Ήταν ξημερώματα και στα Ανώγεια ήταν μια από τις χειρότερες μέρες εκείνου του δύσκολου Φλεβάρη του 1944. Βροχές, ομίχλη και ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες συνέθεταν ένα σκηνικό χειμωνιάτικο που ερχόταν να προστεθεί ως βάρος πλάι στην Ναζιστική μπότα που καταπίεζε και καταδυνάστευε τον τοπικό πληθυσμό. Αλλά και εκείνο το ιδιαίτερο ξημέρωμα της 13 Φεβρουαρίου, ακριβώς 76 χρόνια πριν θα αποτελούσε και το τελευταίο 12 Ανωγειανών πατριωτών, με τα ονόματα τους έκτοτε να κοσμούν τις πιο χρυσές σελίδες δόξας και προσφοράς του χωριού στους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες.
Εκείνο το πρωινό, πριν καλά καλά φέξει οι Γερμανοί θα κυκλώσουν το χωριό και θα συλλάβουν τον Αρχηγό της Αντίστασης Ιωάννη Δραμουντάνη ή Στεφανογιάννη. Παράλληλα και ενώ έχουν συγκεντρώσει όλους τους κατοίκους στις πλατείες του χωριού θα συλλάβουν άλλους ένδεκα Ανωγειανούς αγωνιστές και θα τους βάλουν σε στρατιωτικό όχημα ως υπόπτους πράξεων αντίστασης στον Ψηλορείτη. Θέλοντας να δείξουν ότι είναι αμείλικτοι και προσπαθώντας να κάμψουν το αγωνιστικό φρόνημα των Ανωγειανών αποφασίζουν την άμεση εκτέλεση του Αρχηγού Στεφανογιάννη μέσα στο χωριό και μπροστά στα μάτια των συγχωριανών του. Ο Στεφανογιάννης στέκεται αγέρωχος στο Περαχώρι, δεμένος πισθάγκωνα κοιτάζοντας στα μάτια τους συγχωριανούς του και χωρίς να αναφέρει ούτε λέξη καθώς τον απομακρύνουν για να τον εκτελέσουν…
Δεν βγάζει ούτε λέξη όπως μας είπε πρόσφατα σε συνέντευξη του στην Ανωγή ο αείμνηστος πλέον αγωνιστής Γιώργης Καλομοίρης (Ντουλγκέρης), ενώ δίπλα βρίσκεται και τραγικός αυτόπτης μάρτυς, πέραν των κατοίκων όλων και ο μικρός του γιος Ζαχαρίας που θα σημαδευτεί από αυτές τις εικόνες για ολόκληρη την μετέπειτα ζωή του. Ενώ τον μεταφέρουν στον τόπο εκτελέσεως, ο ηρωικός αρχηγός σε μια αποστροφή του μυαλού του αποφασίζει να μην πεθάνει χωρίς αντίδραση, έτσι αν και δεμένος σπρώχνει με τη δύναμη του κορμιού του τους δυο στρατιώτες και με ένα σάλτο κάνει ένα μεγάλο άλμα για να διαφύγει.Τον προλαβαίνουν οι ριπές των ταχυβόλων των Ναζί και με τις σφαίρες να τον βρίσκουν στην πλάτη πέφτει νεκρός, αλλά παραμένει Αθάνατος έχοντας κάνει το δικό του σάλτο ελευθερίας και φεύγοντας γνωρίζοντας ότι πρόσφερε τα μέγιστα για την Εθνική Αντίσταση απέναντι στον βάρβαρο Γερμανό κατακτητή. Το άγαλμα του κοσμεί εδώ και δεκαετίες την πλατεία Μεϊντάνι, όπου και χθες Κυριακή στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, τελέστηκε μνημόσυνο για τον Αρχηγό της Αντίστασης που μας δείχνει τον δρόμο ακόμα και σήμερα 74 χρόνια μετά τον ηρωικό του θάνατο.
Ήταν 13 Φλεβάρη όταν οι Γερμανοί θεώρησαν ότι τελείωσαν μια για πάντα με τους ανυπότακτους Ανωγειανούς σκοτώνοντας τον Αρχηγό τους και συλλαμβάνοντας τους συντρόφους του. Φευ.Ποτέ δε θα σταματούσαν οι Ανωγειανοί, πάντα θα αγωνίζονταν για την Ελευθερία και μπροστά στον τάφο του Στεφανογιάννη θα πάρει το χρίσμα ο νέος αρχηγός Χρηστομιχάλης Ξυλούρης για να ηγηθεί της τελικής επίθεσης στους Γερμανούς που θα έβαζε το δικό της λιθαράκι στην οριστική πτώση του τρίτου Ράιχ και στην Ανατολή μιας ελεύθερης Ευρώπης το Μάη του ’45. Με τους Ανωγειανούς όχι μόνο να μην σταματούν εκείνο τον Φλεβάρη του ’44 αλλά να συνεχίζουν πιο μανιασμένα την Αντίσταση που οδήγησε τους φονιάδες Ναζί στην ολοκληρωτική ισοπέδωση του χωριού μόλις 6 μήνες μετά, στις 13 Αυγούστου του 1944.
