Σαν σήμερα 28 Νοεμβρίου του 1567 γίνεται η πρώτη γραπτή μαρτυρία για την εισαγωγή πατάτας στην Ευρώπη είναι μία απόδειξη ενός εξαγωγέα πατάτας από τα Κανάρια Νησιά προς έναν έμπορο της Αμβέρσας.
Η ΛΑΣΙΘΙΩΤΙΚΗ ΠΑΤΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ 1860
Το
Οροπέδιο Λασιθίου φημίζεται για την παραγωγή πατάτας, τη γνωστή και ως
«Λασιθιώτικη Πατάτα», η οποία ξεκίνησε να καλλιεργείται στα τέλη της
δεκαετίας του 1860. Το αλέτρι και το ζευγάρι για το όργωμα, και το
Γεράνι (ένας ξύλινος μοχλός) για το πότισμα ήταν τα πρώτα εργαλεία που
χρησιμοποιηθήκαν για την καλλιέργεια της.
Η
χρησιμοποίηση, στη συνέχεια, της ανεμαντλίας (νερόμυλου) για την
άρδευση των πατατο-φυτειών, οι κλιματολογικές συνθήκες και τα
εδαφολογικά χαρακτηριστικά του Οροπεδίου Λασιθίου κατέστησαν σε σύντομο
χρονικό διάστηκα την περιοχή ένα από τα σημαντικότερα πατατο-παραγωγικά
κέντρα της Ελλάδας. Στα μέσα της δεκαετίας το ΄70 η καλλιέργεια της
πατάτας εντατικοποιείται και επεκτείνεται σε όλο το κάμπο του Οροπεδίου.
Ο ανεμόμυλος που αποτέλεσε για πολλές δεκαετίες το μέσο άντλησης του
νερού για την άρδευση των καλλιεργειών της πατάτας αρχίζει να
αντικαθίσταται από τις μηχανές και το αλέτρι από τα μηχανικά μέσα της
εποχής.
Η
πατάτα συνιστά τη σημαντικότερη καλλιέργεια στην περιοχή, αφού σήμερα
το 59% του τοπικού ακαθάριστου γεωργικού προϊόντος προέρχεται από την
καλλιέργεια της, η οποία καταλαμβάνει 13.000 στρέμματα στα 21.000
συνολικά καλλιεργήσιμα. Ετησίως παράγονται 40 – 45 χιλιάδες τόνοι
πατάτας που συσκευάζονται και τυποποιούνται στην ειδική μονάδα της
Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Οροπεδίου Λασιθίου που λειτουργεί στο
Τζερμιάδο.
Η
Λασιθιώτικη πατάτα φημίζεται εδώ και χρόνια για την απαράμιλλη ποιότητα
και γεύση της. Σ’ αυτό συντελούν πάρα πολλοί παράγοντες, όπως η
πολύχρονη εμπειρία και οι παραδοσιακές μέθοδοι καλλιέργειας και
περιποίησης που εφαρμόζονται από τους Λασιθιώτες πατατοπαραγωγούς, τα
γόνιμα εδάφη, οι ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν στο
Οροπέδιο Λασιθίου και το γεγονός ότι το φυτό φυτεύεται φυσιολογικά
(άνοιξη προς καλοκαίρι), αφήνεται να συμπληρώσει ολόκληρο το βιολογικό
του κύκλο και συγκομίζεται, όταν είναι πια ώριμο. Η δε ποιότητα του
παραγόμενου προϊόντος είναι τόσο υψηλή ώστε στην περιοχή λειτουργεί
Κέντρο Σποροπαραγωγής ήδη από το 1969.
Στα
τέλη Αυγούστου διοργανώνεται τριήμερη Γιορτή Πατάτας στο Τζερμιάδων,
όπου προσφέρεται πατάτα μαγειρεμένη με ποικίλους τρόπους και συνοδευμένη
με κρασί και τσικουδιά και παραδοσιακό χοιρινό μαγειρεμένο σε
ξυλόφουρνο.
ΟΦΤΗ ΠΑΤΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ
Νομίζω όλοι θα συμφωνήσουμε ότι η οφτή πατάτα είναι
από τους πιο αγνούς, απλούς και νόστιμους χειμωνιάτικους μεζέδες και
είναι σχεδόν αυτονόητο ότι θα βρίσκεται στο τραπέζι μας, κάθε φορά που
ανάβει το τζάκι. Είναι τέλειος μεζές για τη ρακί (παρέα με ντοματούλες,
αγγουράκια και ελίτσες), ενώ μπορεί να αποτελέσει ακόμα και το
συνοδευτικό σε ένα κυρίως πιάτο με ψάρι ή κρέας.
στην Κρήτη
Ωραία… κι αν
δεν έχουμε τζάκι, τι κάνουμε? Φυσικά δε θα στερηθούμε το μεζέ. Ψήνουμε
τις πατάτες στο φούρνο, χωρίς να χάσουμε πολύ (έως καθόλου) σε γεύση. Η
διαδικασία είναι πανεύκολη όπως και στο τζάκι, τις πετάς και τις ξεχνάς.
http://www.gourmelia.gr
