ΚΑΣΤΕΛΛΙ ΚΙΣΣΑΜΟΥ - ΝΟΜΟΣ ΧΑΝΙΩΝ

Η Κίσσαμος είναι με ένα σίγμα) είναι μια πόλη της δυτικής Κρήτης, στον ομώνυμο Κόλπο, δυτικά των Χανίων, με πληθυσμό 7,579[1] κατοίκους, έδρα του νέου Δήμου Κισάμου (με συνολική έκταση 334 τ.χλμ. και πληθυσμό 10,790[1] κατοίκων). Ο νέος Δήμος περιλαμβάνει τις δημοτικές ενότητες Ινναχωρίου και Μηθύμνης.

Η αρχαία Κίσαμος, παράλια πόλη στη βορειοδυτική ακτή της Κρήτης, έχει εντοπιστεί εδώ και αρκετούς αιώνες στην πεδιάδα που πλαισιώνει τον ομώνυμο κόλπο. Αυτή η αρχαία πόλη ήταν το λιμάνι της αρχαίας Πολυρρηνίας, της παλαιότερης δωρικής πόλης της Κρήτης, 7 χλμ. νότια της Κισάμου, ναυτικό και εμπορικό κέντρο της περιοχής. Μετά τη ρωμαϊκή κατάκτηση της Κρήτης (το 69 π.Χ.) η Κίσαμος εγνώρισε μεγάλη οικονομική και οικιστική ανάπτυξη.

Ο Πλίνιος (4,12,59) την τοποθετεί κοντά στην Πέργαμο και την Κυδωνία, ενώ ο Ιεροκλής (Συνέκδ. 14) μεταξύ Κυδωνίας και Καντάνου. Η «Κίσαμος πόλις», όπως την αναφέρει ο Πτολεμαίος (3,17,8), βρίσκεται στο σημερινό κόλπο της Κισάμου, στα σωζόμενα ερείπια κοντά στο Καστέλι (βενετσιάνικο φρούριο). Αν και βρισκόταν κοντά στη μεγάλη πόλη Πολυρρηνία της οποίας ήταν επίνειο, λειτούργησε ως αυτόνομη κοινότητα και έκοψε δικά της νομίσματα. Τα νομίσματά της απεικόνιζαν στη μια πλευρά κεφαλή του Ερμή με πέτασο και στην άλλη δελφίνι και τα γράμματα ΚΣ/ΙΩ.

Στη θέση της σημερινής Κισάμμου βρίσκονταν η ελληνορωμαϊκή πόλη Κίσαμος και το βενετσιάνικο Καστέλι Κισάμου (Castel Chissamos). Η οικονομική ανάπτυξη της περιοχής βασίζεται περισσότερο στο κρασί που παράγει, το διάσημο κρασί της Κισάμου (κύρια ποικιλία αμπελιού το ρωμαίικο), στο λάδι και στην παραγωγή λοιπών αγροτικών προϊόντων, καθώς επίσης και στην τουριστική της υποδομή. Έτσι η μικρή πόλη έχει μετατραπεί σε πολυσύχναστο τουριστικό θέρετρο. Από το Καστέλι Κισάμου μπορεί κανείς να επισκεφτεί τα ενδιαφέροντα αρχαιολογικά σημεία της Πολυρρηνίας και της Φαλάσαρνας, το εντυπωσιακό φαράγγι στα Τοπόλια, τα νησιά ήμερη και άγρια Γραμβούσα και τη Λιμνοθάλασσα του Μπάλου