Με αφορμή ττην επέτειο της εξέγερσης του πολυτεχνείου, πώς να μιλήσεις στα παιδιά για τόσο δύσκολες έννοιες, για την ελευθερία, την Δημοκρατία, την Δικτατορία, την εξέγερση, τις εκλογές, την ψήφο, την διχόνοια, την ανατροπή; Μόνο οι ιστορίες και τα παραμύθια μπορούν να γίνουν τόσο κατανοητά και οι μέρες αυτές έχουν πολλά να διδάξουν, να μάθουν και να θυμίσουν ακόμα και στους μεγαλύτερους. Είναι πάλι η μάχη του « καλού» με το « κακό »που γνωρίζουμε πως ακόμα στη ζωή το καλό στο τέλος, θριαμβεύει. Κι αν βαραίνουν τα γεγονότα και οι θύμησες, τότε μια γλύκα μπορεί να απλωθεί λίγο πριν κλείσουν τα μάτια, κι έρθει ο ύπνος, η λύτρωση, κι να έχει βοηθό του εκείνα τα γλυκά ψωμάκια που είναι πασπαλισμένα με λογής λογής εκλεκτά υλικά από εκείνα που φτιάχνονται τα παραμύθια, τότε τα όνειρα που θα ΄ρθουν, θα ναι ταξίδια μακρινά ίσαμε το φεγγάρι και ακόμα παραπέρα …
Η κυρά Δημοκρατία, Κωνσταντίνα Αρμενιάκου (εικονογράφηση : Πάνος Καψάσκης), εκδ. Κέδρος.
Η κυρά Δημοκρατία είναι ο αρχηγός στο χωριό της γιατί ξέρει να ακούει τα πάντα. Τα γέλια των παιδιών, τα παράπονα των μεγάλων, τα παραμύθια της γιαγιάς μα και τα τραγούδια της ζωής. Έχει για όλους μια αγκαλιά κι ένα καλό λόγο να πει και τη ζωή της έχει γεμίσει με αγάπη και γλύκα. Για σύνθημα της έχει μια και μόνο φράση « Όλοι μαζί, όλοι μαζί, είμαστε πάντα πιο δυνατοί ».Στο ίδιο χωριό ζει και η Ρια η Δικτατορία που την ζηλεύει πολύ και θέλει αυτή να είναι ο αρχηγός. Καταστρώνει ένα σωρό σχέδια και καταφέρνει να κάνει ολόκληρο στρατό από …21 στρατιώτες που τους ράβει στολές και τους μαθαίνει να φωνάζουν δυνατά, να απειλούν και να την προστατεύουν. Ένα βράδυ μπαίνει στο σπίτι της Δημοκρατίας και την απαγάγει, κλείνοντάς την στη φυλακή. Τα πράγματα στο μικρό χωριό αλλάζουν. Η λέξη « απαγορεύεται » γίνεται πια η πιο διάσημη. Κι όταν οι κάτοικοι θα φτάσουν στα όρια τους , ένα μικρό παιδί θα θυμηθεί εκείνο το παλιό τους σύνθημα και θα το ψιθυρίσει στη μαμά και στον μπαμπά του. Αυτός ο ψίθυρος θα μεγαλώσει, θα γιγαντώσει, και θα φτάσει παντού. κανείς δεν θα μπορέσει να τους σταματήσει κι όλοι θα φωνάξουν για την κυρά ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.
Ίσως η πιο παραμυθένια ιστορία για τις πιο δύσκολες έννοιες που μπορούν να καταλάβουν τα μικρά παιδιά. Από τα πιο αληθινά και καλογραμμένα παραμύθια γεμάτο έντονα συναισθήματα, χαρακτήρες, φαντασία και αλήθεια δοσμένες με τον πιο σωστό τρόπο. Ένα βιβλίο που θα λατρέψουν τα παιδιά και θα χαρίσει χαμόγελα στους μεγάλους για την έξυπνη μεταφορά εννοιών και τη μυθοπλασία.
Δεν είναι τυχαίο που η Κωνσταντίνα, είναι νηπιαγωγός και αυτό αμέσως μεταφράζεται ότι γνωρίζει πολύ καλά πως μαθαίνουν τα παιδιά, ειδικά μιας τόσο τρυφερής ηλικίας, όταν τα γεγονότα και οι λέξεις έχουν δύσκολα νοήματα...
Η εξέγερση του Πολυτεχνείου, Φίλιππος Μανδηλαράς ( εικονογράφηση Ναταλία Καπατσούλια), εκδόσεις Παπαδόπουλος
Κι αυτή είναι η σύγχρονη ιστορία – βιβλίο για μικρά παιδιά που μιλάει για εκείνα τα χρόνια του Πολυτεχνείου που παππούδες αλλά και πολλοί από τους γονείς τους, τα έζησαν. Ένα βιβλίο εργαλείο πραγματικό για ανθρώπους που θέλουν να διδάξουν, να γνωρίσουν και να μάθουν στα παιδιά με τρόπο απλό, κατανοητό και αντικειμενικό, πράγματα που συνέβησαν σχετικά πρόσφατα. Για γεγονότα που είναι δύσκολο να ερμηνεύσεις ή να κρίνεις αλλά με εύκολο τρόπο μπορείς να διηγηθείς. Αυτά τα γεγονότα για μας τους μεγαλύτερους είναι γνωστά και …βιωματικά. Η ιστορία τούτη δω ,κάνει και μια αναδρομή στο χρόνο . Ξεκινάει από εκείνα τα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, τον πόλεμο του ΄40, φτάνει στον εμφύλιο, στη φοβερή δεκαετία του ΄60 και στην 21ηΑπριλίου του 67. Με σκίτσα έξυπνα και « χιουμοριστικά» , η ιστορία, σαν ποίημα ομοιοκατάληκτο, συνεχίζεται. ..Δύσκολες έννοιες, λέξεις και νοήματα περνούν στα παιδιά απλά και κατανοητά. Η διήγηση φτάνει στη φοβερή χρονιά του ΄73 , τα συνθήματα κυριαρχούν, τα γεγονότα τρέχουν . Μέχρι και την 24 Ιουλίου του ΄74 που οριστικά καταργείται η Δικτατορία.
Φίλιππε, ένα ακόμα εξαιρετικό βιβλίο, δοκιμασμένο σε μικρά παιδιά και με αποτελέσματα μαγικά. Απίθανες εικόνες από την Ναταλία που τα παιδιά καταλαβαίνουν. Ναταλία εκείνη η εικόνα με την τηλεόραση και το κεντημένο σεμέν, πάνω της, ήταν που τα μάγεψε, κι μένα μαζί. Έτσι πρέπει να είναι οι ιστορίες . Δοσμένες απλά, κατανοητά και με τρόπο που τα παιδιά θυμούνται και δεν ξεχνούν σχεδόν ποτέ.
Ο Φίλιππος Μανδηλαράς έχει καταφέρεις να αποκτήσει ένα αναγνωστικό κοινό από τα πιο δύσκολα, και να περάσει μέσα από τα τόσα βιβλία του όλη την ιστορία και την μυθολογία μας. Δύσκολο, όμορφο και πραγματικά πολύ καλό.
Τα δύο αδέρφια και το φεγγάρι, Δήμητρα Πυργελή (εικονογράφηση : Μαρία Πεπονά),εκδόσεις Μεταίχμιο
Ξέρετε πως τα όνειρα έχουν συνταγή; Είναι γραμμένα στο τετράδιο ενός μικρού κοριτσιού με μια πένα από φτερά παγωνιού και μοιάζουν με γλυκά ψωμάκια που ΄ναι γεμάτα παραμύθια. Καθένα από τούτα τα γλυκά ψωμιά έχει την δική του συνταγή. Άλλη είναι για μικρά, άλλη για μεγάλα, άλλη για όμορφα κι άλλη για γκρίζα όνειρα. Κι όταν τούτα τα ψωμιά ψηθούν, αρκεί μια μικρή δαγκωνιά να κάνει το θαύμα της .Σαν έρθει το ξημέρωμα όλα, όλα αλλάζουν και μεταμορφώνονται. Αρκεί τα υλικά να έχουν τη σωστή αναλογία … Κι αν σαν βοηθό έχεις ένα αγόρι που αγαπά τα άλογα τότε τίποτα δεν φοβάσαι... Το κορίτσι, ο αδελφός της και τα παραγεμισμένα και καλοψημένα ψωμιά θα ταξιδέψουν στα πέρα τα της γης και τ΄ ουρανού, κυνηγώντας το δικό τους όνειρο όνειρο, ίσαμε το φεγγάρι …
Κι όπως λέει η Δήμητρα, άραγε να είναι ψέματα ή αλήθεια πως καμιά φορά τους βλέπουν όλοι , σαν σκιά του φεγγαριού. Ίσως , ποιος ξέρει, μόνο αν πιστεύεις στα παραμύθια.
Μια ακόμα τρυφερή , παραμυθένια και γλυκιά καληνύχτα, γεμισμένη από τα πιο σωστά υλικά των παραμυθιών και αρωματισμένη με ροδόνερο και μαστίχα που τη γλύκα τους και τ άρωμά τους ζωντανεύει επίσης όμορφα η Μαρία η Πεπονά με τις εικόνες της.
Μια ιστορία που κρατά δέκα λεπτά, φτάνει όμως να μάθεις τη συνταγή και να ‘ρθει εκείνο τ όνειρο που όλα να τα μεταμορφώσει στον ύπνο σου …
Όλες οι ιστορίες των « Παραμυθιών του Σαββάτου», για σήμερα είναι για παιδιά από 5 χρονών
*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός
http://zhtunteanagnostes.blogspot.gr
