ΤΑΟΡΜΙΝΑ ΑΙΤΝΑ ΝΗΣΙΩΤΗΣ 1182
Ένα ταξίδι στους μύθους με αφορμή το βιβλίο του Στέλιου Μανωλιούδη
«… Διός τάφος, Κρήτη – Σικελία Μύθος ιστορική γεωγραφία»
Τα χνάρια του μύθου που θέλουν τον Μίνωα να φτάνει στην Σικελία όπου και τελικά δολοφονείται και ενταφιάζεται, θα ακολουθήσουν οι σύγχρονοι Κρήτες που συμμετέχουν σε μια μοναδική αποστολή, που θα πραγματοποιηθεί στα τέλη του μήνα.
Πρόκειται για ένα ταξίδι, που οργανώνει ο συγγραφέας του βιβλίου «… Διός τάφος, Κρήτη – Σικελία Μύθος ιστορική γεωγραφία» κ. Στέλιος Μιχ. Μανωλιούδης, ο οποίος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Κάλυβο Μυλοποτάμου και σήμερα ζει και εργάζεται στο Ηράκλειο.
Μετά την πολύ πετυχημένη παρουσίαση του βιβλίου πέρσι στον θεατρικό σταθμό Ηρακλείου πολλοί αναγνώστες ζήτησαν να οργανωθεί επίσκεψη στα μέρη που περιγράφονται και έχουν κοινό ιστορικό παρελθόν με την Κρήτη. Στο πλαίσιο αυτό ένα χρόνο ακριβώς (παρά μία μέρα) μετά, οργανώνεται επίσκεψη αξιοποίηση πτήσεων τσάρτερ της Aegean από και προς τη Σικελία.
Όπως είπε στην εφημερία μας ο κ. Μανωλιούδης, «Σε συνέχεια της έρευνας μου, που αφορά τις σχέσεις Κρήτης Σικελίας, και έπειτα από απαίτηση των αναγνωστών του βιβλίου μου, «…. Διός τάφος, Κρήτη – Σικελία Μύθος ιστορική γεωγραφία, διαμόρφωσα πρόγραμμα επίσκεψης στη Σικελία από Παρασκευή 31 Μαρτίου έως Τρίτη 4 Απριλίου. Οι προορισμοί σε αυτό το πρόγραμμα καλύπτουν τα μέρη που σχετίζονται με τον Μίνωα και τον Μηριόνη (μυθολογικά και ιστορικά: Saint Angelo Muxaro, Gangi) αλλά και τα μνημεία που έμειναν από την Ελληνική παρουσία στο νησί αυτό (Σελινούντα, Ακράγαντας, Συρακούσες κ.λπ). Οι ημερομηνίες συνδυάσθηκαν με πτήσεις τσάρτερ της Aegean από και προς την Σικελία. Είναι προφανές πως, το κοινό προϊστορικό παρελθόν της Κρήτης και της Σικελίας, μπορεί να αποτελέσει υπόβαθρο και να υποστηρίξει παράλληλες δράσεις σε πολλούς τομείς (πολιτιστικούς, τουριστικούς, αναπτυξιακούς κ.λπ.). Τα πέντε εκατομμύρια κάτοικοι της Σικελίας αποτελούν ένα κοινό, το οποίο λόγω της διαχρονικής παρουσίας των Κρητών στο νησί, θα επιδιώξει κάποια στιγμή να επισκεφθεί την Κρήτη. Η προσπάθεια του πρώην Δήμου Επισκοπής για αδελφοποίηση με το Gangi (οι κάτοικοι την θεωρούν ως την Έγγυο που οι φιλολογικές πηγές αναφέρουν ως πόλη που ιδρύει ο Μηριόνης επιστρέφοντας από την Τροία) αναζωπυρώθηκε με αφορμή την έρευνα μου και ήδη ο Δήμος Χερσονήσου την υλοποιεί. Η πιθανή σχέση του Τάφου του Δία στο Γιούχτα των Αρχανών με τον τάφο του Μίνωα στη Σικελία αποτελεί ένα υπόβαθρο για συνεργασία με την περιοχή του Ακράγαντα (στην οποία κατά τον Διόδωρο Σικελιώτη ήταν ο τάφος του Μίνωα έως το 480 π.Χ.) αλλά και το Δήμο του Saint Angelo Muxaro που ο Μίνωας (κατά τον παραδιδόμενο μύθο) χάνει τη ζωή του .Ο Ακράγαντας ιδρύεται από Κρήτες το 580 π.Χ. Το Ρέθυμνο ίσως συνδέεται (χρειάζεται παραπέρα έρευνα) με το αποικισμό της Σικελίας και ειδικότερα τις πόλεις Γέλα και Ακράγαντα αφού Κρήτες (με αρχηγό τον Έντιμο) και Ρόδιοι το700 και 580 πρ. Χ αντίστοιχα τις ιδρύουν. Ο ξακουστός Ακράγαντας (σημερινό Agrigento) με την κοιλάδα των ναών να έχει χαρακτηρισθεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από την Ουνέσκο. H αδελφοποίηση με κάποια, σημαντική για τα πολιτισμικά της δρώμεναπόλη της Κρήτης, μόνο θετικά μπορεί να έχει.»
ΑΚΡΑΓΑΝΤΑΣ ΝΑΟΣ ΟΜΟΝΟΙΑΣ
Ο ΜΥΘΟΣ
Σύμφωνα με το προλογικό σημείωμα του Κώστα Τσικνάκη (ΙστορικόςΕρευνητής στο Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνώντου Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών) στο βιβλίο στου Στέλιου Μιχ. Μανωλιούδη ο σχετικός μύθος έχει ως εξής:
«Ως προς την παρουσία των Μινωιτών στη Σικελία υφάνθηκε ένας μύθος. Σύμφωνα με αυτόν, ο βασιλιάς Μίνωας, αναζητώντας τον Δαίδαλο, προκειμένου να τον τιμωρήσει για τη δραπέτευσή του από την Κρήτη, έφθασε με τον στόλο του στην Κάμικο (σημερινό Sant’ AngeloMuxaro) της Σικελίας. Εκεί, αφού τον εντόπισε, ζήτησε από τον βασιλιά Κώκαλο να τού τον παραδώσει. Ο τελευταίος κάλεσε τον Μίνωα στο παλάτι του, όπου και φρόντισε να τον εξοντώσει. Προσποιούμενος ότι ο θάνατός του οφειλόταν σε ατύχημα, παρέδωσε στους άνδρες του κρητικού στόλου το άψυχο κορμί του. Εκείνοι το έθαψαν επιτόπου σε διπλό τάφο, στον οποίο τοποθέτησαν εσωτερικά το σώμα του και εξωτερικά έχτισαν ναό προς τιμήν της Αφροδίτης. Οι έριδες που ακολούθησαν μεταξύ των επικεφαλής του εκστρατευτικού σώματος για τη διαδοχή, έδωσαν το πρόσχημα στον Κώκαλο να επέμβει και να πυρπολήσει τον κρητικό στόλο. Τα πληρώματά του, ύστερα από αυτήν την εξέλιξη, υποχρεώθηκαν να μείνουν στη Σικελία, όπου και έχτισαν δύο πόλεις, τη Μινώα και την Έγγυο (σημερινό Gangi). Μόλις έγινε γνωστός ο θάνατος του Μίνωα στην Κρήτη, οργανώθηκε εκστρατεία για την τιμωρία του βασιλιά. Η πολιορκία της Καμίκου τελικά απέτυχε. Όσοι Κρητικοί κατάφεραν να διασωθούν μετέβησαν στην Ιαπυγία (Καλαβρία και Απουλία), όπου και έχτισαν την πόλη Υρία (κοντά στον σημερινό Τάραντα). Ο μνημειώδης τάφος του Μίνωα, που δημιουργήθηκε τον 13ο-14ο π.Χ. αιώνα, διατηρήθηκε για οκτώ αιώνες. Το 480 π.Χ., όταν ξεκίνησε να χτίζεται ένας ναός στον Ακράγαντα, καταστράφηκε. Τα οστά του Μίνωα παραδόθηκαν στους Κρητικούς, οι οποίοι τα μετέφεραν στο νησί τους. Τα εναπόθεσαν σε τάφο που κατασκεύασαν σε περιοχή κοντά στην Κνωσό. Σε επιγραφή, που τοποθέτησαν, αναγραφόταν: «Μίνωος του Διός τάφος». Με την πάροδο του χρόνου, ωστόσο, οι λέξεις «Μίνωος του» σβήστηκαν. Διατηρήθηκαν μόνο οι λέξεις «Διός τάφος». Για την ύπαρξη του τάφου διαθέτουμε πολλές γραπτές μαρτυρίες. Τους επόμενους αιώνες πολλοί ήταν εκείνοι, οι οποίοι επισκέφθηκαν τον λεγόμενο πλέον τάφο του Δία. Τελευταίος επισκέπτης του υπήρξε ο φλωρεντινός περιηγητής Cristoforo Buondelmonti, ο οποίος περιηγήθηκε στην Κρήτη κατά τη δεύτερη δεκαετία του 15ου αιώνα».
ΜΑΝΟΥΣΟΣ ΚΛΑΔΟΣ
