Η ανατολική Κρήτη και ιδίως η περιοχή της Σητείας είναι μια από τις πιο σημαντικές και ιδιαίτερες περιβαλλοντικά περιοχές της Κρήτης. Η γεωγραφική της θέση στο ανατολικό άκρο του νησιού που επέτρεψε την ανταλλαγή ειδών από τη Μικρά Ασία, σε συνδυασμό με το έντονα ξηροθερμικό κλίμα που επικρατεί στην περιοχή, δημιούργησε ένα μωσαϊκό οικοτόπων και οικοσυστημάτων, μερικά από τα οποία, όπως το φοινικόδασος του Βάι, είναι μοναδικά για την περιοχή της Μεσογείου
ΠΗΓΗ ΚΑΡΥΔΙΟΥ
Η πηγή στο Καρύδι δημιουργείται στην επαφή μεταξύ των υδροπερατών ασβεστολίθων της Τρίπολης που είναι επωθημένοι πάνω στα αδιαπέρατα μεταμορφωμένα πετρώματα της ενότητας Φυλλιτών – Χαλαζιτών. Το νερό κινείται μέσα στα σπήλαια της ευρύτερης περιοχής Σίτανου – Καρυδίου μέχρι να καταλήξει στην έξοδό του στην πηγή. Τα νερά της πηγής τροφοδοτούν με νερό τον ομώνυμο οικισμό.
ΠΗΓΗ ΕΠΑΝΟ ΖΑΚΡΟΥ
Η πηγή της Επάνω Ζάκρου δημιουργείται στην επαφή μεταξύ των υδροπερατών ασβεστολίθων της Τρίπολης που είναι επωθημένοι πάνω στα αδιαπέρατα μεταμορφωμένα πετρώματα της ενότητας Φυλλιτών – Χαλαζιτών. Το νερό κινείται μέσα στα σπήλαια των βουνών της Ζάκρου μέχρι να καταλήξει στην έξοδό του στην πηγή. Τα νερά της πηγής τροφοδοτούν με νερό ύδρευσής όλη τη γύρω περιοχή, ενώ συντηρούν και σημαντικά οικοσυστήματα μέχρι και την Κάτω Ζάκρο. Στο παρελθόν υποστήριζαν και αρκετούς υδρόμυλους, μερικοί από τους οποίους διατηρούνται και σήμερα
ΠΗΓΗ ΦΛΕΓΑ
Η πηγή του Φλέγα δημιουργείται στην επαφή μεταξύ των υδροπερατών ασβεστολίθων της Τρίπολης που είναι επωθημένοι πάνω στα αδιαπέρατα μεταμορφωμένα πετρώματα της ενότητας Φυλλιτών – Χαλαζιτών. Η πηγή ορισμένες περιόδους λειτουργεί και ως αρτεσιανή εκτοξεύοντας νερό με πίεση και τροφοδοτεί με νερό το φαράγγι των Χοχλακιών και τους γύρω οικισμούς.
ΠΗΓΗ ΣΚΑΛΙΑ
Η πηγή στα Σκαλιά δημιουργείται στην επαφή μεταξύ των υδροπερατών ασβεστολίθων του Μαγκασά που είναι επωθημένοι πάνω στον αδιαπέρατο φλύσχη της ενότητας Τρίπολης. Η πηγή συντηρεί ένα μικρό εποχιακό τέλμα, που είναι ζωτικό για πολλούς οργανισμούς της περιοχής
ΠΗΓΗ ΜΟΝΗΣ ΤΟΠΛΟΥ
Στην έξοδο του φαραγγιού της Μονής Τοπλού προς τη θάλασσα, παρατηρούνται πηγές οι οποίες δημιουργούν μικρές φυσικές λιμνούλες στα κοιλώματα των Μειοκαινικών πετρωμάτων. Οι πηγές δημιουργούνται στην ασύμφωνη επαφή των υπερκείμενων στρωματογραφικά, υδροπερατών πετρωμάτων του Μειοκαίνου πάνω στα αδιαπέρατα πετρώματα του φλύσχη της Τρίπολης
