Ο έμπορος του Μεγάλου Κάστρου Γεώργιος Καρκαβάτσος
Η φωτογράφισή του από τον Μπεχαεντίν, στα 1912, και μια ομαδική πόζα από επιχειρηματίες της πόλης, γύρω στα 1920
Φωτογραφία μιας άλλης εποχής, στο στούντιο του περίφημου Μπεχαεντίν, που έχει απαθανατίσει μερικά από τα σημαντικότερα γεγονότα αλλά και πρόσωπα του Ηρακλείου στις αρχές του 20ου αιώνα.
Στην κλασική καρέκλα στην οποία πόζαραν και άλλοι επώνυμοι της εποχής, κάθεται ο νεαρός Γεώργιος Καρκαβάτσος, που θα εξελιχθεί σε έναν από τους πιο γνωστούς εμπόρους του Μεγάλου Κάστρου και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Τράπεζας Κρήτης, το 1924. Στο φόντο αρχαιοελληνικές κολώνες αποτυπώνουν το κλίμα της εποχής που λήφθηκε η φωτογραφία. Φέρει ημερομηνία 21 Μαΐου 1912, τις ημέρες ακριβώς που ο αγώνας των Κρητών για ένωση με την Ελλάδα φτάνει στο αποκορύφωμά του. Μάλιστα δύο ημέρες πριν, το Σάββατο 19 Μαΐου, η αντιπροσωπεία των Κρητών βουλευτών είχε επιχειρήσει να εισέλθει στο ελληνικό κοινοβούλιο και να επιβάλει την de facto ένωση με την Ελλάδα, αλλά χτυπήθηκε από το στρατό. Ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος, πιεζόμενος από τις μεγάλες δυνάμεις και τις απειλές της Τουρκίας, έπαιρνε την πιο δύσκολη κι οδυνηρή απόφαση της πολιτικής σταδιοδρομίας του, δίνοντας εντολή να χτυπηθούν οι συμπατριώτες του, για να αποφύγει την επέμβαση των ξένων και τον πόλεμο με την Τουρκία.
Η χρονική σύμπτωση με την κορύφωση του κρητικού αγώνα μάς οδηγεί σε ερμηνείες για το φόντο της φωτογραφίας. Ο Γεώργιος Καρκαβάτσος φορά ευρωπαϊκό κοστούμι, στοιχείο εκμοντερνισμού αλλά και πλούτου για όσους Κρήτες είχαν ήδη μπει στο ευρωπαϊκό πνεύμα.
Ο ίδιος έχει αφιερώσει τη φωτογραφία του στην αδελφή του Ελένη, που έμενε στους Αρμένους Σητείας. Στο πίσω μέρος υπάρχει η εξής αφιέρωση:
«Τη δεσποινίδι
Ελένη Ε. Καρκαβάτσου
Αρμένους Σητείας
Επί τη ονομαστική σου εορτή, έτη πολλά.
Ηράκλειον τη 21/5/1912
Ο Αδελφός σου
Γ. Καρκαβάτσος»
Τη φωτογραφία, μαζί με τα στοιχεία που αφορούν στον Γεώργιο Καρκαβάτσο, μας παρέδωσε η εγγονή του κ. Ρέα - Ελευθερία Καρκαβάτσου, μαζί με δύο ακόμη που δημοσιεύομε σήμερα.
Ο Γ. Καρκαβάτσος καταγόταν από μεγάλη οικογένεια του Ασκύφου Σφακίων, με πολλά μέλη της να έχουν συμμετοχή στους κρητικούς απελευθερωτικούς αγώνες του 19ου αιώνα, αλλά σε άλλους εθνικούς των αρχών του 20ου αιώνα. Ο Πάρις Κελαϊδής στο βιβλίο του «Το Ασκύφου Σφακίων και τα μνημεία του» αναφέρει ότι το επώνυμο της οικογένειας προέρχεται από το όνομα της περιοχής Καρκαβάτσιο κοντά στη Βενετία και στη συνέχεια έγινε το επώνυμο βενετσιάνικης αρχοντικής οικογένειας. Στη διάρκεια της Ενετοκρατίας ένας Ασκυφιώτης σκότωσε στην περιοχή της Κράπης έναν Βενετσιάνο άρχοντα που ονομαζόταν Καρκαβάτσιο. Έτσι του έμεινε ως παρανόμι ο «Καρκαβάτσος», που έγινε και οικογενειακό όνομα της σφακιανής οικογένειας, οι απόγονοι της οποίας υπάρχουν και στο Ηράκλειο.
Η ομαδική φωτογραφία που επίσης μας παρέδωσε η κ. Καρκαβάτσου, είναι αχρονολόγητη, αλλά έχει μόλις μερικά χρόνια διαφορά απ’ αυτήν του Γ. Καρκαβάτσου. Δείχνει μια ομάδα εμπόρων του Ηρακλείου και είναι πιθανό να έχει τραβηχτεί στο ίδιο στούντιο του Μπεχαεντίν. Η καρέκλα στην οποία κάθεται ο αξιωματικός του στρατού, στο κέντρο, μοιάζει, αν δεν είναι ίδια, μ’ εκείνην στην οποία φωτογραφήθηκε ο Γ. Καρκαβάτσος το 1912. Το φόντο επίσης είναι το ίδιο, ακόμη και το χαλί που υπάρχει στις δύο εικόνες! Ο Γεώργιος Καρκαβάτσος διακρίνεται δεύτερος από αριστερά στη σειρά των ορθίων, ενώ από τους υπόλοιπους αναγνωρίζεται μόνον ο Γ. Μυλωνάκης, παππούς του γνωστού εμπόρου του Ηρακλείου κ. Γιάννη Μυλωνάκη. Είναι ο δεύτερος δεξιά, στη σειρά εκείνων που κάθονται.
Δημοσιεύομε και μια τρίτη φωτογραφία του εμπόρου του Μεγάλου Κάστρου στο κυνήγι, που χρονολογείται στις 10 Μαΐου 1931.
Ο Γεώργιος Καρκαβάτσος πέθανε σε ηλικία 96 ετών τον Δεκέμβριο του 1984
http://www.patris.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου