Οι Στόλοι είναι οικισμός στην επαρχία Μονοφατσίου και φερώνυμο Δημοτικό διαμέρισμα στο Δήμο Κόφινα του νομού Ηρακλείου. Βρίσκεται στη βόρεια παρυφή της πεδιάδας της Μεσαράς Το 2001 είχαν
419 κατοίκους, που ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία και με τη
γεωργία. Παράγεται λάδι , σταφίδα και δημητριακά. Η απόστασή τους από
το Ηράκλειο είναι 55,7 χιλιόμετρα. Οι σημερινοί κάτοικοι προέρχονται από άλλα χωριά και κυρίως από τη Μικρά Ασία.
Στο χωριό βρίσκονται οι ναοί των Αγίων Αποστόλων και του Ευαγγελισμού,
καθώς επίσης και τα εξωκλήσια των Αγίων Τεσσαράκοντα , της Αγίας
Ευφημίας και του Αγίου Γεωργίου κοντά στον παλαιό ερειπωμένο οικισμό
Ρίζικα, βορειοδυτικά του χωριού, ο οποίος αναφέρεται το 1583 με 25 κατοίκους. Στους Στόλους λειτουργούν Δημοτικό Σχολείο και νηπιαγωγείο.
To Δημοτικό διαμέρισμα Στόλων έχει 576 κατοίκους και εκτός από τους Στόλους (έδρα) συμπεριλαμβάνει τον οικισμό Ίνια, με 157 κατοίκους το 2001.
Τα Ίνια είναι κτισμένα σε υψόμετρο 400 μέτρων και απέχουν από το Ηράκλειο 39,8
χλμ. Είναι κτισμένα σε λόφο και οι κάτοικοί τους ασχολούνται με την
αμπελοκαλλιέργεια , την ελαιοκομία και την κτηνοτροφία. Ο κεντρικός ναός
είναι αυτός του Αγίου Γεωργίου.
Η
παράδοση αναφέρει ότι στη θέση του σημερινού νεκροταφείου υπήρχε
εκκλησία των Αγίων Αποστόλων, από τους οποίους έλαβε το όνομά του ο
οικισμός: Αποστόλοι>Στόλοι. Το 1583 αναφέρεται με το όνομα Stolus με
36 κατοίκους (Καστροφύλακας, Κ 99). Κατά την Τουρκοκρατία κατοικούνταν
αποκλειστικά από Τούρκους, το 1834 από 6 οικογένειες και το 1881 από 122
άτομα.
Εξάλλου, τα Ίνια, που υπάγονταν στους Στόλους όταν ακόμα οι τελευταίοι αποτελούσαν κοινότητα, είχαν 52 κατοίκους (Igna)
το 1583 (Καστροφύλακας, Κ 99). Στην Τουρκοκρατία κατοικούσαν μόνο
Τούρκοι και έπειτα από την ανταλλαγή πληθυσμών εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες
από την Μικρά Ασία και ορισμένες οικογένειες Κρητικών.
