Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία των διεθνών οργανισμών, περίπου το 20% των αεροπορικών ατυχημάτων έχουν ως κύρια αιτία τις κακές καιρικές συνθήκες κατά την προσγείωση ή την απογείωση των αεροσκαφών από τα αεροδρόμια.
Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι όλες οι κινήσεις των αεροσκαφών απεικονίζονται σε μια οθόνη με τον χάρτη της Ελλάδας και των γειτονικών χωρών και στην παραμικρή αλλαγή της προγραμματισμένης πορείας σημαίνει συναγερμός στην οθόνη των ελεγκτών και σημειώνεται με κόκκινο το στίγμα του αεροσκάφους ώστε να ειδοποιηθεί αμέσως ο πιλότος του.
Στην Ελλάδα, ευτυχώς, η εμφάνιση έντονων καιρικών φαινομένων, όπως τυφώνες, θύελλες και ισχυρές καταιγίδες, είναι σχετικά σπάνια. Τα τελευταία χρόνια όλα τα αεροσκάφη είναι εφοδιασμένα με ραντάρ καιρού και οι πιλότοι μπορούν να εντοπίσουν μια καταιγίδα και να την αποφύγουν. Μάλιστα το πρώτο πράγμα που μαθαίνουν οι νέοι πιλότοι είναι όταν εντοπίσουν ένα έντονο καιρικό φαινόμενο να κάνουν τα τρία Α του αγγλικού αλφαβήτου, που σημαίνουν Avoid, Avoid, Avoid ( απόφυγε, απόφυγε, απόφυγε).
Ωστόσο οι ιδιομορφίες του εδάφους στη χώρα μας και τα πολλά βουνά προκαλούν πολύ συχνά το φαινόμενο των καθοδικών ρευμάτων, ενώ συχνές είναι και οι εμφανίσεις αναταράξεων. Επίσης επικίνδυνες θεωρούνται οι ισχυρές βροχοπτώσεις λόγω της ολισθηρότητας που προκαλούν στους διαδρόμους προσγείωσης των αεροδρομίων και του ανεπαρκούς ελέγχου του δείκτη αντίστασης πέδησης.
Παρ' ότι υπάρχουν ειδικά μηχανήματα MU METER, που μετρούν την πέδηση των τροχών του αεροσκάφους, αυτά δεν χρησιμοποιούνται από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας. Αντίθετα, δεν υπάρχει σοβαρός κίνδυνος από τους κεραυνούς, αφού όλα τα αεροσκάφη είναι εξοπλισμένα με αλεξικέραυνα και το φαινόμενο στη χώρα μας δεν είναι τόσο συχνό όσο σε άλλες περιοχές του πλανήτη.
Ρεύματα και αναταράξεις
Είναι κινήσεις αέριων μαζών στην ατμόσφαιρα που σε συγκεκριμένη στιγμή έχουν διαφορετική θερμοκρασία από τον αέρα που υπάρχει στο σημείο όπου κινούνται. Παρατηρούνται σε μεγάλα ύψη, πάνω από 10.000 μέτρα, αλλά υπάρχουν και αναφορές για εμφανίσεις του φαινομένου και σε μικρό ύψος από την επιφάνεια της γης.
Οταν μιλάμε για τις αναταράξεις μπορούμε να τις φανταστούμε σαν «ποτάμια» από αέρα που κινούνται στην ατμόσφαιρα και κατά την πτήση ενός αεροσκάφους προκαλούν τα γνωστά «κουνήματα».
Εντονες αναταράξεις παρατηρούνται συνήθως κατά τη διάρκεια κακοκαιρίας ή όταν το αεροπλάνο μπαίνει μέσα σε μαύρα σύννεφα. Ωστόσο τα «ποτάμια» αυτά εμφανίζονται και όταν ο καιρός είναι καλός.
Υπάρχουν επίσης τα καθοδικά ρεύματα (Windshear), που μπορούμε να τα φανταστούμε σαν «καταρράκτες» από αέρα με διαφορετική θερμοκρασία, τα οποία συναντώνται κυρίως σε περιοχές όπου υπάρχουν βουνά.
Οι περιπτώσεις πάντως όπου τα φυσικά αυτά φαινόμενα προκάλεσαν τη συντριβή ενός αεροσκάφους είναι ελάχιστες, μπορούν όμως να προκαλέσουν ανθρώπινα θύματα όπως φαίνεται από τα στοιχεία των αεροπορικών ατυχημάτων.
Προς το παρόν οι ειδικοί ερευνητές συνιστούν στους επιβάτες να φορούν συνεχώς τη ζώνη τους κατά τη διάρκεια της πτήσης και να προσέχουν ιδιαίτερα τα παιδιά.
Οι βασικές αιτίες είναι η κακή ορατότητα λόγω ομίχλης, οι ξαφνικές καταιγίδες, οι δυνατοί άνεμοι, η χιονόπτωση, οι κεραυνοί, η παρατεταμένη βροχόπτωση, οι αναταράξεις και τα καθοδικά ρεύματα.
Στην Ελλάδα τα αεροδρόμια που αντιμετωπίζουν τα περισσότερα προβλήματα, λόγω των άσχημων καιρικών συνθηκών που επικρατούν τους χειμερινούς μήνες, είναι το «Μακεδονία». και το Νίκος Καζαντζάκης. Πολλές φορές οι πτήσεις ματαιώνονται λόγω της ομίχλης που περιορίζει την ορατότητα στα 200 - 300 μέτρα, ενώ και οι χιονοπτώσεις είναι συχνό φαινόμενο για το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης.
Στο αεροδρόμιο Νίκος Καζαντζάκης του Ηρακλείου οι νότιοι άνεμοι που φυσούν συχνά στο νησί εμποδίζουν πολλές φορές την προσγείωση αλλά και την απογείωση των αεροπλάνων.
Στο αεροδρόμιο Νίκος Καζαντζάκης του Ηρακλείου οι νότιοι άνεμοι που φυσούν συχνά στο νησί εμποδίζουν πολλές φορές την προσγείωση αλλά και την απογείωση των αεροπλάνων.
Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι όλες οι κινήσεις των αεροσκαφών απεικονίζονται σε μια οθόνη με τον χάρτη της Ελλάδας και των γειτονικών χωρών και στην παραμικρή αλλαγή της προγραμματισμένης πορείας σημαίνει συναγερμός στην οθόνη των ελεγκτών και σημειώνεται με κόκκινο το στίγμα του αεροσκάφους ώστε να ειδοποιηθεί αμέσως ο πιλότος του.
Στην Ελλάδα, ευτυχώς, η εμφάνιση έντονων καιρικών φαινομένων, όπως τυφώνες, θύελλες και ισχυρές καταιγίδες, είναι σχετικά σπάνια. Τα τελευταία χρόνια όλα τα αεροσκάφη είναι εφοδιασμένα με ραντάρ καιρού και οι πιλότοι μπορούν να εντοπίσουν μια καταιγίδα και να την αποφύγουν. Μάλιστα το πρώτο πράγμα που μαθαίνουν οι νέοι πιλότοι είναι όταν εντοπίσουν ένα έντονο καιρικό φαινόμενο να κάνουν τα τρία Α του αγγλικού αλφαβήτου, που σημαίνουν Avoid, Avoid, Avoid ( απόφυγε, απόφυγε, απόφυγε).
Παρ' ότι υπάρχουν ειδικά μηχανήματα MU METER, που μετρούν την πέδηση των τροχών του αεροσκάφους, αυτά δεν χρησιμοποιούνται από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας. Αντίθετα, δεν υπάρχει σοβαρός κίνδυνος από τους κεραυνούς, αφού όλα τα αεροσκάφη είναι εξοπλισμένα με αλεξικέραυνα και το φαινόμενο στη χώρα μας δεν είναι τόσο συχνό όσο σε άλλες περιοχές του πλανήτη.
Είναι κινήσεις αέριων μαζών στην ατμόσφαιρα που σε συγκεκριμένη στιγμή έχουν διαφορετική θερμοκρασία από τον αέρα που υπάρχει στο σημείο όπου κινούνται. Παρατηρούνται σε μεγάλα ύψη, πάνω από 10.000 μέτρα, αλλά υπάρχουν και αναφορές για εμφανίσεις του φαινομένου και σε μικρό ύψος από την επιφάνεια της γης.
Οταν μιλάμε για τις αναταράξεις μπορούμε να τις φανταστούμε σαν «ποτάμια» από αέρα που κινούνται στην ατμόσφαιρα και κατά την πτήση ενός αεροσκάφους προκαλούν τα γνωστά «κουνήματα».
Εντονες αναταράξεις παρατηρούνται συνήθως κατά τη διάρκεια κακοκαιρίας ή όταν το αεροπλάνο μπαίνει μέσα σε μαύρα σύννεφα. Ωστόσο τα «ποτάμια» αυτά εμφανίζονται και όταν ο καιρός είναι καλός.
Υπάρχουν επίσης τα καθοδικά ρεύματα (Windshear), που μπορούμε να τα φανταστούμε σαν «καταρράκτες» από αέρα με διαφορετική θερμοκρασία, τα οποία συναντώνται κυρίως σε περιοχές όπου υπάρχουν βουνά.
Οι περιπτώσεις πάντως όπου τα φυσικά αυτά φαινόμενα προκάλεσαν τη συντριβή ενός αεροσκάφους είναι ελάχιστες, μπορούν όμως να προκαλέσουν ανθρώπινα θύματα όπως φαίνεται από τα στοιχεία των αεροπορικών ατυχημάτων.
Προς το παρόν οι ειδικοί ερευνητές συνιστούν στους επιβάτες να φορούν συνεχώς τη ζώνη τους κατά τη διάρκεια της πτήσης και να προσέχουν ιδιαίτερα τα παιδιά.
Οι διάδρομοι με κόκκινο αστέρι το καλοκαίρι
Το καλοκαίρι όμως τα πράγματα αλλάζουν, αφού οι ισχυροί νότιοι ή ανατολικοί άνεμοι δημιουργούν σε τουλάχιστον πέντε ελληνικά αεροδρόμια συνθήκες που θεωρούνται επικίνδυνες, αφού εμφανίζεται το φαινόμενο wind shear (ισχυρά καθοδικά ρεύματα αέρα).
. Οι άνεμοι αυτοί προκαλούν ρεύματα αέρα που κατεβαίνουν και χτυπούν από το πλάι τα αεροσκάφη την ώρα που οι πιλότοι βρίσκονται στη φάση της προσγείωσης ή της απογείωσης.
Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται ακόμη πιο έντονα σε τέσσερα ελληνικά αεροδρόμια: του Ηρακλείου, της Ρόδου, της Σάμου και της Μυτιλήνης. Το πρόβλημα των ισχυρών καθοδικών και ανοδικών ρευμάτων με αιφνίδιες μεταβολές στην ταχύτητα και στη διεύθυνση του αέρα θεωρείται ακόμη πιο επικίνδυνο όταν βρίσκει τα αεροπλάνα από το πλάι.
Το καλοκαίρι όμως τα πράγματα αλλάζουν, αφού οι ισχυροί νότιοι ή ανατολικοί άνεμοι δημιουργούν σε τουλάχιστον πέντε ελληνικά αεροδρόμια συνθήκες που θεωρούνται επικίνδυνες, αφού εμφανίζεται το φαινόμενο wind shear (ισχυρά καθοδικά ρεύματα αέρα).
. Οι άνεμοι αυτοί προκαλούν ρεύματα αέρα που κατεβαίνουν και χτυπούν από το πλάι τα αεροσκάφη την ώρα που οι πιλότοι βρίσκονται στη φάση της προσγείωσης ή της απογείωσης.
Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται ακόμη πιο έντονα σε τέσσερα ελληνικά αεροδρόμια: του Ηρακλείου, της Ρόδου, της Σάμου και της Μυτιλήνης. Το πρόβλημα των ισχυρών καθοδικών και ανοδικών ρευμάτων με αιφνίδιες μεταβολές στην ταχύτητα και στη διεύθυνση του αέρα θεωρείται ακόμη πιο επικίνδυνο όταν βρίσκει τα αεροπλάνα από το πλάι.
ΠΗΓΗ:THEGREEKZ
Τι να προσέχουν οι επιβάτες
Σύμφωνα με τους ειδικούς, όσοι σκοπεύουν να ταξιδέψουν αεροπορικώς θα πρέπει, κατά την επιλογή της αεροπορικής εταιρείας αλλά και του χρόνου του ταξιδιού, να λαμβάνουν υπόψη τους ορισμένους αποφασιστικούς παράγοντες:
* Να αποφεύγουν να ταξιδεύουν με πολύ παλιά αεροσκάφη ιδιαίτερα αν ο δείκτης ασφαλείας της αεροπορικής εταιρείας στην οποία ανήκουν βρίσκεται στη χαμηλότερη σειρά του σχετικού πίνακα που συντάσσουν οι διεθνείς οργανισμοί ασφάλειας πτήσεων.
* Να αποφεύγουν αεροσκάφη για τα οποία υπάρχουν υποψίες ότι κάτω από ορισμένες συνθήκες παρουσιάζουν προβλήματα.
* Να αποφεύγουν τις αεροπορικές εταιρείες για τις οποίες υπάρχουν αρνητικές εκθέσεις από την Αμερικανική Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (FAA).
* Να αποφεύγουν τις νέες αεροπορικές εταιρείες ώσπου να συμπληρώσουν ένα στοιχειώδη μητρώο ασφαλείας πτήσεων και να αποδείξουν ότι εφαρμόζουν πιστά τους κανονισμούς.
* Να αναφέρουν οτιδήποτε παράξενο νομίσουν ότι συμβαίνει κατά τη διάρκεια μιας πτήσης.
* Να μη διστάσουν να το πουν στο πλήρωμα ακόμη και αν κάποια αεροσυνοδός τους αγνοήσει ή τους επιπλήξει. Σε μερικές από τις μεγαλύτερες αεροπορικές τραγωδίες, επιβάτες είχαν παρατηρήσει κάποιο πρόβλημα και δίστασαν να το αναφέρουν στο πλήρωμα.
* Να αποφεύγουν να ταξιδεύουν όταν εμφανίζεται τυφώνας, ισχυρή καταιγίδα ή χιονοθύελλα. Πολλές φορές οι πιλότοι υπερεκτιμούν τις ικανότητές τους και τις αντοχές του αεροσκάφους.
* Να προτιμούν τις απευθείας πτήσεις διότι έτσι περιορίζουν σημαντικά τις πιθανότητες να συμβεί κάποιο περιστατικό, αφού οι αλλαγές αεροσκαφών και οι πολλές προσγειώσεις και απογειώσεις αυξάνουν την πιθανότητα ατυχήματος.
Τι πρέπει να κάνετε αν γίνει ατύχημα
Σύμφωνα πάλι με τους ειδικούς, αν συμβεί αεροπορικό ατύχημα ο τρόπος συμπεριφοράς του επιβάτη πριν ή μετά από αυτό παίζει σημαντικό ρόλο για να γλιτώσει, αν βεβαίως αυτό είναι εφικτό. Ετσι για να έχετε περισσότερες πιθανότητες επιβίωσης θα πρέπει:
* Οταν εντοπίσετε τη θέση σας στο αεροσκάφος μετρήστε τις θέσεις που σας χωρίζουν από την πλησιέστερη έξοδο κινδύνου. (Σε αρκετές περιπτώσεις από τον καπνό και τον πανικό οι επιβάτες δεν είναι σε θέση να εντοπίσουν τις εξόδους κινδύνου και χάνεται πολύτιμος χρόνος.)
* Ενημερωθείτε για τον τρόπο που ανοίγουν οι θύρες κινδύνου στο αεροπλάνο. (Σε αρκετές περιπτώσεις τα μέλη του πληρώματος καμπίνας είχαν τραυματιστεί ή σκοτωθεί και οι επιβάτες άνοιξαν μόνοι τους τις πόρτες.)
* Οταν ύστερα από κάποιο ατύχημα χρειαστεί να τρέξετε στον διάδρομο του αεροσκάφους, φροντίστε τα χέρια σας να βρίσκονται σταυρωμένα πάνω στο στήθος σας και να ανασηκώνεται τα πόδια σας για να μην σκοντάψετε σε εξογκώματα του διαδρόμου.
* Οταν ταξιδεύετε να φοράτε ρούχα που να καλύπτουν το σώμα σας, να αποφεύγετε τα συνθετικά ρούχα και οι γυναίκες τα καλσόν. (Και αυτό διότι σε περίπτωση πυρκαϊάς έχετε περισσότερες πιθανότητες να γλιτώσετε με λιγότερα εγκαύματα.)
* Τα μικρά παιδιά που δεν έχουν θέση, αν υπάρξει ανάγκη για αναγκαστική προσγείωση είναι καλύτερο να βρίσκονται στο πάτωμα ανάμεσα στα πόδια των συνοδών τους παρά να τα κρατούν στην αγκαλιά τους.
* Σε περίπτωση αναγκαστικής προσγείωσης η καλύτερη στάση του σώματος είναι να σκύψετε και να πιάσετε με τα χέρια τα πόδια σας. Ανάμεσα στα πόδια και στο στήθος σας θα πρέπει να τοποθετήσετε ένα μαξιλάρι.
ΠΗΓΗ:ΤΟ ΒΗΜΑ
