Το Τυμπάκι χαρακτηρίστηκε ως Μαρτυρική Πόλη σύμφωνα με το Π.Δ. 99/2000 (Φ.Ε.Κ.97τ.Α΄), ενώ με το ίδιο Διάταγμα χαρακτηρίστηκαν επίσης ως Μαρτυρικά χωριά οι Καμάρες και το Μαγαρικάρι του (τέως) Δήμου Τυμπακίου όπως και τα Βορίζια του (τέως) Δήμου Ζαρού.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 2503/1997 άρθρο 18 παρ. 5 χαρακτηρίζονται «….ως «Μαρτυρικές Πόλεις» και «Μαρτυρικά Χωριά» αυτά που έχουν υποστεί μεγάλες καταστροφές σε ανθρώπινες ζωές και σε υλικές ζημιές κατά την Αντίσταση εναντίον των Δυνάμεων Κατοχής 1941-1944»
Το Τυμπάκι εκθεμελιώθηκε σε ποσοστό σχεδόν 100% με απόφαση της τότε Γερμανικής Στρατιωτικής Διοίκησης , ενώ οι κάτοικοι του διατάχθηκαν να εγκαταλείψουν τις οικίες τους εντός δεκαπέντε (15) ημερών τον Φεβρουάριοτου 1942 σε εξαιρετικά δυσμενείς καιρικές συνθήκες . Με ελάχιστα από τα αγαθά τους και χωρίς τα στοιχειώδη για την διαβίωση τους κατέφυγαν ως πρόσφυγες σε διάφορα χωριά , τους απαγορεύθηκε η επαναπροσέγγιση στο χωριό τους ενώ δεν εξαιρέθηκαν από την συμμετοχή στα καταναγκαστικά έργα των Γερμανικών Αρχών.
Ο στρατός κατοχής με συστηματική και οργανωμένη , χειρονακτική ως επί το πλείστον και καταναγκαστική εργασία του ντόπιου πληθυσμού, κατεδάφισε τις κατοικίες του Τυμπακίου πλην ελαχίστων και τα παραγόμενα (μετά από επεξεργασία) αδρανή υλικά χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του πολεμικού Αεροδρομίου Τυμπακίου.
Σύμφωνα με την «Έκθεση της Κεντρικής Επιτροπής Διαπίστωσης Ωμοτήτων εν Κρήτη» της οποίας προϊστατο ο Ν. Καζαντζάκης , για την κατασκευή του Αεροδρομίου ξεριζώθηκαν 8.000 ελαιόδεντρα , ενώ από το Τυμπάκι κατεδαφίστηκαν 1312 οικίες και απέμειναν μόνο 74. Τις τελευταίες χρησιμοποιούσαν οι Γερμανοί ως κατοικίες , κτίρια διοίκησης , νοσοκομείο κ.τ.λ. αλλά και οι εργολάβοι , μηχανικοί που εργάζονταν στα έργα της περιοχής .
Το πολεμικό Αεροδρόμιο που κατασκευάστηκε την περίοδο της Γερμανικής Κατοχής , κατέστρεψε τις πλέον εύφορες και παραγωγικές περιοχές με εκτάσεις χιλιάδων στρεμμάτων και αλλοίωσε οριστικά το μοναδικό φυσικό περιβάλλον Νότια και Ανατολικά του Τυμπακίου , μεταπολεμικά δε επεκτάθηκε Βόρεια μέχρι και τα όρια του οικιστικού περιβάλλοντος και περιέζωσε ασφυκτικά το Τυμπάκι , ενώ κατέστησε απροσπέλαστο μέχρι και σήμερα ένα μεγάλο τμήμα του θαλάσσιου μετώπου του .
Το έτος 1945 μετά το τέλος του πολέμου , οι κάτοικοι άρχισαν να επιστρέφουν στο χώρο που κάποτε ήταν το Τυμπάκι και σε συνθήκες απόλυτης ένδειας και εξαθλίωσης προσπάθησαν χωρίς καμιά βοήθεια να ξανακτίσουν τα σπίτια και την κοινωνία τους . Οι κυριότεροι σύμμαχοι στην προσπάθεια τους αυτή ήταν η δύναμη ψυχής που διέθεταν, αλλά και τα αισθήματα φιλοτιμίας , αλληλεγγύης και κυρίως εργατικότητας .Το Τυμπάκι ξανακτίστηκε αλλά τα βάσανα των κατοίκων δεν είχαν τέλος. Μετά την επιστροφή τους και για δέκα (10) περίπου χρόνια είχαν δεκάδες νεκρούς και τραυματίες από τα ενεργά ναρκοπέδια που εγκατέλειψε πίσω του ο Γερμανικός στρατός.
Ο Δήμος Φαιστού αναγνωρίζοντας την έλλειψη επίσημου εορτασμού στο Τυμπάκι για τα γεγονότα της Κατοχικής περιόδου , αποφάσισε (Αρ.Αποφ. 255/2017) την αποστολή αιτήματος στο Υπ. Εσωτερικών προκειμένου να θεσπισθεί ως Δημόσια Εορτή τοπικής σημασίας , η Δεύτερη Κυριακή του μήνα Φεβρουαρίου κάθε έτους και ως ημέρα πραγματοποίησης εκδηλώσεων για την προβολή και διατήρηση της ιστορικής μνήμης των γεγονότων της περιόδου της Γερμανικής Κατοχής στην περιφέρεια του Τυμπακίου.
Στα πλαίσια αυτά, το Σάββατο και την Κυριακή 10 και 11 Φεβρουαρίου 2018 στο Τυμπάκι , με συγκίνηση και σεβασμό , οργανωμένα και επίσημα όπως αρμόζει , θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε για πρώτη φορά , τα ιστορικά θέματα που αφορούν σε γενικές γραμμές :
- Στην βίαιη εκκένωση – εγκατάλειψη από τους κατοίκους του και την ισοπέδωση του Τυμπακίου , την διαβίωση του πληθυσμού , την καταναγκαστική εργασία κ.α.
- Στα ακριβή στοιχεία των θυμάτων - κατοίκων του Τυμπακίου - που σκοτώθηκαν η τραυματίστηκαν βαρύτατα μεταπολεμικά και σε καιρό ειρήνης , λόγω των ναρκοπεδίων ή του εγκαταλειμμένου πολεμικού υλικού , όπως και των εκτελεσθέντων κατά την περίοδο της Κατοχής
- Στα στοιχεία των αναγκαστικών απαλλοτριώσεων της περιόδου (1942-1951) για την κατασκευή του Πολεμικού Αεροδρομίου Τυμπακίου αλλά και τις συνέπειες
Ενώ θα αποδώσουμε την ελάχιστη τιμή , τελώντας μνημόσυνο για όλα τα θύματα της περιόδου της Γερμανικής Κατοχής , αλλά και για τους γονείς και παππούδες μας , που βίωσαν τα γεγονότα και με πολλά βάσανα και κόπους χωρίς να λυγίσουν , ξανάκτισαν το Τυμπάκι από την αρχή.
Την εκδήλωση θα τιμήσουν με την παρουσία τους οι πολιτικοί :
- κ. Κώστας Φωτάκης Αναπλ. Υπουργός Παιδείας , Έρευνας και Καινοτομίας ως εκπρόσωπος της Ελληνικής Κυβέρνησης και
- κ. Claudia Roth Αντιπρόεδρος της Ομοσπονδιακής Βουλής της Γερμανίας,
επικεφαλής υπηρεσιακού κλιμακίου , η οποία θα πραγματοποιήσει ομιλία με θέμα «Η Μνήμη στο Μέλλον»
Ενώ κορυφαία συμμετοχή , ως κεντρικός ομιλητής αποτελεί η παρουσία του κ. Χρήστου Χατζηϊωσήφ, ομότιμου καθηγητή Νεώτερης Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Σημειώνεται ότι πλειάδα εκλεκτών επιστημόνων εκδήλωσαν ενδιαφέρον συμμετοχής ως ομιλητές στην διήμερη εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στο Τυμπάκι και εκφράζουμε την
λύπη μας διότι λόγου του περιορισμένου χρόνου της εκδήλωσης δεν ήταν δυνατή η συμμετοχή τους.
Η Εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην Αίθουσα πολλαπλών χρήσεων των Νηπιαγωγείων Τυμπακίου το Σάββατο (10.02.2018) και ώρες 5,00μ.μ. έως 8,30μ.μ. και θα συνεχισθεί την Κυριακή (11.02.2018) και ώρες 7,30π.μ. έως 3,00μ.μ.μ.
Επισημαίνεται ότι το Σάββατο στις 8,00μ.μ θα πραγματοποιηθεί προβολή του Ιστορικού ντοκιμαντέρ «Το Αμάρι στις Φλόγες» των κ.κ. Εμμ. Παντινάκη και Γιάννη Κανελλάκη,
ενώ την Κυριακή θα λειτουργεί (παράλληλα) Έκθεση πολεμικού υλικού του Συλλέκτη –Ιστορικού Ερευνητή κ. Στυλιανού Γ. Τριπαλιτάκη με την συμμετοχή του κ. Ζαχ. Αντωνάκη Ιστορικού.
Εκδήλωση μνήμης στο Τυμπάκι στις 10 και 11 Φεβρουαρίου
