Του Αντώνη Τσιμπλάκη
Σε περίπου 1 δισ. ευρώ προσδιορίζει το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΞΕΕ) τις απώλειες τζίρου που θα έχει ο ελληνικός τουρισμός το 2020 από την κατάρρευση της Thomas Cook. Σε ό,τι αφορά τη χρονιά που τρέχει, οι ζημιές για τον κλάδο υπολογίζεται ότι ανέρχονται σε 315 εκατ. ευρώ συνολικά.
Σε έρευνα που έγινε με αντίπαλο το χρονόμετρο, το Επιμελητήριο απέστειλε ερωτηματολόγια προς όλα τα ξενοδοχεία της χώρας, τα οποία είναι συνολικά 9.917. Οι απαντήσεις που έλαβε ήταν εντυπωσιακές. Συνολικά 1.193 μονάδες είχαν συνεργασία με τον βρετανικό tour operator, αριθμός που αντιπροσωπεύει το 12% του δυναμικού της χώρας. Μάλιστα, το 48% των μονάδων είναι μικρότερων κατηγοριών (ενός, δύο και τριών αστέρων), το 21% είναι πέντε αστέρων και το 32% τεσσάρων αστέρων. Ο αριθμός των ξενοδοχείων των οποίων ο τζίρος εξαρτιόταν σε ποσοστό άνω του 75% από τη συνεργασία με την Thomas Cook ανέρχεται σε 163 μονάδες, ενώ ακόμα 90 ξενοδοχεία όφειλαν άνω του 50% του τζίρου τους στον βρετανικό tour operator.
Οι αριθμοί αυτοί είναι εντυπωσιακοί και θέτουν -για πρώτη φορά στα χρόνια της άνθησης του κλάδου στη χώρα μας- με εμφατικό τρόπο την ανάγκη για αλλαγή του μοντέλου τουρισμού που παρέχει η χώρα μας. Σε συντριπτικό ποσοστό είναι ήλιος και θάλασσα, με το all inclusive να κυριαρχεί στις προσφορές. Μάλιστα, όπως ανέφερε χθες ο πρόεδρος του ΞΕΕ, Αλέξανδρος Βασιλικός, πρόκειται για μακροπρόθεσμο και δύσκολο στόχο που απαιτεί τη συνεργασία όλων.
Τα επιμέρους ποσά
Για τα ξενοδοχεία οι συνολικές οφειλές της Thomas Cook μέχρι το τέλος του χρόνου ανέρχονται συνολικά σε 190 εκατ. ευρώ (138 εκατ. για φέτος και 52 εκατ. για του χρόνου). Σε αυτά προστίθενται ακόμα 124,5 εκατ. ευρώ από λοιπά καταλύματα και αεροπορικές αφίξεις της Thomas Cook για άλλα πρακτορεία. Συνολικά υπολογίζεται ότι θα λείψουν από τα ταμεία περίπου 315 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 221 εκατ. αφορούν απαιτήσεις για φέτος και τα υπόλοιπα 94 εκατ. απώλειες εσόδων, δηλαδή εν δυνάμει ζημιές, για το 2020. Υπολογίζεται ακόμα, επειδή το μεγαλύτερο μέρος -τα 221 εκατ. ευρώ- είναι για τουριστικές υπηρεσίες που έχουν ήδη προσφερθεί, ότι οι τουριστικοί επιχειρηματίες έχουν καταβάλει ένα μεγάλο ποσοστό των εξόδων για τη φιλοξενία των τουριστών.
Οι συνέπειες, όμως, για το τουριστικό προϊόν της χώρας δεν σταματούν εδώ. Έχει εκτιμηθεί ότι για τη σεζόν του 2020 τα συνεργαζόμενα με τον βρετανικό tour operator ξενοδοχεία έχουν μια «μαύρη τρύπα» 8,6 εκατ. διανυκτερεύσεων, που αντιστοιχεί σε τζίρο 516 εκατ. ευρώ. Το μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζουν τα τετράστερα ξενοδοχεία με απώλειες 223 εκατ. ευρώ και τα πεντάστερα με 179 εκατ. ευρώ. Για τα άλλου τύπου καταλύματα εκτιμάται ότι το χάσμα φτάνει τα 310 εκατ. ευρώ, ενώ και οι αεροπορικές αφίξεις από τον στόλο της Thomas Cook που δεν θα γίνουν θα στερήσουν από την αγορά 103 εκατ. ευρώ. Συνολικά από την αγορά θα λείψει περίπου 1 δισ. ευρώ, ενώ αν συνυπολογιστεί ο πολλαπλασιαστής του τουρισμού το ποσό που θα στερηθεί η αγορά φτάνει τα 2,5 δισ. ευρώ.
Μέτρα άμεσης δράσης
Ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος Αλέξανδρος Βασιλικός κατά τη διάρκεια της συνέντευξης επισήμανε ότι το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδος επεξεργάζεται ήδη δέσμη μέτρων για τη στήριξη της απασχόλησης, τη ρευστότητα των επιχειρήσεων που πλήττονται και τη στήριξη της βιωσιμότητας των ξενοδοχειακών μονάδων. Παράλληλα, τόνισε την ανάγκη δημιουργίας μιας μεγάλης συμμαχίας μεταξύ κυβέρνησης, ΕΟΤ, περιφερειών, δήμων, φορέων και επιχειρήσεων -εν όψει του κινδύνου απώλειας 2,5 δισ. ευρώ από την πραγματική οικονομία το 2020- προκειμένου να δοθεί ειδική έμφαση στην προβολή και διαφήμιση της χώρας, καθώς και στην πραγμάτωση εναλλακτικών συνεργειών. «Η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και η προσέλκυση επισκεπτών υψηλότερων εισοδηματικών κατηγοριών είναι στόχοι που πλέον αποκτούν κατεπείγοντα χαρακτήρα για την τουριστική οικονομία στη χώρα μας» πρόσθεσε ο πρόεδρος του ΞΕΕ.
Ο κ. Βασιλικός αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη θωράκισης του ελληνικού τουριστικού προϊόντος απέναντι στις παγκόσμιες διακυμάνσεις, τονίζοντας τη σημασία του δεκαετούς σχεδίου για τον τουρισμό που έχει εξαγγείλει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Καταλήγοντας, μετά την ολοκλήρωση της παρουσίασης της έρευνας, ο πρόεδρος του ΞΕΕ έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Το μέγεθος του προβλήματος από την πτώχευση του Thomas Cook, όπως με αξιοπιστία αποτυπώνει η έρευνα του ΙΤΕΠ, είναι πολύ μεγάλο, ειδικά σήμερα που ο τουρισμός παίζει αυτόν τον καταλυτικό ρόλο στην πραγματική οικονομία της χώρας και κάθε αρνητική εξέλιξη -και μάλιστα τέτοιας έκτασης- μπορεί να έχει σοβαρό αντίκτυπο στην οικονομία και τον περιφερειακό ιστό της χώρας. Το να γνωρίζουμε όλοι τις πραγματικές διαστάσεις της ζημιάς είναι προϋπόθεση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των συνεπειών της. Στο ΞΕΕ, έγκαιρα και έγκυρα, συμβάλλουμε υπεύθυνα στον δημόσιο διάλογο που πρέπει να οδηγήσει σε μέτρα, αποφάσεις και σχεδιασμό. Να δούμε κατάματα τις σημερινές αδυναμίες, αλλά και τις μεγάλες προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας, και να δράσουμε. Ο τουρισμός είναι πολύ μεγάλος για να αφεθεί στην τύχη του. Είναι υπόθεση όλων και όλοι πρέπει να δώσουμε τη μάχη της θωράκισής του σε άμεση, μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βάση».
Τα μεγάλα ζητήματα
Στην ερώτηση «ποια περιοχή αντιμετωπίζει τα μεγαλύτερα προβλήματα», η απάντηση που δόθηκε από τα στελέχη του ΞEE ήταν σύνθετη. Σύμφωνα με τους απόλυτους αριθμούς, το μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζουν το Νότιο Αιγαίο, η Κρήτη και τα Ιόνια Νησιά. Υπάρχουν, ωστόσο, και μικρότερες περιοχές, όπως για παράδειγμα η Πάργα, που ο βαθμός δυσκολίας για τους επιχειρηματίες από την πτώχευση της Thomas Cook είναι εξαιρετικά υψηλός. Όσον αφορά την επόμενη σεζόν, πολύ σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσουν οι αεροπορικές θέσεις. Για το 2020, πάντως, ο κ. Βασιλικός επιβεβαίωσε το ρεπορτάζ των τελευταίων ημερών, ότι δηλαδή τα απόνερα της κρίσης δεν θα αφήσουν ανεπηρέαστο κανένα ξενοδοχείο της χώρας. Θεωρείται βέβαιο ότι τους επόμενους μήνες οι τουριστικοί επιχειρηματίες, σχεδόν στο σύνολό τους, θα πιεστούν να ρίξουν τις τιμές τους.