Η ΛΟΤΖΙΑ ΤΩΝ ΕΥΓΕΝΩΝ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

Η Λότζια ήταν ένα είδος επιμελητηρίου, ένα κέντρο για τις συγκεντρώσεις και την αναψυχή των ευγενών, όπου έπαιζαν και τυχερά παιχνίδια, ήταν δηλαδή και λέσχη. Από τους εξώστες ανακοίνωναν οι κήρυκες τα διατάγματα της πολιτείας, από εκεί ο Δούκας μιλούσε στο λαό ή παρακολουθούσε τις λιτανείες και τις πομπές. Αλλά και πολιτικά γεγονότα εκτυλίσσονταν πολλές φορές κάτω από τις στοές της. Από εδώ ξεκίνησε η επανάσταση της δημοκρατίας του Αγίου Τίτου το 1363. Η Λότζια ήταν το κομψότερο και καλλιτεχνικότερο βενετσιάνικο μνημείο της Κρήτης, όμοιο περίπου στην αρχιτεκτονική με τη βασιλική της Vicenza, αριστούργημα του Παλλάδιο και άριστο υπόδειγμα του παλλαδιανού ρυθμού. Η Βενετία έδωσε τόση σημασία στην αρχιτεκτονική και ιστορική αξία της Λότζιας του Ηρακλείου ώστε στην έκθεση της

Ρώμης το 1911, το βενετσιάνικο περίπτερο ήταν πιστή αντιγραφή της Λότζιας αυτής.

Το είδος αυτού του δημόσιου οικοδομήματος υπήρχε σε κάθε πόλη της βενετικής κυριαρχίας και η ύπαρξή του στη νέα αποικία της Κρήτης αναφέρεται από τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασής τους το 1269. Σε ποιο σημείο της πόλης ήταν η πρώτη εκείνη Λότζια, δεν είναι γνωστό. Το 1325 οι ευγενείς και φεουδάρχες του Χάνδακα έστειλαν αίτηση στη Βενετία και ζητούσαν να τους παραχωρηθεί οικόπεδο, κοντά στην πλατεία, γιαν α χτίσουν νέα Λότζια, γιατί η υπάρχουσα ήταν υπερβολικά εκτεθημένη στους ανέμους, και μάλιστα το χειμώνα.

Όπως φαίνεται από το έγγραφοη Λότζια εκείνη βρισκόταν κοντά στη θάλασσα. Η αίτηση έγινε δεκτή και παραχωρήθηκε οικόπεδο στην πλατεία, όπου οικοδομήθηκε η δεύτερη Λότζια ακριβώς απέναντι από τη σημερινή. Και το κτίριο αυτό όμως ερειπώθηκε και το 1541 έγινε η τρίτη Λότζια σε μέρος του χώρου της σημερινής.

Η Λότζια αυτή εξυπηρέτησε το σκοπό της μέχρι το 1625-1628, οπότε ανοικοδομήθηκε η τέτα-ρτη και τελευταία από το Γενικό Προβλεπτή Φραγκίσκο Μοροζίνι. Όπως λέει ο Γκερόλα.

Ο Μοροζίνι αγάπησε την πόλη αυτή τόσο ώστε να της χαρίσει τα ωραιότερα μνημεία της, την κρήνη και τη Λότζια η οποία ήταν προσκολλημένη στη δυτική πλευρά της οπλαποθήκηςείχε σχήμα ορθογώνειο με μήκος 28 μ. και πλάτος 11 μ. θεμελιωμένη σε 12 βαθιά φρεάτια που συνδέονταν με υπόγεια τόξα, ανταποκρινόμενα στα τόξα του ισογείου.