Για τον πονοκέφαλο
Βράζουμε σε μία κατσαρόλα μπόλικο ξύδι, έπειτα βουτάμε στο ζεστό ξύδι ένα μαντήλι για το κεφάλι και τυλίγουμε με το ζεστό ξύδι το κεφάλι του ατόμου που πονάει.
Για τον πόνο των ματιών
1) Παίρνουμε δροσερά πλατανόφυλλα, τα βράζουμε με κρασί και τα βάζουμε πάνω στα πονεμένα μάτια.
2) Παίρνουμε ροδοπέταλα, τα κοπανίζουμε και τα σφίγγουμε. Ανακατεύουμε το ζουμί τους με μητρικό γάλα και το βάζουμε μέσα στα πονεμένα μάτια.
3) Παίρνουμε χαμομήλι, το κοπανίζουμε και το ανακατεύουμε με κρόκο αυγού. Φτιάχνουμε μία αλοιφή και τη βάζουμε στο κούτελο εκείνου που πονάνε τα μάτια του.
Για τον πόνο των αυτιών
1) Παίρνουμε φύλλα ελιάς, τα κοπανάμε και τα σφίγγουμε. Ανακατεύουμε το ζουμί με μέλι και φτιάχνουμε μία αλοιφή. Από αυτήν την αλοιφή στάζουμε πότε πότε λίγο μέσα στο πονεμένο αυτί και θα γίνει καλά.
2) Ανακατεύουμε καλά κρασί με ζεστό μέλι και το βάζουμε στο αυτί που πονάει.
3) Κοπανάμε καλά φύλλα κολοκυθιάς, τα σφίγγουμε και παίρνουμε το ζουμί. Από αυτό το ζουμί στάζουμε λίγο στο αυτί που πονάει.
4) Εάν μπήκε στο αυτί κάποιου κανένα μαμούνι ή ψύλλος, κοπανάμε φύλλα από κάπαρη και στάζουμε το ζουμί μέσα στο αυτί.
Για τον πόνο του στομάχου
Παίρνουμε αλάτι και πιπέρι τα κοπανάμε καλά μέχρι να γίνουν σκόνη και κάθε πρωί τρώμε με λίγες σταγόνες λεμόνι και από λίγο, για σαράντα ημέρες.
Για την αιμορραγία του στομάχου
Παίρνουμε μερικά χαρούπια, τριαντάφυλλα και βάρσαμο και τα βράζουμε όλα μαζί με κρασί. Έπειτα δίνουμε να πιει στον άρρωστο και θα γίνει καλά.
Για τον πονόδοντο
1) Κοπανίζουμε βάρσαμο ξερό για να γίνει σκόνη και έπειτα το ανακατεύουμε με δυνατό ξύδι. Δίνουμε στον άρρωστο να πιει μερικές φορές όταν είναι νηστικός και θα γίνει καλά.
2) Βράζουμε τη ρίζα του σπαραγγιού με ξύδι και με αυτό το ζουμί κάνουμε πλύσεις στο στόμα του αρρώστου πολλές φορές και για κάμποση ώρα.
3) Παίρνουμε σκόρδο και το ψήνουμε στα κάρβουνα. Έπειτα, παίρνουμε μία ζεστή ζεστή σκελίδα και τη βάζουμε πάνω στο πονεμένο δόντι.
4) Κοπανίζουμε φύλλα κολοκυθιάς προσθέτουμε λίγο δυνατό ξύδι και όλα μαζί τα βάζουμε πάνω στο πονεμένο δόντι και θα γίνει καλά.
5) Ξεραίνουμε στο φούρνο αρισμαρί (δεντρολίβανο) και φύλλα τσουκνίδας. Έπειτα τα κοπανίζουμε όλα μαζί και τα κάνουμε σκόνη. Με εκείνη τη σκόνη τρίβουμε καλά καλά τα δόντια και τα ούλα εκείνου που πονάει.
Για τον πονόλαιμο
Παίρνουμε δυνατό ξύδι, το βράζουμε καλά και ύστερα ρίχνουμε μέσα αλεύρι και το ανακατεύουμε μέχρι να γίνει χυλός. Με αυτό το ζεστό χυλό τυλίγουμε το λαιμό εκείνου που πονάει και βάζουμε και ένα πανί από έξω και θα γίνει καλά.
Για τις ψείρες
1) βράζουμε νερό της θάλασσας και λουμπούνια και μ'; αυτό το νερό λούζουμε πολλές φορές το κεφάλι που έχει τις ψείρες.
2) Παίρνουμε τη χολή του προβάτου, την ανακατεύουμε με κρασί και αλείφουμε το κεφάλι. Οι ψείρες θα ψοφήσουν.
3) Παίρνουμε δροσερά φύλλα του κισσού τα κοπανίζουμε και τα σφίγγουμε. Ανακατεύουμε αυτό το ζουμί με μέλι και αλείφουμε το κεφάλι.
Για την ψώρα
Παίρνουμε απείρι (θειάφι), αλάτι και μπλάβη πέτρα σε ίση ποσότητα. Κοπανίζουμε και τα τρία μαζί καλά καλά, τα ανακατεύουμε με λάδι και τα βάζουμε στη φωτιά να βράσουν μέχρι να γίνουν πηχτή αλοιφή. Με αυτήν την αλοιφή αλείφουμε την περιοχή που έχει ψώρα και θα γίνει καλά.
Για την κασίδα
Παίρνουμε φύλλα αγριοσυκιάς, τα κοπανίζουμε καλά, τα ανακατεύουμε καλά με ξύδι και αλείφουμε το κεφάλι.
1) παίρνουμε ξερό βασιλικό, μυρθιά και φασκομηλιά, τα βράζουμε καλά καλά μία ώρα με κρασί μέχρι να μείνει το ένα τέταρτο του κρασιού και δίνουμε το ζουμί στον άρρωστο να πίνει μια φλυτζάνα πρωί βράδυ και σε λίγες μέρες θα κάνει τα σκουλήκια
2) κάθε πρωί νηστικός να τρώει ο άρρωστος λίγες σκελίδες σκόρδο και θα κάνει όλα τα σκουλήκια.
Για τις μυρμηγκιές
Παίρνουμε λάδι και αλείφουμε τα χέρια μας. Από πάνω πασπαλίζουμε πολλές φορές κοπριά του προβάτου. Οι μυρμηγκιές
Για τη μυρωδιά του στόματος
Παίρνουμε ξερά τριαντάφυλλα και τα κοπανάμε μέχρι να γίνουν σκόνη και με αυτή τη σκόνη τρίβουμε τα δόντια μας. Η άσχημη μυρωδιά θα κοπεί αμέσως.
Για το κόψιμο μαχαιριού
1) παίρνουμε φρέσκο ψωμί ή ξερό, το βρέχουμε με κρασί και το δένουμε πάνω στην πληγή.
2) Παίρνουμε ξερά φύλλα φασκομηλιάς και αρισμαρί (δεντρολίβανο) και τα καίμε για να γίνουν στάχτη. Από αυτή τη στάχτη βάζουμε πάνω στην πλγή και την δένουμε.
Για τις αιμορροΐδες
Παίρνουμε τους σπόρους τις δρακοντιάς και καταπίνουμε ένα πρωί μεσημέρι και βράδυ.
Για τα δαγκώματα σκορπιού
Κοπανίζουμε σπανάκι φρέσκο και πίνουμε το ζουμί. Επιπλέον βάζουμε το κοπανισμένο χόρτο πάνω στην πληγή.
Για την ευκοιλιότητα
1) Βράζουμε φύλλα και κορυφές από βάτο και πίνουμε το βραστό αυτό
2) Κοπανίζουμε μοσχοκάρυδο, καρύδα, μαστίχα, γαρύφαλλα, σκόρδο, πιπέρι και μαύρη σταφίδα και τρώμε από λίγο.
Για την δυσκοιλιότητα
Κοπανίζουμε καλά λίγο γλυκάνισο, λίγο γαρύφαλλο και λίγο κανέλλα και βάζουμε σε ζεστό νερό αυτή τη σκόνη και το πίνουμε.
ΔΙΑΦΟΡΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ
ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΓΚΥΟΥΣ, ΤΙΣ ΛΕΧΩΝΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΩΡΑ
1) Εάν μία γυναίκα δεν κάνει παιδιά να πάρει αβδέλλες να τις σκοτώσει και τις ξεράνει στην καμινάδα (καπνοδόχο) και όταν ξεραθούν καλά να τις κοπανίσει μέχρι να γίνουν σκόνη. Αυτή τη σκόνη να τη βάζει στο φαγητό και στο νερό της για τρεις μέρες και να λέει: «Έτσά που κολλούνε οι αβδέλλες στο σώμα τ'; αθρώπου, έτσά να κολλήσει το κοπέλι απάνω στη δούλη του Θεού ...; τάδε.»
2) Εάν μία γυναίκα δεν κάνει παιδιά να πάρει σαράντα αυγά βατεμένα από κόκορα, να τα σπάσει, να πάρει το σπόρο του πετεινού και να τα φυλάξει σε μία κούπα. Μετά από εννιά μέρες να φάει νηστικός ο άντρας της τους σπόρους του πετεινού να ξαπλώσει μία ώρα από την δεξιά του μεριά και να πάει μετά με τη γυναίκα του και θα μείνει αμέσως έγκυος.
3) Αν μία έγκυος κοιλοπονά πολλές μέρες βράζουμε λάδι, κρασί, μέλι και γάλα από άσπρη ή καφετιά κατσίκα και να το δώσουμε στην έγκυο και αμέσως θα γεννήσει.
4) Αν σε κάποιο νοικοκυριό δεν γεννιόνται παιδιά αλλά μόνο πεθαίνουν, οι νοικοκυραίοι βρίσκουν κέρατο από ελάφι, το καίνε και με τον καπνό θυμιάζουν για επτά ημέρες το σπίτι τους.
5) Αν μία γυναίκα γεννήσει και έχει αιμορραγίες να βράσει λάδι με φύλλα βάρσαμου και να τα πιει και θα σταματήσει το αίμα.
6) Αν μία λεχώνα δεν έχει γάλα να κοπανίσει σπόρους από άνιθο καλά μέχρι να γίνει σκόνη και μετά να βράσει τη σκόνη με νερό και να το πιει μερικές φορές.
7) Αν το μωρό δεν κοιμάται καλά παίρνουμε τήλιο, το βράζουμε και του δίνουμε να πιει
8) Αν το μωρό δεν κοιμάται καλά παίρνουμε δέρμα από όφη, το ξεραίνουμε και κοπανίζουμε μέχρι να γίνει σκόνη. Έπειτα το ανακατεύουμε με κρασί και βάζουμε λίγο λίγο στη μύτη του παιδιού.
ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΜΕ ΤΑ ΒΟΤΑΝΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΡΡΩΣΤΙΕΣ
ΑΚΜΗ
Με μαϊδανό: μέσα σε ένα κιλό νερό βράζουμε 30-50 γραμμάρια φύλλα, βλαστούς ή και άνθη μαϊντανού και πλένουμε καλά καλά το πρόσωπό μας πρωί, μεσημέρι και βράδυ και καθημερινά μέχρι να καθαρίσει το δέρμα μας από την ακμή.
ΑΡΡΩΣΤΙΑ ΤΩΝ ΜΑΛΛΙΩΝ
1) Με πατζάρι: παίρνουμε χυμό από δροσερά παντζάρια, βάζουμε μέσα και λίγο χυμό λεμονιού φρέσκου και πίνουμε πρωί, μεσημέρι και βράδυ από ένα φλυτζάνι του τσαγιού καθημερινά.
2) Με λάδι ελιάς: καθαρίζουμε τα μαλλιά μας καλά με λούσιμο μία φορά την εβδομάδα και μετά κάνουμε μασάζ στη ρίζα της τρίχας 15-20 λεπτά με καθαρό λάδι ελιάς.
ΑΝΩΜΑΛΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ Ή ΕΛΛΕΙΨΗ ΠΕΡΙΟΔΟΥ
1) Με θυμάρι: μέσα σ'; ένα κιλό νερού βράζουμε 10- 20 γραμμάρια ανθισμένες κορυφές θυμαριού και πίνουμε 1-2 φλυτζάνια του τσαγιού τη μέρα μέχρι βνα τακτοποιηθεί η περίοδος.
2) Με φασκομηλιά: μέσα σ'; ένα κιλό νερού βράζουμε 30-50 γραμμάρια φύλλα, βλαστό ή και άνθη φασκομηλιάς δροσερά ή και ξερά και πίνουμε 1-2 φλυτζάνια τσαγιού την ημέρα ή και τρία φλυτζάνια ανάλογα με την ανωμαλία της περιόδου.
3) Με δίκταμο: Μέσα σ'; ένα κιλό νερού βράζουμε 20 -30 γραμμάρια φύλλα βλαστό ή και άνθη από δίκταμο δροσερό ή και ξερό και πίνουμε 2-3 φλυτζάνια τσαγιού την ημέρα.
ΑΜΥΓΔΑΛΕΣ
Με λεμόνι: μέσα σ'; ένα ποτήρι νερό βάζουμε το χυμό δύο λεμονιών με λίγο αλάτι φαγητού και κάνουμε γαργάρες στο λαιμό μας 8-10φορές την ημέρα.
ΑΝΕΜΟΒΛΟΓΙΑ
1) Με μάραθο: μέσα σ'; ένα κιλό νερό βράζουμε 25-30 γραμμάρια δροσερό μάραθο και πίνουμε 2-3 φλυτζάνια τσαγιού την ημέρα.
2) Με άνηθο: μέσα σ'; ένα κιλό νερό βράζουμε 25-30 γραμμάρια άνηθο και πίνουμε 2-3 φλυτζάνια τσαγιού την ημέρα.
ΑΣΘΜΑ
1) Με δεντρολίβανο: μέσα σ'; ένα κιλό νερό βράζουμε 25-30 γραμμάρια φύλλα και άνθη δεντρολίβανου και πίνουμε δύο κουταλιές σούπας την ημέρα.
2) Με τριφύλλι: παίρνουμε φύλλα από τριφύλλι, τα ξεραίνουμε καλά, φτιάχνουμε τσιγάρα με αυτά και καπνίζουμε 3-4 φορές την ημέρα.
3) Με ζουρνά (είναι λουλούδι θάμνος και κάνει άσπρα μεγάλα άνθη σαν κρίνος). Παίρνουμε άνθη του ζουρνά τα ξεραίνουμε καλά και φτιάχνουμε με αυτά τσιγάρα και καπνίζουμε 1-3 την ημέρα.
4) Με ρίγανη: μέσα σ'; ένα κιλό νερό βράζουμε 15 γραμμάρια ρίγανη φύλλα και άνθη δροσερή ή και ξερή και πίνουμε δύο φλυτζάνια του τσαγιού την ημέρα.
5) Με μενεξέ: (λουλούδι) παίρνουμε φύλλα από μενεξέ τα ξεραίνουμε καλά και τα καπνίζουμε σαν τσιγάρο τυλιγμένα σε τσιγαρόχαρτο 2-3 φορές την ημέρα.
6) Με πουρνάρι: μέσα σε ένα κιλό νερό βράζουμε 20-25 γραμμάρια ρίζες από πουρνάρι δροσερές και πίνουμε τρία φλυτζάνια του τσαγιού κάθε μέρα πρωί, μεσημέρι και βράδυ.
ΒΗΧΑΣ
1) με θυμάρι: μέσα σ'; ένα κιλό νερό βράζουμε 15 γραμμάρια φύλλα και άνθη δροσερά θυμαριού και πίνουμε ζεστό ζεστό ένα φλυτζάνι την ημέρα ή και το βράδυ πριν τον ύπνο.
2) Με αμάραντο: μέσα σ'; ένα κιλό νερό βράζουμε 15 γραμμάρια άνθη του αμαράντου και πίνουμε ζεστά ζεστά 2-3 φλυτζάνια τσαγιού την ημέρα.
3) Με πεύκο: μέσα σ'; ένα κιλό νερό βράζουμε 25-30 γραμμάρια δροσερές κορυφές του πεύκου και πίνουμε ζεστά ζεστά 2-3 φλυτζάνια τσαγιού την ημέρα ή και το βράδυ πριν από τον ύπνο.
4) Με καστανιά: μέσα σ'; ένα κιλό νερό βράζουμε 35-40 γραμμάρια φύλλα καστανιάς δροσερά και πίνουμε ζεστά δύο φτυτζάνια τσαγιού την ημέρα.
5) Με κυδωνιά: μέσα σ΄ένα κιλό νερό βράζουμε 25-30 γραμμάρια φύλλα και άνθη κυδωνιάς και πίνουμε ζεστά δύο φλυτζάνια τσαγιού τη μέρα.
ΓΡΙΠΗ
1) με λεμόνια: πίνουμε καθημερινά το χυμό δύο λεμονιών αφού έχουμε προσθέσει και δύο κουταλιές της σούπας μέλι και λίγη κανέλλα κοπανισμένη.
2) Με φλαμουριά και χαμομήλι: μέσα σ'; ένα κιλό νερό βράζουμε 20 γραμμάρια άνθη φλαμουριάς και 20 γραμμάρια άνθη από χαμομήλι και πίνουμε ζεστά ζεστά δύο φλυτζάνια τσαγιού την ημέρα.
3) Με εισπνοές: μέσα σ'; ένα κιλό νερό βράζουμε 10 γραμμάρια φύλλα ευκαλύπτου και 10 γραμμάρια δεντρολίβανου φύλλα με κορυφές και κάνουμε εισπνοές πάνω από το βραστό ατμό 5- 10 φορές τη μέρα.
ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ
1) με ελιά: μετά από κάθε δηλητηρίαση από οποιαδήποτε αιτία να προκαλούμε εμετό στο στομάχι μας και μετά να πίνουμε ένα ποτήρι του κρασιού λάδι ελιάς.
2) Με σπαράγγι: μέσα σε ένα κιλό νερού βράζουμε 15 γραμμάρια ρίζες από σπαράγγι και πίνουμε ανά δεκάλεπτο δύο φλυτζάνια του τσαγιού, προσπαθώντας κάθε φορά αφού το πιούμε να κάνουμε εμετό, αυτό επαναλαμβάνεται 4-5 φορές μέχρι να καθαρίσει καλά το στομάχι.
3) Με μέντα: μέσα σε ένα κιλό νερό βράζουμε 40-50 γραμμάρια φύλλα μέντας δροσερά ή και ξερά και πίνουμε ανά δεκάλεπτο δύο φλυτζάνια του τσαγιού, προσπαθώντας κάθε φορά να κάνουμε εμετό. Αυτό επαναλαμβάνεται 4-5 φορές.
ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ
Κόβουμε κάθε μέρα λίγες κορυφές από βασιλικό βάζουμε και λίγο λάδι και τις τρώμε σαν σαλάτα.
ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ
Με λάχανο: παίρνουμε πολλά φύλλα από λάχανα και τα βάζουμε ένα ένα πάνω στο έγκαυμα, καταπραΰνουν τον πόνο και δροσίζουν το δέρμα με το έγκαυμα. Μόλις τα φύλλα ζεσταθούν και μαραθούν τα αλλάζουμε με φρέσκα. Το ίδιο μπορούμε να κάνουμε και με φύλλα από μαρούλι, με φέτες από τομάτα, με φέτες από πατάτα και με αλάτι.
ΕΡΠΗΣ
Παίρνουμε χυμό λεμονιού και κάνουμε καθημερινά και πολλές φορές την ημέρα επαλείψεις στο δέρμα με τον έρπη.
ΚΑΛΟΙ
Παίρνουμε σκελίδες από σκόρδο, τις καθαρίζουμε, τις πολτοποιούμε στο γουδί και αυτό το πολτό το βάζουμε πολλές φορές πάνω στον κάλο μέχρι να μαραθεί και να πέσει.
ΚΡΙΘΑΡΑΚΙ (ο τσίτος του ματιού)
μέσα σε ένα κιλό νερού βράζουμε 25-30 γραμμάρια άνθη από χαμομήλι και με αυτό βάζουμε ζεστά επιθέματα στο μάτι μας ή κάνουμε εξωτερικές πλύσεις.
ΜΑΣΤΙΤΙΔΑ
1. με λίπος χοιρινού: παίρνουμε ένα χοντρό κομμάτι λίπος χοιρινό άψητο και μ'; αυτό κάνουμε μασάζ πάνω στο μαστό.
2. παίρνουμε φύλλα από γεράνι, τα πολτοποιούμε και τον πολτό αυτό βάζουμε σαν κατάπλασμα πάνω στο μαστό.
ΠΙΤΥΡΙΔΑ
Να τρώμε καθημερινά άφθονα παντζάρια μαγειρεμένα ή και ωμά, και γενικά όλα τα είδη φρέσκων λαχανικών και καρότα.
ΩΤΙΤΙΔΑ
Με μαντζουράνα: παίρνουμε χυμό από κοπανισμένα δροσερά φύλλα μαντζουράνας και στάζουμε 1-2 σταγόνες μέσα στο αυτί μας και ο πόνος σταματά.
ΓΙΑ ΤΟ ΔΕΡΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ
Για το δέρμα του προσώπου μπορούμε να κάνουμε καθημερινά μία μάσκα: α) από χυμό όλων των φρέσκων λαχανικών κάρδαμου, αγγουριού, καρότου, μαϊνδανού, φράουλας, ροδάκινου κ.ά. Μέσα σε αυτό το χυμό βάζουμε και λίγες σταγόνες λεμόνι. β) από χυμό όλων των φρούτων μήλου, καρπουζιού, πεπονιού, μπανάνας, ανανά κ.ά. γ) Μάσκα μπορούμε ακόμα να κάνουμε με ψύχα φρέσκου ψωμιού βρεγμένη με λίγο νερό ή με ένα ασπράδι αυγού φρέσκου χτυπημένου καλά και μέσα να ρίξουμε πέντε σταγόνες λεμόνι και δύο σταγόνες λάδι.
ΛΟΣΙΟΝ ΠΡΟΣΩΠΟΥ
Σαν λοσιόν προσώπου μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε νερό βρασμένο με χαμομήλι, ή με θυμάρι, ή με φασκομηλιά, ή με δεντρολίβανο, ή με άνιθο, ή με μαϊντανό, ή με μαρούλι. Όταν το δέρμα μας είναι ξερό μπορούμε αντί για γαλάκτωμα και λοσιόν να χρησιμοποιούμε γάλα κατσίκας ή προβάτου ή αγελάδας ή άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα μυζήθρα φρέσκια, γιαούρτι, ανθόγαλο κ.ά. Μάσκα για το ξηρό δέρμα μπορούμε να κάνουμε με ένα κρόκο αυγού καλά χτυπημένο με μια κουταλιά του γλυκού ελαιόλαδο. Την μάσκα αυτήν την αφήνουμε στο πρόσωπο 15-20 λεπτά και μετά ξεπλένουμε το πρόσωπό μας με ένα βαμβάκι βουτηγμένο μέσα σε ζεστό γάλα.
ΤΑ ΜΑΥΡΑ ΣΤΙΓΜΑΤΑ
Τα μαύρα στίγματα από το λιπαρό δέρμα φεύγουν αν κάνουμε συχνά μασάζ στο πρόσωπό μας με φλοιό φρέσκιας ντομάτας ή με ένα κομμάτι ώριμο κολοκύθι.
ΓΗΤΕΙΕΣ
Γηθειά για τη βαρυσμαθιά (το χτύπημα)
Όταν χτυπήσει κανείς κάπου για να μην γίνει χειρότερα του λένε την παρακάτω γητειά:
«Ως στραυρώσαν το Χριστό στα χέργια και στα πόδια, στην καρδιά και στα πνευμόνια και δεν εκακοσύνεψε, μήδε γιατρός δεν ήγγιξε, έτσα να μην κακοσυνέψει και η βαρυσμαθιά του δούλου του Θεού ...; ...;..τάδε»
Γηθειά για το μωρό
«Η Παναγία κάθεται στον Άγιο τζη θρόνο. Από κεια περάσανε βοσκοί ντυμένοι, κακό είπανε, φταρμός επιάσθη. Φύγε φταρμέ, φύγε κακέ, φύγε μακρά κακοδαρμέ. Άμε κάτω στο γιαλό, κάτω στο περιγιάλι, απού δεν κράζει ο πετεινός, δεν κελαηδεί τ'; αηδόνι. Τα δύο εφταρμίσανε, τα τρία εγιατρέψανε, τω Πατρί και τω Υιώ και τω Αγίω Πνεύματι» Η γηθειά λεγεται τρεις φορές μέσα σε μια σκουτέλα (πιατέλα) πριν να πούμε τη γηθειά έχουμε βάλει τρία σπόρια στάρι, τρία ταγή, τρία κομματάκια κάρβουνο και τρεις σταγόνες λάδι με μια σταλιά νερό, και όταν τελειώσει η γηθειά ραντίζουμε το μωρό με αυτό το νερό και γίνεται καλά.
Γηθειά για την ευκοιλιότητα
Κάτω στο γιαλό, κάτω στο περιγιάλι, εκκλησιά γκινιάσανε, κόσμος εμαζώχτηκε και οι Απόστολοι ήρθανε. Σαν τηνέ θρονιάσανε όλοι μαζωχτήκανε, τρων ψωμί και πίνουνε το Θεό δοξάζουνε. Το μικιό τ'; Αποστολάκι μήδε τρώει, μήδε πίνει, μήδε το Θεό δοξάζει. Ο δεσπότης ο Χριστός επέρασε. Ήντα χει ο δούλος του Θεού το μικιό τ'; Αποστολάκι και μήδε τρώει μήδε πίνει μήδε το Θεό δοξάζει; Δεσπότη μου, Χριστέ μου το κρυφά ξέρεις και τα φανερά δεν ξέρεις; Ευκοιλιότητα τονέ κρατεί πώς να φάει, πώς να πιεί; Κοντό και δεν ευρέθηκε άθρωπος μυρωμένος, βεφτισμένος τση Μεγάλης Πέφτης μεταλαβωμένος, στην Αγία Τράπεζα προσκυνημένος, να πιάσει λίγ'; αλάτσι και να πιεί; Ως πήσει τα'; αλάτσι στην αλυκιά και το ψωμί στο φούρνο, ετσά να πήξει και του Δούλου του Θεού ...; ...; ...; ...; ...;.. το κοιλιδοφέγγαρο.
Γηθειά των κοριτσών Πρωτοχρονιά
Την πρώτη του Γενάρη οι κοπελιές βγαίνουνε τη νύχτα με τα άστρα έξω και λένε στη μοίρα τους την παρακάτω γηθειά:
«Έ Γενάρη καλαντάρη, έ χρυσέ μου διαμαντάρη,
από την έρημο περνάς και τσοι μοίρες χαιρετάς,
εκειάν και μένα η μοίρα μου, λούγεται, χτενίζεται,
και σταυρομαντηλίζεται.
Πέτση πως τη χαιρετώ και πολύ την αγαπώ,
Και τον άντρα που θα πάρω απόψε να τον ονειρευτώ»
Γηθειά για το κακό μάτι
«Έ Κερά Κασσιανή, πως κοιμάσαι αμοναχή; Όχι Αφέντη μου και Θεέ μου και Δεσπότη μου Χριστέ μουμ δεν κοιμούμαι αμοναχή μούδε βράδυ, μούδ'; αυγή. Έχω Παύλο, έχω Πέτρο, έχω Δώδεκ'; Αποστόλους. Ο Χριστός επέρασε τη ράβδο ντου εχτύπησε και σκόρπισε μάτι κακό στο βουνό στον εγκρεμό.»
Γηθειά όταν μπει κανένα χάλι στο μάτι
«Άϊ Γιώργη Καμαριώτη, Καστρινέ και Ρεθεμνιώτη,
χάμπαθο χει το κελί σου, βγάλε το με την ευκή σου.»
Ύστερα σταυρώνουνε τρεις φορές το μάτι που έχει το χάλι και λένε:
«Αν είσαι ξύλο πέταξε, αν είσαι χώμα λυώσε
αν είσαι ξεραγκαραθιά κάμε φτερά και φύγε.»
Γηθειά για κάθε φθαρμό
Παίρνουμε ένα σταυρό σταυρώνουμε τρεις φορές τον φθαρμισμένο και του λένε την παρακάτω γηθειά τρεις φορές:
«Δυό μάθια σ'; είδανε, ντελόγο σε μαθιάσανε
Τρία ντελόγο σ'; είδανε και σε ξαμαθιάσανε,
Τω Πατρί και τω Υιώ και τω Αγίω Πνεύματι, Αμήν.»
Γηθειά για την παντρειά
Όταν είναι πανσέληνος, οι κοπελιές παίρνουν ένα καρφίχτη (καθρέπτη) και ένα κλαδί βασιλικό, πάνε και στέκονται κάτω από το φεγγάρι και λένε, «Χαίρε Μαρία κεχαριτωμένη».
«Φεγγάρι, φεγγαράκι μου που μυστικά γνωρίζεις
Φανέρωσε τον άντρα μου ανέ τονέ γνωρίζεις,
και πε του πως επά με γω και πολύ τον επιθυμώ».
Με τη γηθειά όποιο ντεληκανή δούνε μέσα στον καθρέπτη αυτόν θα πάρουνε για άντρα τους.
Γηθειά για την ομορφιά
Όταν πρωτοδούνε το καινούριο φεγγάρι οι κοπελιές και οι ντεληκανήδες σηκώνονται το κοιτάνε καλά, κάνουνε τρεις φορές ον σταυρό τους και λένε:
«Προσκυνώ σε νιό φεγγάρι, κι'; απού σ'; έπεμπε ομάδι,
ως παχαίνεις να παχαίνω, κι ως μορφαίνεις να μορφαίνω,
κι'; όσα μάθια με θαρούνε, τόσοι να με λαχταρούνε».
θ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ, ΤΟΜΟΣ: ΣΕΛ. 235-284
θ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ, ΤΟΜΟΣ: ΣΕΛ. 210-228
