Μέγας της πολυτίμητης Κρήτης ανήρ και εθνικός ευεργέτης υπήρξε ο Αντώνιος Φ. Παπαδάκης, δευτερότοκος γιος της οικογένειας του παπα-Φραγκιά Καμπάνη, που γεννήθηκε στο Ψυχρό Λασιθίου, το έτος 1811. Αρχές του 1823 αιχμαλωτίσθηκε από τους Τούρκους, γρήγορα όμως το νεαρό σκλαβάκι κατάφερε να ξεφύγει και να βρεθεί ελεύθερο στην Οδησσό. Εκεί προσλήφθηκε στην υπηρεσία του κόμητα Στούρτζα και το 1833 διορίσθηκε γενικός διευθυντής των κτημάτων του στην Βεσσαραβία, όπου απέκτησε μεγάλη περιουσία.
Η πρωτοποριακή για την εποχή εκείνη ιδέα ίδρυσης σχολείου όπου θα διδάσκονται οι τέχνες όχι με τον παραδοσιακό τρόπο, δηλαδή κοντά σε ένα μάστορα συνήθως αδρά αμειβόμενο και συχνά σκληρά συμπεριφερόμενο αλλά σε ειδικό σχολείο, ανήκε στον Παπαδάκη. Εκείνος την πρότεινε στον εξάδελφό του Ι. Καμπάνη, ο οποίος την υιοθέτησε και διέθεσε την περιουσία του για την υλοποίησή της. Η διαθήκη Καμπάνη, ενα σοφό κείμενο, είναι έργο του Παπαδάκη, που υπογράφεται μάλιστα και από τον ίδιο, με την ιδιότητα του “γράψαντος”. Ως διοικητής του Καμπανείου τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του, προώθησε σημαντικά το έργο του ιδρύματος, επιτυγχάνοντας μάλιστα την λήψη λειτουργίας του Τεχνικού Σχολείου από τις Οθωμανικές Αρχές.
Ιδρυση σχολείου στο Ψυχρό (1858).
Ο Παπαδάκης ανταποκρινόμενος σε έκκληση του Πατριάρχη και επιθυμώντας να προσφέρει την δυνατότητα μόρφωσης στους συμπατριώτες του, ίδρυσε στην γενέτειρά του αλληλοδιδακτικό σχολείο, το οποίο και συντηρούσε μέχρι τον θάνατό του. Τα πρώτα χρόνια το Παπαδάκειο σχολείο στεγαζότανε σε διάφορα σπίτια. Γύρω στα 1862 άρχισε η οικοδόμηση του εντυπωσιακού διδακτηρίου που έχουμε απέναντί μας, ενα από τα πρώτα που κτίστηκαν στο νησί. Ημιτελές κατά την μάχη του Λασιθίου (Μάιος 1867), χρησιμοποιήθηκε σαν καταφύγιο από τους κυνηγημένους Τούρκους. Το Παπαδάκειο σχολείο, τμήμα μεγαλύτερου εκπαιδευτικού συγκροτήματος, θα στέγαζε τα κοινά γράμματα (κλασική παιδεία θα λέγαμε σήμερα) ενώ το παρακείμενο Καμπάνειο θα στέγαζε τις τέχνες (δηλ. την επαγγελματική εκπαίδευση). Η πρωτοποριακή για την εποχή της ιδέα σύνδεσης της γενικής με την τεχνική εκπαίδευση ανήκει στον Παπαδάκη, το αρχιτεκτονικό δε σχέδιο του συγκροτήματος θυμίζει έντονα τα κτίρια των Ευρωπαϊκών κολλεγίων του 19ου αιώνα.
Ο Παπαδάκης ανταποκρινόμενος σε έκκληση του Πατριάρχη και επιθυμώντας να προσφέρει την δυνατότητα μόρφωσης στους συμπατριώτες του, ίδρυσε στην γενέτειρά του αλληλοδιδακτικό σχολείο, το οποίο και συντηρούσε μέχρι τον θάνατό του. Τα πρώτα χρόνια το Παπαδάκειο σχολείο στεγαζότανε σε διάφορα σπίτια. Γύρω στα 1862 άρχισε η οικοδόμηση του εντυπωσιακού διδακτηρίου που έχουμε απέναντί μας, ενα από τα πρώτα που κτίστηκαν στο νησί. Ημιτελές κατά την μάχη του Λασιθίου (Μάιος 1867), χρησιμοποιήθηκε σαν καταφύγιο από τους κυνηγημένους Τούρκους. Το Παπαδάκειο σχολείο, τμήμα μεγαλύτερου εκπαιδευτικού συγκροτήματος, θα στέγαζε τα κοινά γράμματα (κλασική παιδεία θα λέγαμε σήμερα) ενώ το παρακείμενο Καμπάνειο θα στέγαζε τις τέχνες (δηλ. την επαγγελματική εκπαίδευση). Η πρωτοποριακή για την εποχή της ιδέα σύνδεσης της γενικής με την τεχνική εκπαίδευση ανήκει στον Παπαδάκη, το αρχιτεκτονικό δε σχέδιο του συγκροτήματος θυμίζει έντονα τα κτίρια των Ευρωπαϊκών κολλεγίων του 19ου αιώνα.
Του Ιωάννη Καραβαλάκη
