H “A” σας παρουσιάζει μια ανέκδοτη γκραβούρα-ντοκουμέντο για την Μάχη των Ανωγείων από το έτος 1867 και το Γαλλικό περιοδικό ” L’Illustration”, μια μάχη που οδήγησε στο δεύτερο Ολοκαύτωμα του χωριού μας από τους Τούρκους που έγινε τον Νοέμβριο του 1867! Την εικόνα αντλήσαμε από την προσωπική σελίδα του πρώην Αντιδημάρχου Ηρακλείου κ.Γιώργου Αεράκη, τον οποίο ευχαριστούμε θερμά, ενώ η αρχική ανάρτηση έγινε από τον κ.Μάρκο Μαρινάκη. Το περιοδικό L’Illustration ήταν γαλλικό και κυκλοφορούσε σε εβδομαδιαία βάση από το 1843 έως το 1944. Μετά από το 1945 έως το 1955 όπου έκλεισε οριστικά. Κυκλοφόρησαν 5.293 τεύχη, 180.000 σελίδες περίπου. Μια από αυτές η παραπάνω γκραβούρα του 1867.
Τα δύο ολοκαυτώματα των Ανωγείων από τους Τούρκους: 1822 και 1867
Τα Ανώγεια Κατακτήθηκαν από τους Τούρκους το 1648 και στη συνέχεια ήταν βακουφικό (μοναστηριακό) χωριό, αφιερωμένο στα τζαμιά της Βαλιδέ Σουλτάνας, ενώ παράλληλα αποτέλεσαν σημαντικό επαναστατικό κέντρο.
Το Μάιο του 1822, στη θέση Σκλαβόκαμπος Μαλεβιζίου, οι Ανωγειανοί νίκησαν τους Τούρκους, με αρχηγό τους το Βασίλη Σμπώκο. Το γεγονός αυτό, έγινε η αφορμή και στις 14 Ιουλίου του 1822, ο Σερίφ Πασάς που βρήκε το χωριό ερημωμένο από τους κατοίκους του, οι οποίοι πολεμούσαν στη Μεσσαρά, το λεηλάτησε και το έκαψε. Αυτό ήταν το πρώτο ολοκαύτωμα των Ανωγείων και έμελλε να ακολουθήσουν άλλα δύο. Λίγο πριν από την επανάσταση του 1866, έγινε στα Ανώγεια η συνέλευση για την εκλογή αντιπροσώπων των οπλαρχηγών της Ανατολικής Κρήτης. Την ίδια χρονιά, τρεις Ανωγειανοί άνηκαν στους πεσόντες του ολοκαυτώματος του Αρκαδίου, με το οποίο ηρωικά αποκρούστηκε η απόπειρα κατάληψής του από τον Σερίζ πασά.
Το 1867 ο Ομέρ πασάς κατέλαβε τ’ Ανώγεια και το Νοέμβριο του ίδιου έτους ο Ρεσίζ πασάς προέβη στο ολοκαύτωμα του χωριού για δεύτερη φορά, μόλις 45 χρόνια μετά από το πρώτο ολοκαύτωμα.
