Με την είσοδο της Μεγάλης Εβδομάδας εισήλθαν και εντός του χωριού τα πρώτα κομμένα αρφανόξυλα, τα καταλύματα σε κάθε ενορία άρχισαν να γεμίζουν και τις νύχτες φέγγουν από τις φωτιές και σφύζουν από ζωή, γεμάτα με νεαρά παιδιά του χωριού που τα φυλάνε, όπως οι σκοποί στα σύνορα, για να μην υποστούν τον ύψιστο εξευτελισμό της αρπαγής τους από άλλη ενορία! Η κάθε ενορία, έχει και τα δικά της “κομάντο” τους πιο τολμηρούς και πιο ριψοκίνδυνους που με καταδρομικές επιθέσεις τη νύχτα θα προσπαθήσουν να αρπάξουν έστω και ένα από τα ξύλα των αντιπάλων, στις πρώτες μικρές “μάχες” πριν την τελική αναμέτρηση του Μεγάλου Σαββάτου , όπου την ώρα του Χριστός Ανέστη οι πέντε μεγάλες φωτιές θα ανέβουν μέχρι τον ουρανό, θα διαδώσουν σε όλες τις πλαγιές του Ψηλορείτη το Αναστάσιμο μήνυμα και θα αποτελέσουν ένα φαντασμαγορικό θέαμα για τους εκατοντάδες επισκέπτες των Ανωγείων τις ημέρες του Πάσχα, σε ένα από τα ομορφότερα έθιμα που οι ρίζες του χάνονται στα βάθη των αιώνων.
Πέντε φωτιές, σε κάθε άκρη του χωριού, εκατοντάδες παιδιά που με κόπο, θέληση και πείσμα θα γυρίσουν κάθε πλαγιά του χωριού για να κόψουν τα καλύτερα ξύλα, αγωνία και δεκάδες ώρες προσωπικής εργασίας και αγωνίας, για λίγες στιγμές χαράς, και δόξας όταν η φλόγα θα φτάσει στο ψηλότερο σημείο. Είναι αυτές οι μέρες της Μεγάλης Εβδομάδας που το έθιμο τηρείται αταλάντευτα από όλους. Τα παιδιά μέσω της συμμετοχής τους. Οι μητέρες για αυτές τις ημέρες δεν θα γκρινιάξουν για τα σκισμένα και βρόμικα ρούχα, ενώ οι πατεράδες σιωπηλά θα βλέπουν τα παιδιά τους να πηγαίνουν τα αυτοκίνητα τους στους πιο κακοτράχαλους δρόμους, για να φέρουν εντός του χωριού τις “αμαξές” γεμάτες ξύλα, άλλη μια ιεροτελεστία δύναμης, καθώς όταν θα περνάνε από την αντίπαλη ενορία θα φωνάζουν δυνατά το δικό τους όνομα για να πικάρουν τους αντιπάλους που θα βλέπουν με ζήλια φορτωμένο το αυτοκίνητο.
Είναι τα παιδιά της ενορίας της Παναγίας, τα “Περαχωριανάκια”, αυτά του Αγίου Ιωάννου, οι “Καβαλαριανοί”, οι ενορίτες του Αγίου Γεωργίου, οι “Πανωμουλιανοί” και αυτοί της ενορίας του Αγίου Δημητρίου οι “Μετοχιανοί”. Τέσσερις εκκλησίες στα Ανώγεια, αλλά πέντε οι αρφανοί, καθώς υπάρχουν και τα παιδιά που μένουν στην συνοικία “Κομπί” που δεν έχουν εκκλησία, αλλά ενωμένα ανάβουν τον δικό τους αρφανό, και είναι οι λεγόμενοι χιουμοριστικά “Παλαιστίνιοι”! Καλή δύναμη σε όλους!
Πέντε φωτιές, ένας ο τελικός νικητής το βράδυ της Ανάστασης. Ή μήπως τελικά όλοι είναι νικητές;
Φώτο:Αγγέλα Σκουλά
