Με την εορτή του αγίου Φιλίππου (14 Νοεμβρίου), γεωργικού αγίου, και προστάτη των γεωργών, έχουμε το πέρασμα προς τον χειμωνιάτικο κύκλο των γιορτών με την έναρξη της νηστείας των Χριστουγέννων, της Μικρής Σαρακοστής ή Σαρανταημέρου. Είναι χαρακτηριστικό ότι η γιορτή του Αγίου Φιλίππου ονομάζεται Μικρή Αποκριά και δεν μπορεί να συγκριθεί με τη Μεγάλη Αποκριά που συνδέεται με τον κύκλο του Πάσχα.
Ο Δεκέμβριος είναι ο μήνας των τροπών του ήλιου, των μεγάλων και επικίνδυνων αλλαγών του καιρού που επηρεάζουν τη γεωργική καλλιέργεια, τον ποιμενικό βίο, και τον θαλασσινό. Είναι ο μήνας που πρέπει οι ναυτικοί να αποφεύγουν τα ταξίδια και να συγκεντρωθούν στα σπίτια τους. Ο λαός με τη διαρκή παρατήρηση είδε ότι ο χειμώνας θεριεύει αυτές τις μέρες. Έτσι λέει ότι το κρύο του αγίου Ανδρέα (30 Νοεμβρίου) αντρεύει και κατά τα Νικολοβάρβαρα (δηλ. τις εορτές της Αγίας Βαρβάρας, του Αγίου Σάββα και του Αγίου Νικολάου, 4-6 Δεκεμβρίου):
Η αγιά Βαρβάρα βαρβαρώνει, (δηλ. αγριεύει το κρύο),
ο άγιος Σάββας σαβανώνει (τυλίγει σε άσπρο σάβανο, το χιόνι)
και ο άγιος Νικόλας παραχώνει στο χιόνι, ή ασπρίζει τα γένια του.Ο λαός λέει ακόμη:
Η αγιά Βαρβάρα το γέννησε (ενν. το χιόνι),
ο άι Σάββας το δέχτηκε
κι ο άι Νικόλας έδραμε να πα να το βαφτίσει.
Το Δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων αντικατέστησε πιθανότατα αρχαιοελληνικές ή ρωμαϊκές γιορτές, συνδεδεμένες με τις χειμερινές τροπές του ήλιου (22 Δεκεμβρίου), όπως τα Σατουρνάλια, τα Κρόνια κ.ά. Περιλαμβάνει τις ημέρες από την παραμονή των Χριστουγέννων (24 Δεκεμβρίου) μέχρι την παραμονή των Θεοφανείων (5 Ιανουαρίου). Έτσι, είναι φυσικό, οι χριστιανικές γιορτές, όπως είναι η Γέννηση του Χριστού, η εορτή του Αγίου Βασιλείου, η Περιτομή και η Βάπτιση να έχουν συνδεθεί με ειδωλολατρικές συνήθειες που αποσκοπούσαν στον εξευμενισμό των δαιμονικών όντων και στην ευετηρία (καλοχρονιά). Κύριο χαρακτηριστικό των ημερών αυτών είναι οι αγερμοί (κάλαντα) από μικρούς και μεγάλους, οι μεταμφιέσεις, οι προληπτικές ενέργειες για το καλό της χρονιάς κ.ά.
http://www.kentrolaografias.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου