Επίσκεψη στο χωριό Βόνη του δήμου Μινώα Πεδιάδας

Η Βόνη είναι χωριό με 601 κατοίκους (2001) και ομώνυμο Δημοτικό διαμέρισμα στην επαρχία Πεδιάδας του νομού Ηρακλείου. Με το Νόμο Καλλικράτη ανήκει στον Δήμο Μινώα Πεδιάδας.

Η απόστασή της από το Ηράκλειο είναι 30 χιλιόμετρα και οι κάτοικοι είναι γεωργοί (παράγουν κυρίως οινοστάφυλα, σιτηρά, σταφίδες και λάδι). Στα νότια του χωριού και σε μικρή απόσταση βρίσκεται σε ύψωμα η γυναικεία μονή της Αγίας Μαρίνας, με 4 μοναχές. Στον οικισμό βρίσκεται επίσης ο ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Υπάρχει Δημοτικό Σχολείο.

Το Δημοτικό διαμέρισμα Βόνης (Δ.δ. Βόνης) έχει 705 κατοίκους. Σε αυτό υπάγονται: η Βόνη , έδρα του διαμερίσματος και ο Γαλατάς , με 104 κατοίκους. Είναι κτισμένος σε υψόμετρο 385 μέτρων. Η απόστασή του από το Ηράκλειο είναι 30 χιλιόμετρα. Παράγει επιτραπέζια σταφύλια, σταφίδες, κρασί, λάδι. Στο χωριό βρίσκεται ναός αφιερωμένος στο Γενέσιο της Θεοτόκου.

Έξω από το χωριό έχει βρεθεί το 1957 λουτηροειδής σαρκοφάγος, που χρονολογείται στα Υστερομινωικά χρόνια.

Το χωριό αναφέρεται με το όνομα Vogni και με 278 κατοίκους το 1583. Το 1834 είχε 30 οικογένειες Τούρκων. Δεν κατοικούσαν Χριστιανοί τότε (Pashley, I, 319). Το 1881 είχε 314 Τούρκους κατοίκους και μόνον 35 Χριστιανούς (Σταυράκης, σελ. 123). Οι σημερινοί κάτοικοι κατάγονται από το Λασίθι.

Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας η Βόνη (Dedeler Küyü= χωριό των Δερβίσηδων του τάγματος των Μπεκτασήδων) δωρήθηκε από το Σουλτάνο για τη συντήρηση του ομώνυμου τεκέ, στο σημερινό προάστιο του Ηρακλείου, Αμπελόκηποι.

Ο οικισμός Γαλατάς στα τέλη του 16ου αιώνα αναφέρεται με το όνομα Galattá με 122 κατοίκους. Το 1881 είχε 143 κατοίκους μόνο Τούρκους. Το όνομα προέρχεται από το βυζαντινό επώνυμο τού πρώτου οικιστή, Γαλατά. Ο Γαλατάς αναφέρεται για πρώτη φορά σε έγγραφο τού 1376, του Δουκικού Αρχείου τού Χάντακα Calata