεί, τα κοπάδια βρίσκουν στα σημεία αυτά πλούσια τροφή που μπορεί να τα συντηρήσει τους δύσκολους μήνες του καλοκαιριού. Χάρη στα πολλά ενδημικά φυτά αναπτύχθηκε εδώ και χιλιάδες χρόνια ένα πολύ ιδιαίτερο σύστημα κτηνοτροφίας.
Όπως όλα τα βουνά της Κρήτης, έτσι και τα Λευκά Όρη δεν ανήκουν στο κράτος, αλλά σε ιδιώτες. Η Μαδάρα ανήκει σε πολλούς ιδιοκτήτες που είτε την εκμεταλλεύονται είτε την ενοικιάζουν σε άλλους. Οι Μαδάρες πήραν το όνομά τους από το αρχαιοελληνικό μαδαρός που σημαίνει γυμνός.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ - ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΕΝΝΑΡΑΚΗΣ
