Εκδήλωση μνήμης και τιμής στον Νίκο Ξυλούρη, πραγματοποίησε την Κυριακή ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ανωγείων, με αφορμή τη συμπλήρωση 35 χρόνων από τον θάνατο του Αρχάγγελου της Κρήτης.
Πλήθος κόσμου και καλλιτεχνών γέμισαν ασφυκτικά το αμφιθέατρο του
Δημοτικού Σχολείου για να τιμήσουν έναν από τους αληθινά μεγάλους της
Ελληνικής μουσικής, αυτόν που έφτασε στην κορυφή χωρίς να ξεχάσει ούτε
στιγμή τις ρίζες του και τις αρχές με τις οποίες μεγάλωσε.
Της εκδήλωσης στο σχολείο είχε προηγηθεί τρισάγιο στη μνήμη του,
που έγινε στην εκκλησία της Παναγίας στο Περαχώρι και στη συνέχεια όλοι
έφτασαν μέχρι το σπίτι του αείμνηστου Ψαρονίκου για ένα μικρό κέρασμα
από την πάντα φιλόξενη αδερφή του αείμνηστου καλλιτέχνη, Ζουμπουλιά.
Η εκδήλωση στο Δημοτικό Σχολείο ήταν μια όμορφη παρουσίαση της ζωής
του Νίκου Ξυλούρη διανθισμένη, μέσα από το βίντεο της Ελπινίκης Σκουλά,
αργότερα με μουσική, με κυριότερους βέβαια τα δυο αδέρφια του, Ψαραντώνη και Ψαρογιάννη, ενώ την παράσταση έκλεψαν και τα εγγόνια του Ψαραντώνη που συνεχίζουν μια τεράστια μουσική παράδοση.
Την έναρξη της εκδήλωσης έκανε ο δήμαρχος Ανωγείων Μανώλη Καλλέργη,
καθώς η όλη βραδιά τελούσε υπό την αιγίδα του Δήμου Ανωγείων. Ο κ.
Καλλέργης στη σύντομη ομιλία του, αφού χαιρέτισε την πρωτοβουλία του
Πολιτιστικού Συλλόγου, ανέφερε μεταξύ άλλων:
«Έχουν περάσει 35 χρόνια από το θάνατο του Νίκου Ξυλούρη και όμως είναι ζωντανός μέσα στις καρδιές μας.
Η λύρα του αντηχεί στις πλαγιές του Ψηλορείτη και η φωνή του
συνοδεύει τα πιο όμορφα ιδανικά μας: της Ελευθερίας, της Δημοκρατίας,
των κοινωνικών αγώνων, του ήθους, της αξιοπρέπειας της ανθρωπιάς.
Για τ' Ανώγεια ο Νίκος είναι και θα είναι πάντα το μικρό παιδί,
που μέσα στα χαλάσματα του χωριού μας μετά την ολοκληρωτική καταστροφή
του από τους Ναζί, κρατάει δυο ξυλαράκια, τα κάνει λύρα και τραγουδά.
Και η φωνή του φτάνει στα πέρατα του κόσμου, γίνεται η φωνή της
παράδοσης, η φωνή του Ψηλορείτη, της Κρήτης, η φωνή της Ελλάδας στα
χρόνια της δικτατορίας, η φωνή στα χείλη του κάθε Έλληνα ακόμα και
σήμερα, ομορφαίνοντας με τη παρουσία του, τη λεβεντιά, τη σεμνότητα και
το ήθος του «αυτόν τον κόσμο τον καλό τον χιλιομπαλωμένο».
Ο Ψαρονίκος θα παραμείνει για μας πάντα αυτό που περιγράφει στο
περιοδικό «Μετρονόμος» σε ένα ειδικό αφιέρωμα για αυτόν, η χωριανή μας
δασκάλα Αγάπη Καλομοίρη: «Ο Νίκος Ξυλούρης, ο Ψαρονίκος είναι η αθωότητα
των παιδικών μας χρόνων, η αγνότητα της παραδοσιακής μας μουσικής, η
λεβεντιά και η περηφάνια του φυσικού μας τόπου και η επαναστατική δύναμη
των νεανικών μας χρόνων. Είναι η μουσική επένδυση των πιο όμορφων
τοπίων της ψυχής μας». Θα ξαναγυρνάμε σε αυτόν όπως γράφει και ο
Διονύσης Σαββόπουλος».
Στη συνέχεια τον λόγο πήρε ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου κ. Νίκος Βρέντζος, ο οποίος στον χαιρετισμό του ανέφερε μεταξύ άλλων:
«Τ' Ανώγεια σήμερα δε γιορτάζουν. Απλά θυμούνται. Θυμούνται και τιμούν.
Οι μουσικές, που από το πρωί πλημμυρίζουν τ' Ανώγεια,
επαναφέρουν στη μνήμη μας εικόνες και λέξεις θλιβερές που συγκλόνισαν
σύσσωμη την Ανωγειανή Κοινωνία, σαν σήμερα πριν από 35 χρόνια.
8 Φεβρουαρίου 1980. Ήταν η μέρα όπου ο Θεός έβαλε σημάδι ένα παλικάρι όπως προφητικά ο ίδιος είχε πει στο τραγούδι του.
Το μαντάτο του θανάτου του Αρχάγγελου της Κρήτης, του Μεγάλου
Ανωγειανού, του Μεγάλου Καλλιτέχνη, του Μεγάλου Τραγουδιστή του Νίκου
Ξυλούρη ήρθε σαν κεραυνός να πλήξει όλους όσοι μεγάλωσαν μαζί του,
συμμετέχοντας στις παρέες και τα γλέντια του, ακούγοντας τα τραγούδια
του και θαυμάζοντας την καθάρια φωνή του.
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ανωγείων, με τη συμπαράσταση του Δήμου
Ανωγείων, σήμερα δεν τιμά μόνο ένα Ανωγειανό, που η φήμη του και η φωνή
του ξεπέρασε τα στενά όρια των Ανωγείων και της Κρήτης, δεν τιμά έναν
άνθρωπο που συνέβαλλε καθοριστικά στην ανάδειξη της κρητικής μουσικής
παράδοσης, αλλά τιμά έναν άνθρωπο σύμβολο. Σύμβολο ήθους, ανθρωπιάς,
αυθεντικότητας, αγνότητας, μετριοφροσύνης. 'Ένα σύμβολο που συνέδεσε την
κρυστάλλινη φωνή του με αγώνες για την ελευθερία του λόγου και της
σκέψης. Ένα σύμβολο αντίστασης.
35 χρόνια χωρίς το Νίκο Ξυλούρη. Είναι πολλά. Αλλά «Όταν η
μνήμη έχει φωνή» ο Νίκος Ξυλούρης θα είναι πάντα παρών. Παρών για τ'
Ανώγεια, για την οικογένειά του, για τους φίλους του, για όλους εμάς».
O Αριστείδης Χαιρέτης ή Γυαλάφτης είπε από την πλευρά του δυο μαντινάδες για τον Νίκο Ξυλούρη:
Στο χώμα το ανωγειανό, χρυσός που δε σκουριένει,
σε κάθε χρόνο που περνά, περίσσα αξία παίρνει.
Ο χρόνος είναι μια κορφή κι εσύ 'σαι μία άλλη,
εσύ τση κάνεις ασκιανό, γιατί 'σαι πιο μεγάλη.
Η βραδιά ολοκληρώθηκε υπό τους ήχους της λύρας του μεγάλου Ψαραντώνη.
(Από την εφημερίδα anogi.gr-Φωτογραφίες Μανώλης Σαμόλης)
ΡΕΘΕΜΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου