Ο Δήμος Κισσάμου είναι δήμος της περιφέρειας Κρήτης που συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης. Προέκυψε από την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Κισσάμου, Ινναχωρίου και Μυθήμνης. Η έκταση του νέου Δήμου είναι 334.18 τ.χλμ και ο πληθυσμός του 11.820 κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Έδρα του νέου δήμου ορίστηκε ο Κίσσαμος.
Ο Δήμος Κισάμου σας προσκαλεί να εξερευνήσετε τις υπέροχες παραλίες, τις αμμουδιές και τα μοναδικά του τοπία.
Ο Δήμος Κισάμου αποτελεί μια εξαιρετική επιλογή !
Ο επισκέπτης χαίρεται την μοναδικότητα του τοπίου την αγνή φύση τους ανθρώπους και την κρητική γαστρονομία.
Ο δήμος χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη σημαντικών συγκριτικών πλεονεκτημάτων όπως οικότοποι και είδη προτεραιότητας σημαντικοί και μοναδικοί για ολόκληρη την Ευρώπη, φαράγγια, περιοχές ΝΑΤURA 2000, χλωρίδα-πανίδα, παραλίες δυνατότητες για διακοπές ολόκληρο το χρόνο, κ.λ.π..
Υπάρχουν, αξιόλογες τουριστικές μονάδες (Ξενοδοχεία, Ενοικιαζόμενα Διαμερίσματα και Δωμάτια Αγροτουριστικές Μονάδες) που μπορούν να καλύψουν τις απαιτήσεις σας όλη τη διάρκεια του έτους.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται έντονη δραστηριότητα στην κατασκευή παραθεριστικών κατοικιών που αγοράζονται κυρίως από πολίτες της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης ως δεύτερη κατοικία.
Η μορφολογία του εδάφους και τα παραγόμενα προϊόντα επηρεάζουν τον τρόπο διατροφής , αλλά και τα ήθη, τα έθιμα και τη νοοτροπία του λαού.
Η περίοδος ελαιοσυλλογής, τρυγητού και απόσταξης χαρακτηρίζει και ρυθμίζει τη ζωή των κατοίκων και διαμορφώνει τις συνήθειες τους.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ
Η ιστορία της Κισσάμου χάνεται στα βάθη των αιώνων και συνδέεται άμεσα με την ιστορία όχι μόνο του νομού Χανίων, αλλά και της Κρήτης γενικότερα. Μαρτυρίες νεολιθικής κατοίκησης έχουμε στο σπήλαιο της Αγίας Σοφίας στα Τοπόλια, ενώ (λίγα αλλά όχι ασήμαντα) στοιχεία για την ύπαρξη οργανωμένων οικισμών κατά την μινωική εποχή έχουμε στα Νωπήγεια, στην περιοχή της Χρυσοσκαλίτισσας, νότια της Φαλασάρνας, στα Βιγλιά Γραμβούσας και στην Κίσαμο. Σ' όλη την ιστορική της πορεία η Κίσσαμος αναπτύσσει πλούσια εμπορική και οικονομική δραστηριότητα-άλλοτε μεγαλύτερη και άλλοτε μικρότερη. Σ΄αυτήν βοηθά η γεωγραφική της θέση: Περιοχή παραθαλασσία με εύφορα εδάφη στο βόρειο και βορειοδυτικό τμήμα της, Πύλης της Κρήτης. Τη γεωγραφική της θέση, όπως άλλωστε και της Κρήτης, επιβουλεύονται πολλοί εχθροί (Αχαιοί, Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Ενετοί, Τούρκοι) και πολεμικές συγκρούσεις συχνά ξεσπούν με σκοπό την κατάκτηση της.
Στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ (μέχρι 69π.χ.) η δυτική Κρήτη παρουσιάζει πρωταρχική θέση και σημαντική εποικιστική δραστηριότητα. Στην περιοχή αναφέρονται από αρχαίους συγγραφείς περισσότερες από 40 πόλεις ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνονται, και οι ακόλουθες που γεωγραφικά ανήκουν στην περιοχή Κισσάμου: Ιναχώριον, Φαλάσαρνα, Κίσσαμος, Μήθυμνα, Πολυρήνια, Ρόκκα. Από τις σημαντικότερες και ισχυρότατες ανεξάρτητες πόλεις της Δυτ. Κρήτης ήταν η Πολυρρήνια μαζί με το επίνειο την Κίσσαμο, και η Φαλάσσαρνα. Λείψανα απο τις πόλεις αυτές,, αλλά και από άλλες λιγότερο σημαντικές είναι ορατά σήμερα, ενώ πραγματοποιούνται σημαντικές ανασκαφές για να έρθουν στο φως και άλλα ευρήματα και να φωτιστεί περισσότερο η τοπική ιστορία.
Ανάπτυξη παρατηρείται στην περιοχή της Κισσάμου και στη ΡΩΜΑΪΚΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ. Με την επικράτηση των Ρωμαίων στο νησί (69π.χ.) σταματούν οι εσωτερικοί εμφύλιοι πόλεμοι και δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για οικονομική ανάπτυξη. Η πόλη της Κισσάμου γνωρίζει τη μεγαλύτερη ανάπτυξη της την περίοδο αυτή. Η Πολυρρήνια αναπτύσσεται κι αυτή και ευνοείται απο τους Ρωμαίους για την στάση που κράτησε στον αγώνα κατάκτησης. Δηλαδή δε συμμετείχε στον κοινό αγώνα που διεξήγαγαν οι κρητικές πόλεις εναντίον των Ρωμαίων.
Η ιστορική παρουσία της επαρχίας συνεχίζεται και στα βυζαντινά χρόνια (330μ.χ-1204μ.χ). Η πόλη της Κισσάμου εξακολούθησε να υπάρχει και να ευημερεί κατά την Α' ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟ (330-963μ.χ.).
Από τους πρώτους αιώνες ιδρύεται η επισκοπή Κισσάμου. Επίσκοπος Κισσάμου αναφέρεται στη σύνοδο της Σαρδικής το 342/3. Μετά την ανάκτηση της Κρήτης από τον Νικηφόρο Φωκά ιδρύθηκε ξανά η επισκοπή και αναφέρεται στο τακτικό του 980. Ίχνη του καθεδρικού ναού της Α’ βυζαντινής περιόδου δε σώνονται. Τη β’ βυζαντινή περίοδο η Επισκοπή μεταφέρθηκε στο χωριό Επισκοπή για περισσότερη ασφάλεια από τους κουρσάρους.
Σε ολόκληρη την περιοχή Κισσάμου είναι διάσπαρτες εκκλησίες δείγματα της βυζαντινής εποχής, που χρονολογούνται οι περισσότερες το 14ο, 15ο αι. Όπως και όλο το νησί έτσι και η Κίσσαμος γνώρισε από το 824 ως το 961μ.χ την σκοτεινή περίοδο της Αραβοκρατίας, ενώ από το 961 ως το 1204 μ.χ θα επανέλθει στην κυριαρχία των βυζαντινών.
Η άλωση της Πόλης από τους Σταυροφόρους σηματοδοτεί και την έναρξη της Ενετοκρατίας στην Κρήτη (1204-1669)
Η παρουσία της Ενετοκρατίας άφησε δείγματα οχυρωματικών έργων (Γραμβούσα), αλλά και λαϊκά αρχιτεκτονήματα, κυρίως επαύλεις, δείγματα μοναδικού πολιτισμού.
Λείψανα από την εποχή των Βενετών που μπορεί κανείς να επισκεφτεί είναι:
Στην περιοχή του Δήμου Κισσάμου το βενετσιάνικο τείχος και, το διοικητήριο Καστελίου
Στην περιοχή του Δραπανιά , τη βενετσιάνικη έπαυλη (Villa Trevisan), κτίσμα του 14ου αi.
ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΛΥΡΡΗΝΙΑ
Από τις σπουδαιότερες και ισχυρότατες ανεξάρτητες πόλεις της Δυτικής Κρήτης κατά την αρχαϊκή εποχή ήταν η Πολυρρήνια. Ήταν κτισμένη αμφιθεατρικά στην κορυφή ενός υψώματος, έξι χιλιόμετρα νότια από την Κίσσαμο, που ήταν στο λιμάνι της. Στην κορυφή του υψώματος βρισκόταν η ακρόπολη της που είχε σχήμα Τ και περιβάλλονταν με κυκλώπεια τείχη.
Οι Πολυρρήνιοι αρχικά κατοικούσαν σε μικρούς οικισμούς. Όταν ήλθαν οι Αχαιοί και οι Λάκωνες τους συνοίκησαν στο οχυρό, που το οχύρωσαν με τείχη. Το όνομα της πόλης σημαίνει ότι οι κάτοικοι της είχαν μεγάλα κοπάδια από πρόβατα
Η Πολυρρήνια συμμετείχε στη συμμαχία των Κρητικών πόλεων με Γυμένη II της Περγάμου το 170 π.Χ. Επίσης είχε υπογράψει τη συνθήκη συμμαχίας με την Τέω της Ιωνίας το 193 π.Χ.
Στην περιοχή ήταν ονομαστή η λατρεία των θεών. Στη σημερινή θέση Χαλκοκκλησά βρισκόταν ο ναός της Δίκτυννας Αρτέμιδος. Οι κάτοικοι εκτός από τη Δίκτυννα, λάτρευαν τον κρηταγενή Δία και την Αθηνά με περικεφαλαία και δόρυ, που μαρτυρεί τον πολεμικό χαρακτήρα τους.
Όταν επέστρεφε από την Τροία ο Αγαμέμνονας, η τρικυμία τον έφερε στην Κρήτη στην περιοχή της Πολυρρήνιας, όπου ανέβηκε να προσφέρει θυσία. Αλλά πριν τελειώσει τον πληροφόρησαν ότι οι αιχμάλωτοι έκαψαν τα πλοία και αναγκάστηκε να φύγει αφήνοντας μισοτελειωμένη τη θυσία. Από τότε, όταν γίνεται ταραχώδης θυσία, λέγεται κρητική θυσία.
Πριν από το 220 π.Χ, όταν η Κνωσός και η Γόρτυνα είχαν συμαχήσει και είχαν υποτάξει όλη σχεδόν την Κρήτη. Η Πολυρρήνια, αποσπάστηκε από την συμμαχία τους και συμμάχησε με τη Λύττο και με το Φίλιππο τον Ε', το βασιλιά της Μακεδονίας, που τους έστειλε στρατιωτική βοήθεια για να πολιορκήσουν την Κυδωνία, τα
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΙΣΣΑΜΟΥ
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Κισάμου υπάγεται στην ΚΕ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και βρίσκεται στην ομώνυμη παράλια κωμόπολη της Δυτικής Κρήτης, κάτω από την οποία βρίσκεται η αρχαία Κίσαμος.
Στεγάζεται στο κτίριο του παλαιού Ενετοτουρκικού Διοικητηρίου, το οποίο βρισκόταν μέσα στην περίμετρο του βενετσιάνικου κάστρου, που ενισχύθηκε κατά την τουρκοκρατία.
Τα εκθέματα του Μουσείου παρέχουν μια διαχρονική εικόνα της ιστορίας της ευρύτερης περιοχής της Κισάμου από την προϊστορική εποχή μέχρι και την ύστερη αρχαιότητα, δηλ. τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους. Η έκθεση είναι χωρισμένη σε ενότητες με βάση χρονολογικά και τοπικά κριτήρια και είναι κατανεμημένη στο ισόγειο και τον όροφο του κτιρίου. Έτσι ο επισκέπτης γνωρίζει τις αρχαιότητες της περιοχής με χρονολογική σειρά. Επιπλεόν τα ευρήματα παρουσιάζονται κατά ανασκαφικά σύνολα και κατά θεματικές ενότητες.
Το σύνολο της έκθεσης του Μουσείου περιλαμβάνει αρκετό πληροφοριακό και εποπτικό υλικό. Για την πληρέστερη ενημέρωση και την προσέλκυση του ενδιαφέροντος των επισκεπτών υπάρχει στη διάθεσή τους μια ηλεκτρονική παρουσίαση με έρευνα και τεκμηρίωση γύρω από τον πλέον καταστροφικό σεισμό της αρχαιότητας, το 365 μ.Χ., που έπληξε την Κρήτη και ισοπέδωσε την Κίσαμο.
Συντάκτης Βάνα Νινιού - Κινδελή, αρχαιολόγος
Αγγελική Τσίγκου, αρχαιολόγος
Υπηρεσιακή Μονάδα:
Πλατεία Στρατηγού Τζανάκη, Τ.Κ. 73400, Κίσαμος
ΔΕΙΤΕ ΧΩΡΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΚΙΣΣΑΜΟΥ
