Της Κατερίνας Μηναδάκη
Μεγάλωσε σε μία οικογένεια που έθαψε άνδρες για την πατρίδα. Μεγάλωσε δίπλα σε έναν παππού οπλαρχηγό με ιστορίες για Τούρκους και μάχες σκληρές. Και πριν προλάβει να γευτεί τη ζωή ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος τη βρήκε στην τρυφερή ηλικία των 20 χρόνων. 95 ετών σήμερα η κα. Κατίνα Δασκαλάκη θυμάται λεπτό προς λεπτό το ξημέρωμα της 20ης Μαΐου και πως ξεκίνησε η Μάχη της Κρήτης, μία μάχη που γράφτηκε στην ιστορία με χρυσά γράμματα!
Μιλά για το βομβαρδισμό εκείνης της μέρας πριν αρχίσουν να πέφτουν από τον ουρανό οι αλεξιπτωτιστές της Ναζιστικής Γερμανίας, περιγράφει πως ο άμαχος πληθυσμός ενός ολόκληρου χωριού κρύφτηκε στο φαράγγι του Βενεράτου για να ξεφύγει από τα αεροπλάνα του κατακτητή, μιλά για τους άταφους νεκρούς του χωριού και τον πόνο που βίωσε αλλά και για τις αγγαρείες με τις βόμβες στα γόνατα των γυναικών ...
Μιλά για το βομβαρδισμό εκείνης της μέρας πριν αρχίσουν να πέφτουν από τον ουρανό οι αλεξιπτωτιστές της Ναζιστικής Γερμανίας, περιγράφει πως ο άμαχος πληθυσμός ενός ολόκληρου χωριού κρύφτηκε στο φαράγγι του Βενεράτου για να ξεφύγει από τα αεροπλάνα του κατακτητή, μιλά για τους άταφους νεκρούς του χωριού και τον πόνο που βίωσε αλλά και για τις αγγαρείες με τις βόμβες στα γόνατα των γυναικών ...
Ο βομβαρδισμός των 17 ημερών
«Ο αδερφός μου ο Γιάννης δεν είχε επιστρέψει από το Αλβανικό μέτωπο. Η οικογένεια μου υπέφερε ... πενθούσαμε...πονούσαμε πολύ! Εκείνη τη μέρα, στις 20 του Μάη του 1941, ήρθε ο πατέρας μου από το καφενείο και μας είπε όταν ακούστηκαν οι πρώτες σειρήνες, να κρυφτούμε στο καταφύγιο που είχε φτιάξει στην αυλή του σπιτιού.
«Ο αδερφός μου ο Γιάννης δεν είχε επιστρέψει από το Αλβανικό μέτωπο. Η οικογένεια μου υπέφερε ... πενθούσαμε...πονούσαμε πολύ! Εκείνη τη μέρα, στις 20 του Μάη του 1941, ήρθε ο πατέρας μου από το καφενείο και μας είπε όταν ακούστηκαν οι πρώτες σειρήνες, να κρυφτούμε στο καταφύγιο που είχε φτιάξει στην αυλή του σπιτιού.
Πριν προλάβουμε να μπούμε στο ανάχωμα άρχισαν να περνάνε από πάνω μας και πολύ χαμηλά τα γερμανικά αεροπλάνα. Έριξαν βόμβες σε πολύ κοντινή απόσταση μεταξύ τους στο χωριό μας ... Έφυγαν και ξαναήρθαν! Ο θόρυβος ήταν πολύ μεγάλος και αυτό γινόταν όλη τη νύχτα. Δεν ξέραμε αν το έκαναν για να μας σκοτώσουν ή για να μας τρομάξουν. Τα γερμανικά αεροπλάνα βομβάρδιζαν το αεροδρόμιο Ηρακλείου, την πόλη αλλά και την περιοχή μας ... Όσο για τους αλεξιπτωτιστές τους, έπεσαν κοντά στην περιοχή του Εσταυρωμένου σήμερα, όπως μάθαμε μετά ... Δεν τολμούσαμε να βγούμε από το ανάχωμα. Κι όταν ξημέρωσε αρπάξαμε δύο σεντόνια και φύγαμε από το χωριό, κατεβήκαμε στο Άγιο Φανούριο που ο παππούς ο Τσαγκαραντώνης είχε ένα μύλο... εκεί πήγαμε να κρυφτούμε! Όλο το σόι των Ξενάκηδων πήγε στο μύλο του Αγίου Φανουρίου αλλά και όλο το χωριό, γυναικόπαιδα και ηλικιωμένοι έφυγαν και κατέβηκαν στον Απόλλωνα, όπως λέγεται η περιοχή. Το Βενεράτο άδειασε ... οι κάτοικοι του έμεναν μέσα στα χωράφια και κάτω από τους βράχους επί 17 μέρες πεινώντας και υποφέροντας! Δεν μπορώ ούτε να θυμάμαι τι υποφέραμε τότε... Ήμουν 20 χρονών, φοβόμουν, έκλαιγα 17 μέρες συνέχεια ... Ήταν φρικτό αυτό που ζήσαμε όλη νύχτα και όλη μέρα με τα αεροπλάνα από πάνω μας να σφυρίζουν και εμείς μέσα στα βάτα, τα χόρτα, τα ρυάκια νηστικοί και ταλαιπωρημένοι ...» λέει η κα. Κατίνα, μία από τις εγγονές του οπλαρχηγού Αντώνη Ξενάκη ή Τσαγκαραντώνη.
Οι άταφοι νεκροί και ο ομαδικός τάφος
Η ηλικιωμένη σήμερα γυναίκα θυμάται πως οι Γερμανοί βομβάρδισαν το χάνι του Βενεράτου, το σημερινό νέο Βενεράτο. Περιγράφει πως η μία βόμβα έπεσε εκεί που σήμερα βρίσκεται το σπίτι της και πως σκοτώθηκαν συγχωριανοί της ...
Η ηλικιωμένη σήμερα γυναίκα θυμάται πως οι Γερμανοί βομβάρδισαν το χάνι του Βενεράτου, το σημερινό νέο Βενεράτο. Περιγράφει πως η μία βόμβα έπεσε εκεί που σήμερα βρίσκεται το σπίτι της και πως σκοτώθηκαν συγχωριανοί της ...
Ο αδερφός της κυρίας Κατίνας Γιάννης
«Έριξαν βόμβες στο χάνι του χωριού. Ο πατέρας μου έχτιζε ένα σπίτι εκεί. Η μία βόμβα έσκασε στην μία κολώνα δίπλα, το σπίτι ήταν μισοτελειωμένο. Το σημάδι φαίνεται ακόμα και σήμερα στην πέτρα ... Εκείνη τη μέρα σκοτώθηκαν άνθρωποι στο χωριό μας. Όταν βγήκαμε μετά από 17 μέρες από τα χωράφια και τα ρυάκια πήγαμε στα σπίτια μας, αναζητήσαμε τους νεκρούς μας. Το Βενεράτο έχασε πολλούς ανθρώπους σε εκείνο το βομβαρδισμό. Βρήκαμε τους νεκρούς μας, τους θάψαμε όλους μαζί ... μαζί και τους Βρετανούς των οποίων τα τζιπάκια είχαν δει οι Γερμανοί και είχαν βομβαρδίσει το χωριό! 23 ανθρώπους έχασε το Βενεράτο ...έχασα έναν πρώτο θείο στο βομβαρδισμό του Βενεράτου, τον πρώτο μου ξάδερφο όταν έπεσαν οι αλεξιπτωτιστές στο νεκροταφείο του Ηρακλείου ...Μεγάλος πόνος, φρικτές μέρες...αυτά που ζήσαμε δεν περιγράφονται ...»
«Έριξαν βόμβες στο χάνι του χωριού. Ο πατέρας μου έχτιζε ένα σπίτι εκεί. Η μία βόμβα έσκασε στην μία κολώνα δίπλα, το σπίτι ήταν μισοτελειωμένο. Το σημάδι φαίνεται ακόμα και σήμερα στην πέτρα ... Εκείνη τη μέρα σκοτώθηκαν άνθρωποι στο χωριό μας. Όταν βγήκαμε μετά από 17 μέρες από τα χωράφια και τα ρυάκια πήγαμε στα σπίτια μας, αναζητήσαμε τους νεκρούς μας. Το Βενεράτο έχασε πολλούς ανθρώπους σε εκείνο το βομβαρδισμό. Βρήκαμε τους νεκρούς μας, τους θάψαμε όλους μαζί ... μαζί και τους Βρετανούς των οποίων τα τζιπάκια είχαν δει οι Γερμανοί και είχαν βομβαρδίσει το χωριό! 23 ανθρώπους έχασε το Βενεράτο ...έχασα έναν πρώτο θείο στο βομβαρδισμό του Βενεράτου, τον πρώτο μου ξάδερφο όταν έπεσαν οι αλεξιπτωτιστές στο νεκροταφείο του Ηρακλείου ...Μεγάλος πόνος, φρικτές μέρες...αυτά που ζήσαμε δεν περιγράφονται ...»
Με πείσμα μπροστά στο Φ. Σούμπερτ... αγκαλιά με τις οβίδες
Η 95χρονη σήμερα γυναίκα θυμάται πως η ζωή τους βρήκε ένα ... ρυθμό με τους Γερμανούς μέσα στα πόδια τους αλλά και τους δοσίλογους. Θυμάται πως βρέθηκε να κάνει αγγαρεία τρίβοντας οβίδες και κατάφερε να απαλλαγή όταν με πείσμα ζήτησε να δει το Γερμανό διοικητή της περιοχής, τον περιβόητο Φρίτς Σούμπερτ, σφαγέας και επικίνδυνος που ταλαιπώρησε πολύ τους Κρητικούς κατά τη διάρκεια της Κατοχής και για ένα χρονικό διάστημα είχε το διοικητήριο του στην Αυγενική.
«Είχα χάσει τον αδερφό μου στην Αλβανία, η μάνα μου έκλαιγε μέρα νύχτα και ο άνθρωπος των Γερμανών στην περιοχή με ανάγκαζε να πηγαίνω στην αγγαρεία λέγοντας ότι αν δεν ακολουθούσα θα ερχόταν να με πάρει με τη μηχανή με το καλάθι που είχαν οι Γερμανοί. Πήγαινα στην Αυγενική όπου όλη τη μέρα καθαρίζαμε οβίδες.
Η 95χρονη σήμερα γυναίκα θυμάται πως η ζωή τους βρήκε ένα ... ρυθμό με τους Γερμανούς μέσα στα πόδια τους αλλά και τους δοσίλογους. Θυμάται πως βρέθηκε να κάνει αγγαρεία τρίβοντας οβίδες και κατάφερε να απαλλαγή όταν με πείσμα ζήτησε να δει το Γερμανό διοικητή της περιοχής, τον περιβόητο Φρίτς Σούμπερτ, σφαγέας και επικίνδυνος που ταλαιπώρησε πολύ τους Κρητικούς κατά τη διάρκεια της Κατοχής και για ένα χρονικό διάστημα είχε το διοικητήριο του στην Αυγενική.
«Είχα χάσει τον αδερφό μου στην Αλβανία, η μάνα μου έκλαιγε μέρα νύχτα και ο άνθρωπος των Γερμανών στην περιοχή με ανάγκαζε να πηγαίνω στην αγγαρεία λέγοντας ότι αν δεν ακολουθούσα θα ερχόταν να με πάρει με τη μηχανή με το καλάθι που είχαν οι Γερμανοί. Πήγαινα στην Αυγενική όπου όλη τη μέρα καθαρίζαμε οβίδες.
Μας τις έβαζαν μπροστά μας σε ένα καλοφτιαγμένο κουτί και στη συνέχεια τις βάζαμε στα πόδια μας, τις βουρτσίζαμε και τις αλείφαμε με ένα ειδικό λάδι διότι ήταν παλιά τα πυρομαχικά τους. Υπήρχε όμως μία εντολή που έλεγε ότι όσοι είχαν χάσει συγγενή στενό στην Αλβανία μπορούσαν να απαλλαγούν από την αγγαρεία. Και αφού δε με άφηνε ο δοσίλογος, πήγα μόνη μου μαζί με μία ακόμα κοπέλα που είχε το ίδιο πρόβλημα με μένα, στον Σούμπερτ! Στεκόμασταν εκεί μέχρι που μας είδε. Φορούσαμε μαύρα. Αναγκάστηκε να μας καλέσει στο γραφείο του. Μας είπε ευγενικά ότι δεν ήταν αρμόδιος για την περίπτωση μας και ότι έπρεπε να πάμε στον άλλο διοικητή στα Κεράσα. Φοβόμασταν όμως να πάμε από το δρόμο. Έτσι πήγαμε μέσα από τα χωράφια. Εκεί καταφέραμε να εξηγήσουμε ότι είχαμε κάθε δικαίωμα να απαλλαγούμε από τις αγγαρείες και ... τα καταφέραμε! Από αυτόν που δεν μπορούσαμε να απαλλαγούμε εύκολα ήταν ο... διερμηνέας τους αλλά τελικά πήραμε και χαρτί που μας απάλλασσε !»
Αργότερα και μετά τον πόλεμο η κα. Κατίνα παντρεύτηκε έναν συγχωριανό της, έναν άντρα που πήγε στην Αλβανία, πολέμησε στην Αντίσταση με την ομάδα του Μπαντουβά και τιμήθηκε ως αντιστασιακός. Ο Θεμιστοκλής Δασκαλάκης επέστρεψε στο χωριό του από τους τελευταίους και δεν έπαψε ποτέ να παλεύει για την πατρίδα μέχρι που έφυγε και ο τελευταίος Γερμανός από τη χώρα... Σήμερα, εκείνος μπορεί να μη ζει αλλά εκείνη 70 και πλέον χρόνια μετά τη γερμανική Κατοχή δεν έχει σβήσει από τη μνήμη της ούτε μία μικρή λεπτομέρεια από αυτά που έζησε ... Τα διηγείται σε κάθε ευκαιρία στα εγγόνια και στα δισέγγονα της και αποτελεί ένα ζωντανό κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας μας ....
Αργότερα και μετά τον πόλεμο η κα. Κατίνα παντρεύτηκε έναν συγχωριανό της, έναν άντρα που πήγε στην Αλβανία, πολέμησε στην Αντίσταση με την ομάδα του Μπαντουβά και τιμήθηκε ως αντιστασιακός. Ο Θεμιστοκλής Δασκαλάκης επέστρεψε στο χωριό του από τους τελευταίους και δεν έπαψε ποτέ να παλεύει για την πατρίδα μέχρι που έφυγε και ο τελευταίος Γερμανός από τη χώρα... Σήμερα, εκείνος μπορεί να μη ζει αλλά εκείνη 70 και πλέον χρόνια μετά τη γερμανική Κατοχή δεν έχει σβήσει από τη μνήμη της ούτε μία μικρή λεπτομέρεια από αυτά που έζησε ... Τα διηγείται σε κάθε ευκαιρία στα εγγόνια και στα δισέγγονα της και αποτελεί ένα ζωντανό κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας μας ....
