93 ΧΡΟΝΩΝ ΤΖΑΓΚΑΡΗΣ Ο ΝΙΚΟΣ ΣΟΥΡΑΝΑΚΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΟΧΟΣ

Σήμερα όταν λέμε τσαγκάρη, εννοούμε τον τεχνίτη που επιδιορθώνει τα παπούτσια. Παλιότερα όμως, ο τσαγκάρης τα έφτιαχνε ο ίδιος από την αρχή μετά από παραγγελίες. Στη Ρόδο υπήρχαν μεγάλα τσαγκαράδικα, όπου δούλευαν πολλοί τσαγκάρηδες, μαζί με καλφάδες (βοηθούς) και τσιράκια (μαθητευόμενους). Δούλευαν ολημερίς για να ανταποκριθούν στις παραγγελίες, ιδιαίτερα όταν πλησίαζαν γιορτές.

Τζαγκάρης ετών 92 στο χωριό Μοχός του Νομού Ηρακλείου, ενεργός γελαστός ακούραστος, γεμάτος εμπειρίες και διάθεση να τις μοιραστεί.

Μια σόλα που ξεκόλησε, μια γόβα που έσπασε, ένα τακούνι που θέλει άλλαγμα άντε να κάνουμε μια τρύπα στην ζώνη του παντελονιού μας αλλά και φτιάξουμε στιβάνια.

μα πιο πολύ κάτι να κάνουνε τα χέρια μου .

Οπως μας λέει να έρθω να ανοίξψ το μαγαζάκι των 2 τετραγωνικών να νιώσω την μυρωδιά που με ακολουθεί πάνω απο 60 χρόνια να συναντήσω φίλους και περαστικούς να πώ δυο κουβέντες.

Στην απέναντι γωνία ήταν για πολλά χρόνια το μαγαζάκι μου συνεχίζει, αλλά τώρα ήρθα εδώ,

Ορθιος στον αγώνα της ζωής, τυχαία τον συνάντησα στο μικρό του μαγαζάκι συντροφιά με μια γιαγιούλα - πελάτισσα λίγο μιλήσαμε αλλά πολλά κράτησα...

Να πάς παιδί μου στο καλό να έχεις την ευχή μου να σε βλέπει ο θεός και να βαδίζεις στον δρόμο του μου είπε

Ο θεός να τον έχει καλά.

Εργαλεία της δουλειάς

Πάγκος: όπου ακουμπούσαν όλα τα πράγματα.

Τρυπητήρι: ανοίγει τρύπες για τα κορδόνια.

Πέταλο: αυτά τα βάζανε στις μύτες των παπουτσιών.

Σουβλί: Το χρησιμοποιούσαν όπως και το τρυπητήρι.

Τρίποδο αμόνι (κατσαμπροκάς): ένα από τα πιο βασικά εργαλεία που σ' αυτό βάζανε το παπούτσι για να το επεξεργαστούμε και να το τελειοποιήσουμε.

Το καλούπι, το καλαπόδι: για να δώσουν το σχήμα.

Τα καρφιά, τα φαλτσέτα, τα σφυράκια, η τανάλια, η βελόνα του αγριόχοιρου, η κλωστή (τζίβα), η τάβλα.

Μια μηχανή που λεπταίνει τη σόλα, η πρέσα και μια ξυλουριστική μηχανή που κόβει τη σόλα.

Κατσαπρόκο: ήταν ένα μικρό σουβλί, με το οποίο άνοιγαν τρύπες και έβαζαν ξυλόπροκες οι οποίες κρατούσαν τα πετσιά (σόλες).

Κατόχι: ήταν ένα σχοινί με το οποίο στερέωναν το παπούτσι.

Τρίχες από αγριογούρουνο: με αυτές έραβαν βόρδουλα.

Υλικά που χρησιμοποιούσαν.

Σόλες, τακούνια, δέρμα, τα φόντια, τα πέταλα, μπογιές, κόλλα, ψαρόκολλα, πινέλο, γυαλόχαρτο το οποίο χρειάζεται για να μην μείνουν ατέλειες, το γυαλιστικό, το λάδι και τέλος τα ξυλόκαρφα τα οποία έχουν αντικατασταθεί με τα καρφιά.

Με τον καιρό τα πάντα βιομηχανοποιήθηκαν και χάθηκε και η δουλειά των τσαγκάρηδων.

Από ένα παλιό εκλογικό κατάλογο του Δήμου Λαγκάδας των Βουλευτικών εκλογών της 15ης Απρίλη του 1901 που περιλαμβάνει όλους τους κατοίκους των χωριών του Δήμου που είχαν δικαίωμα ψήφου, βρήκαμε τους παλιούς τσαγκάρηδες του χωριού.

Αυτοί ήσαν: ο Ανυφαντάκης Χαρίδημος του Κων/νου (Χαρίδημος του Λιναρίδη), ο Ζερβάκης Νικόλαος του Εμμ. (Μερκούρης), ο Κατριάς Άγγελος, ο Κρητικός Μιχαήλ του Κων/νου (Κρητικομιχάλης), ο Μιγάδης Νικόλαος του Αντωνίου (Μιγαδονικόλης), ο Μπιτζάρος Γεώργιος του Ιωάννου (Μπιτζάρος), ο Παπουτσάκης Κων/νος του Γεωργίου (Παπουτσής), ο Σουρανής Ιωάννης, ο Τροχαλάκης Ιωάννης του Γεωργίου (Τροχαλογιάννης) και Φρουδαράκης Εμμανουήλ του Μιχ. (Μιχελούκος). Ο εκλογικός κατάλογος που αναφέραμε παραπάνω τους αναφέρει με το «επίσημο» όνομα του επαγγέλματος τους που ήταν το «σκυτοτόμος» δηλ. εκείνος που τέμνει (κόβει) το «σκύτος» (δέρμα).

Νεότεροι τσαγκάρηδες στο χωριό ήσαν οι: Ανυφαντάκης Μιχαήλ (Γιαννικομιχάλης) στην Απάνω Γειτονιά, όπως και ο Σταυρακάκης Συμεών, ο Μιγαδάκης Χαράλαμπος (Χαραλάμπης του Μιγάδη) που είχε το μαγαζί του στη Μεσοχωριά, ο Ανυφαντάκης Νικόλαος (Λιναρίδης) που διατηρούσε το τσαγκαράδικο του στην Απάνω Γειτονιά στο σπίτι του, πίσω ακριβώς από την Εκκλησία της Απάνω Παναγίας (Εισοδίων).