ΠΛΟΙΑ ΠΟΥ ΠΕΡΑΣΑΝ... ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ - Κρήτη πόλεις και χωριά

Κρήτη πόλεις και χωριά

Η ΚΡΗΤΗ ΣΤΟ INTEΡNET - www.kritipoliskaixoria.gr

.........
Επικοινωνήστε μαζί μας - kritipolis@hotmail.com
ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2011

ΠΛΟΙΑ ΠΟΥ ΠΕΡΑΣΑΝ... ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ


Το σημερινό κείμενό μου έχει σχέση με την ακτοπλοϊα, με τα διάφορα πλοία που συνέδεαν τότε το νησί μας και την πόλη μας, με τα υπόλοιπα μέρη της χώρας, με τα πρακτορεία και τους πράκτορες και τέλος με τα διάφορα γεγονότα αυτού του θέματος που διαδραματίσθηκαν, προπολεμικά και μεταπολεμικά. Αξίζει όμως να γυρίσουμε λίγο πιο πίσω και συγκεκριμένα στις αρχές του 20ου αιώνα. Τότε που ο τελάλης γνωστοποιούσε την αναχώρηση του βαποριού στα κεντρικά σημεία του Μεγάλου Κάστρου. Εκείνη την περίοδο στο Ηράκλειο υπήρχε ένα πρακτορείο, του Χατζή Νταούτη. Και ο τελάλης στο έργο του: “Το βαπόρι μισεύγει (φεύγει) τα’ σκέρου και πιάνει Ρέθεμνος, Χανιά, Πειραιά, Βόλο, Σαλονίκη, Δεδέαγατς (η σημερινή Αλεξανδρούπολη), Τσανάκ Καλεσί (ένας σταθμός στα στενά των Δαρδανελλίων) και κατέληγε στην Πόλη. Όσοι είναι γιολτζήδες (ταξιδιώτες για δρόμο) να χαζιρευτούνε (να ετοιμασθούν δηλαδή). Ο κ. Μαρίνος Ιδομενέως μας αναλύει με το δικό του τρόπο αυτή τη λέξη:

“Όμορφα να χαζιρευτείς,

μήνυμα δα σου πέψω

και ίδια κεινιά την ταχινή,

δα νάρθω να σε κλέψω”.


ΚΑΡΤ-ΠΟΣΤΑΛ ΤΟΥ ΠΛΟΙΟΥ ΚΥΔΩΝ ΤΗΣ ΑΝΕΚ LINES


Έτσι λοιπόν ο τελάλης προετοίμαζε τους ταξιδιώτες, αφού τότε δεν υπήρχαν εφημερίδες, προκειμένου να ενημερώσουν, ούτε τα ραδιόφωνα, ούτε οι σημερινές τηλεοράσεις, ούτε εκείνα τα πολύχρωμα γυαλιστερά προγράμματα των διαφόρων τουριστικών γραφείων που θέλουν να ενημερώσουν τους ενδιαφερόμενους για τα δρομολόγια των πλοίων.

Ποιά ήταν όμως τα πρακτορεία, με ποιές ναυτηλιακές εταιρείες συνεργαζόταν, ποιά καράβια εξυπηρετούσαν τις ανάγκες της πόλης μας προπολεμικά αλλά και μεταπολεμικά;
Η θέση των πρακτορείων αυτών ήταν στην οδό της 25ης Αυγούστου, κυρίως, και κάποια άλλα στην οδό Επιμενίδου. Σύμφωνα με πληροφορίες του Μηνά Βαρδαβά, που πολλά του οφείλουμε και ο οποίος έχει διασώσει σημαντικά στοιχεία για το παλιό Ηράκλειο, ο ίδιος εργαζόταν στο πρακτορείο Ανεμογιάννη - Δρακοντίδη, για το οποίο στη συνέχεια θα κάνουμε αναφορά, υπήρχαν αρκετά πρακτορεία στην πόλη μας. Από τα πιο παλιά ήταν· το πρακτορείο του Ιωάννη Αδάμη στο δρόμο της 25ης Αυγούστου. Ήταν εκπρόσωπος διαφόρων ακτοπλοϊκών εταιρειών, όπως του Γουδή, του Γιαννουλάτου, της ατμοπλοϊας Δομεστήνη (μιας εταιρείας που πρακτόρευε πρώτα ο μεγάλος πατριώτης και δήμαρχος Ηρακλείου Μηνάς Γεωργιάδης που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς), την ατμοπλοϊα Λυκούρη και τέλος την εταιρεία του Καλλιμανόπουλου. Σύμφωνα με δημοσίευμα της Ηρακλειώτικης εφημερίδας “ΙΔΗ”, στις 30 Αυγούστου 1908 με κάποιο ατμόπλοιο του Γουδή έφθασαν και τα βιβλία της δωρεάς του Δημητρίου Βικέλα στο Ηράκλειο. Το παρακάτω δημοσίευμα αναφέρει: Δια του ατμοπλοίου Γουδή της παρελθούσης εβδομάδος απεστάλησαν εξ Αθηνών και εξεφορτώθησαν ενταύθα 30 κιβώτια περιέχοντα την κληροδοτηθείσαν εις τον Δήμον Ηρακλείου υπό του αειμνήστου Δ. Βικέλα βιβλιοθήκην του. Τα κιβώτια παρελήφθησαν ευθύνες την επομένην, ετοποθετήθησαν σε προσωρινώς εις το Δημοτικόν Κατάστημα, μέχρις εξευρέσεως καταλλήλου αιθούσης.


ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΠΛΟΙΟ ΤΗΣ ΑΝΕΚ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΟΥ ΠΕΡΑΙΑ



Στην οδό Βύρωνος είχε το πρακτορείο του ο μικρότερος γιος του Ιωάννη Αδάμη, ο Ιάσων Αδάμης. Άλλο πρακτορείο στην πλατεία των 18 Άγγλων στο λιμάνι ήταν των Κώστα Γιαννακάκη, Γιάννη Περδικογιάννη και Γιάννη Μαρκατάτη. Στο δρόμο της 25ης Αυγούστου ήταν το πρακτορείο του Γιάννη Χριστουλάκη που πρακτόρευε το πλοίο “Σενούλα”. Επειδή πολλούς Καστρινούς τους πείραξε το ταξίδι, το αποκαλούσαν “Ξερνούλα”. Στον ίδιο δρόμο βρισκόταν και το πρακτορείο του Θόδωρα Διαμαντόπουλου και στη γωνία Βύρωνος και 25ης Αυγούστου το πρακτορείο του Αλεπουδέλη. Λίγο πιο πάνω ήταν το πρακτορείο του Δημητριάδη και κοντά στο παλιό ταχυδρομείο που βρισκόταν στην οδό Κορωναίου, ήταν το πρακτορείο του Τριφύλλη. Απέναντι είχε το πρακτορείο του ο Κόρπης. Το 1932, αυτό το πρακτορείο πήρε την ακτοπλοϊα των αδελφών Βενετσάνου και βάλανε στη γραμμή Κρήτης - Πειραιά - Θεσαλονίκης το πλοίο “Αγγελική”. Αργότερα ο Κόρπης από την ατμοπλοϊα του Εμπειρίκου ναύλωσε το πλοίο “Ελένη” στην ίδια γραμμή μέχρι και τη δεκαετία του πενήντα, όπως θα θυμούνται οι παλιότεροι. Στην οδό 25ης Αυγούστου, πιο πάνω από την Τράπεζα Ελλάδος ήταν το πρακτορείο του Στυλιανού Λιναρδάκη. Οι Καστρινοί θα θυμούνται το πλοίο “Ακρόπολις” που κάθε Τετάρτη και Κυριακή, δυο φορές την εβδομάδα δηλαδή, πηγαινοερχόταν Ηράκλειο - Πειραιά. Δίπλα επίσης στην Τράπεζα της Ελλάδος ήταν το πρακτορείο Ανεμογιάννης - Δρακοντίδης. Εδώ εργάστηκαν πολλοί γνωστοί Ηρακλειώτες, μαζί και ο αείμνηστος Μηνάς Βαρβαβάς, ο γνωστός Μήβας, όπως προαναφέραμε. Το πρακτορείο αυτό συνέχισε και αργότερα να προσφέρει τις υπηρεσίες του στους Ηρακλειώτες με το Μανόλη Δρακοντίδη και το γιο του Γιάννη Δρακοντίδη. Στο προαναφερόμενο πρακτορείο του οποίου αποτελεί συνέχεια, εργάστηκε και συνεχίζει να εργάζεται ο κ. Δομέτιος Μαραβέλιας. Είχα την τύχη να τον συναντήσω ύστερα από υπόδειξη του σεβαστού μου φίλου κ. Γιάννη Δασκαλάκη. Πρόθυμος, ευγενέστατος και ακούραστος ο Δομέτιος Μαραβέλιας έχει να μας διηγηθεί πολλά: “Ο πατέρας μου ήταν ναυτικός, καραβοκύρης και τα τελευταία χρόνια ήταν στο σωματείο των Λεμβούχων. Τότε, στα λιμάνια φόρτωναν σταφίδα μέσα σε κασάκια με φασκές. Ήμουν 13χρονος πιτσιρικάς, όταν ο πατέρας μου ο οποίος γνώριζε τον πράκτορα Δρακοντίδη, τον έπεισε να με πάρει στη δουλειά του. “Ουδέν μονιμότερον του προσωρινού”. Από τότε, στις 21-8-1949 μέχρι σήμερα, βρίσκομαι στην ίδια δουλειά. Πήγαινα στην Εμπορική Σχολή πρωί - απόγευμα και τον ελεύθερο χρόνο εργαζόμουν στο πρακτορείο. Θυμάμαι εκείνα τα πλοία που είχαν ψυγεία, ψυκτικούς θαλάμους δηλαδή, και κάθε Ιούλιο και Αύγουστο τη δεκαετία του ’50 και μετά, φόρτωναν σταφύλια. Τα σταφύλια ως γνωστόν φορτώνονται από τις 6-7 το απόγευμα μέχρι τις 6 το πρωί, με τη δροσιά. Φόρτωναν όλη τη νύχτα σταφύλια τα οποία προοριζόταν για Σκανδιναβικές χώρες και Αγγλία. Τον υπόλοιπο καιρό φόρτωναν σταφίδα και χαρουπάλευρα. Θυμάμαι τα πλοία “Αγγέλικα”, “Καδιώ”, “Τέτη”. “Αιγαίο”. Το πρακτορείο Ανεμογιάννη - Δρακοντίδη και Βαρδάκη συνεργάστηκαν σε θέματα ακτοπλοϊας. Το “Αγγέλικα” και το “Αιγαίο” της εταιρείας Τυπάλδου ήταν πολυτελέστατα, είχαν μέχρι και ορχήστρα. Βλέπεις, ήταν Καναδέζικα ποταμόπλοια, με ξύλινο εσωτερικό διάκοσμο και ωραίες καμπίνες. Αντίθετα σ’ άλλα πλοία η ατμόσφαιρα δεν ήταν και τόσο ευχάριστη... Θυμάμαι στο “Καδιώ” που τα κρεβάτια ήταν κατάπλωρα, τους επιβάτες να ταξιδεύουν πολλές φορές συνοδεύοντας όλο και κάποιο ζωντανό, για να το μεταφέρουν στην Αθήνα. Αν ήταν άσχημες οι καιρικές συνθήκες πολλές φορές στο κατάστρωμα πηγαινοερχόταν κεφτεδάκια, βραστά αυγά, ντομάτες που κρατούσαν οι ταξιδιώτες για να φάνε κατά την διάρκεια του ταξιδού τους. Οι καλές θέσεις του καραβιού ήταν για τους πιο εύπορους. Απολύθηκα από το στρατό τον Δεκέμβρη του 1959 και θυμάμαι εκείνο το βράδυ της επιστροφής, που κοιμήθηκα δίπλα στην τσιμινιέρα, μια προνομιακή θέση για τους ταξιδιώτες του χειμώνα, αφού τους εξασφάλιζε ζεστασιά! Η ώρα αναχώρησης και άφιξης του πλοίου ήταν “τύποις”. Έπρεπε να ’ρθουν τα κηπευτικά, να φορτωθούν στο πλοίο και στη συνέχεια να γίνει η αναχώρησή του. Πάντοτε τα εμπορεύματα έρχονταν καθυστερημένα. Πολλές φορές αναγκαζόμασταν να λέμε και ψέματα, ότι το πλοίο είναι απέξω από το λιμάνι, ενώ δεν είχε φύγει ακόμα από τον Πειραιά. Το “δρομολόγιο του γύρου” όπως λέγονταν, Ηράκλειο, Ρέθυμνο, Σούδα, Πειραιά, έκανε 18 ώρες. Η απευθείας γραμμή Ηράκλειο - Πειραιά ήταν συντομότερη, σε 12 ώρες. Από τα πιο παλιά πραλτορεία, σήμερα υπάρχουν του Κόρπη, το δικό μου που είναι συνέχεια του πρακτορείου Δρακοντίδη - Ανεμογιάννη, καθώς και του Παλαιολόγου. Τότε υπήρχε μεγάλος ανταγωνισμός μεταξύ των εταιρειών, οι εποχές ήταν διαφορετικές, οι άνθρωποι πιο αγνοί, ήρεμοι, καταδεκτικοί, πιο ευτυχισμένοι αν και ήταν περισσότερο ταλαιπωρημένοι. Τεράστια η αλλαγή του λιμανιού τότε με το σήμερα, όπως διαφορετικό και το μόνιμο στέκι των πρακτόρων, η οδός της 25ης Αυγούστου”.


ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΠΛΟΙΟ ΤΗΣ ΑΝΕΚ LINES - ΚΥΔΩΝ


ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΠΛΟΙΟ ΤΩΝ ΜΙΝΩΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ - ΜΙΝΩΣ 
ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ


Η εφημερίδα “ΙΔΗ” στις 22 Οκτωβρίου 1947 μας ενημερώνει για την αγορά του επιβατηγού “Καδιώ”. Το κείμενό της αυτό που έχει τίτλο: Οι εμψυχωταί της Κρητικής ατμοπλοϊας, σας το παρουσιάζω στη συνέχεια: “Εν συνεχεία των όσων εγράψαμεν εις προηγούμενα φύλλα μας σχετικώς με την “Κρητικήν Ατμοπλοϊα” θα ήτο παράλειψις σοβαρά αν δεν εγράφομεν ότι το ξεκίνημα αυτό για την κατάκτησιν της θάλασσας, οφείλεται στην έμπνευσιν του συμπατριώτου μας καθηγητού οικονομολόγου κ. Τάκη Βαλσαμάκη, όστις και μόχθους και κόπους κατέβαλε φια να φθάση εις το σημερινόν τέρμα των πρώτων προσπαθειών του. Η Κρήτη πρέπει να χρεωστή ευγνωμοσύνην εις τον κ. Βαλσαμάκην δια το έργον του αυτό που αποτελεί την εκπλήρωσιν ενός ονείρου δεκάδος και πλέον ετών. Οι Κρήτες - ας είναι βέβαιος ο κ. Βαλσαμάκης - υπό την σοφήν και στερρεάν καθοδήγησίν του θα γιγαντώσουν το έργο αυτό που σήμερον αναλαμβάνεται. Θα ήτο όμως παράλειψις εξίσου σοβαρά, αν δεν εμνημονεύετο ενταύθα και το όνομα του συμπατριώτου μας δικηγόρου κ. Γεωργ. Λουλακάκη, μέλους της Διοικ. Επιτροπής του συνεταιρισμού της “Κρητικής Ατμοπλοϊας” όστις κατά το τελευταίον τρίμηνον κατέβαλεν και ούτος μόχθους και κόπους περιοδεύσας την νήσον μας απ’ άκρου εις άκρον και διά λόγων και συγκεντρώσεων έκαμε τους συμπατριώτας μας να νοιώσουν την σπουδαιότητα του έργου αυτού κατωρθώσας ούτω να δώση οντότητα εις το τεράστιον τούτο έργον δια της εγγραφής συνεταίρων εις την Κρητικήν Ατμοπλοϊαν. Κια ήδη το όνειρον έγινεν πραγματικότης δια της αγοράς της “Καδιώ” ενός ατμοπλοίου πολυτελεστάτου και ταχυτάτου που είναι αληθινά το καλύτερον από όσα σήμερον κάμουν δρομολόγια στις ελληνικές ακτές και το οποίον κατά τας ιδιαιτέρας πληροφορίας μας θα αρχίση τους πλόας του Πειραιώς - Κρήτης εντός δεκαπενθημέρου, μόλις δηλαδή ως αρθούν αι διατυπώσεις της αλλαγής της σημαίας, διότι όπως εγράψαμεν και άλλοτε, φέρει Παναμαϊκήν τοιαύτην”.Ακόμα στην 25ην Αυγούστου ήταν το πρακτορείο του Γεωργιάδη με το πλοίο “Κανάρης” του Δομεστίνη. Το πρακτορείο αυτό αργότερα περιήλθε στους αδελφούς Πριμικήρη. Εκεί κοντά ήταν και ο οίκος Χαμαράκη που πρακτόρευε την εταιρεία του Ποταμιάνου. Το γραφείο Χαμαράκη από το 1955 πρακτόρευε το γνωστό τουριστικό πλοίο “Σεμίραμις” στη γραμμή Πειραιά - Κρήτης - Δωδεκανήσων και αργότερα τα πλοία “Στέλλα Μάρις”, “Στέλλα Ωκεανίς” και “Στέλλα Σολάρις”. Βέβαια πρέπει να αναφέρουμε ότι προπολεμικά, στα 1938, επί Ιωάννη Μεταξά, έγινε η Κοινή Διεύθυνση Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (Κ.Δ.Α.Σ.) και σε κάθε λιμάνι έχουμε ένα πρακτορείο που συμμετείχαν όλοι οι πράκτορες που ασχολούνταν με τα ακτοπλοϊκά - επιβατηγά βαπόρια. Κατά την Κατοχή, πολλά βαπόρια βούλιαξαν και άλλα καταστράφηκαν. Αφού πέρασε αυτή η σκληρή περίοδος για όλους, αργότερα οι πράκτορες συνεργάστηκαν και δημιούργησαν το ενιαίο πρακτορείο την Ένωση Ναυτικών Πρακτόρων που στεγαζόταν στην 25η Αυγούστου κια αυτοί εκεί που αργότερα είχε το πρακτορείο του ο Π. Κρουστόπουλος. Στον ίδιο δρόμο είχαν τα πρακτορεία τους οι Βρασίδας Τρουποσκιάδης που συνεργαζόταν μ’ έναν άλλο γνωστό πράκτορα τον Παναγιώτη Παλαιολόγο. Και οι δύο αυτοί συνεργάστηκαν με τη γνωστή ακτοπλοϊκή εταιρεία του Καβουνίδη. Άλλα πρακτορεία εκεί κοντά ήταν του Μηνά Θεοδοσάκη, του Αριστείδη Μπουρνέλλου επί της οδού της 25ης Αυγούστου, επίσης το πρακτορείο που είχαν οι Ζαχαρίας Κατεχάκης και Μανόλης Περάκης. Γνωστός ακόμα πράκτορας ήταν ο Νίκος Βαρδάκης που είχε το γραφείο του πιο πάνω από την Τράπεζα της Ελλάδος. Ο Βαρδάκης συνεργαζόταν με τους Αδελφούς Τυπάλδου που είχαν το γνωστό “Αγγέλικα”, το οχηματαγωγό “Χανιά”, το μετασκευτασμένο από πολεμικό πλοίο “Σοφοκλής Βενιζέλος” με δύο μηχανές και αργότερα το “Ηράκλειο” που προερχόταν από ποστάλι. Τα άλλα πλοία ήταν πρώην γκαζάδικα. Στην οδό Επιμενίδου είχε το πρακτορείο του ο Ζωιόπουλος και Σία και στη γωνία Επιμενίδου με 25η Αυγούστου είχαν το πρακτορείο τους οι Μανόλης και Θωμάς Γεωργιάδης μαζί με τον Αντώνη Γαγάνη. Συνεργάστηκαν με τον εφοπλιστή Νομικό και πολλοί φυσικά είναι εκείνοι που ταξίδεψαν με τα πλοία “Κανάρης”, “Καραϊσκάκης” και “Μιαούλης”. Άλλα πρακτορεία ήταν των Σαμοθράκη - Αραμπατζόγλου, που πρακτόρευαν τα γνωστά πλοία “Μεντιτεράνεα”, το πρακτορείο του Ε. Φραγκιάδη καθώς και το πρακτορείο του κ. Χρήστου. Υπήρχε βέβαια και το πρακτορείο του Ευθυμιάδη, ο οποίος τον καιρό εκείνο έκανε την “επανάσταση” θα λέγαμε στην ακτοπλοϊα, φέρνοντας τα επιβατηγά - οχηματαγωγά πλοία. Ο Ευθυμιάδης είχε τα πλοία “Μίνως” και “Σοφία” και έγινε δεκτός με μεγάλες τιμές, κυρίως από τους αγρότες αφού τώρα τα διάφορα κηπευτικά προϊόντα θα φορτώνονταν σε φορτηγά από τους παραγωγούς τους και θα έφθαναν στην Αθήνα μέσω των πλοίων. Όλα τα πλοία άνοιγαν από πλαϊνή πόρτα και έπαιρναν τα αυτοκίνητα και τους επιβάτες. Τα επιβατηγά πλοία και αργότερα τα οχηματαγωγά άραζαν ή στη “Βάρδια”, στο χώρο του Λιμεναρχείου, ή στο χώρο του Ψυγείου. Τα διάφορα ποστάλια άραζαν στην πρώτη πλατεία του λιμενοβραχίονα, αφού η δεύτερη έγινε αργότερα. Οι εργασίες χρηματοδότησης βέβαια είχαν ξεκινήσει το 1966 από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα. 


ΕΓ.ΟΓ ΦΑΙΣΤΟΣ.ΑΓΟΡΑΣΤΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΥΘΥΜΙΑΔΗ ΤΟ 1963.
ΔΡΟΜΟΛΟΓΗΘΗΚΕ ΣΤΗ ΓΡΑΜΜΗ ΠΕΙΡΑΙΑΣ-ΧΑΝΙΑ 
ΕΩΣ ΤΟ 1976 ΠΟΥ ΠΑΡΟΠΛΙΣΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΑΜΑ.


Όμως η Κρήτη, το Ηράκλειο και γενικά η ακτοπλοϊα τους στις 8 Δεκεμβρίου 1966 δεχόταν το μεγαλύτερο πλήγμα που θα μπορούσαν να δεχθούν. Μια από τις μεγαλύτερες μεταπολεμικές τραγωδίες είναι το ναυάγιο του οχηματαγωγού και επιβατηγού πλοίου “Ηράκλειον” των αδελφών Τυπάλδου. Το πλοίο εναυπηγήθηκε το 1949 και ήταν Αγγλικής κατασκευής. “Λόγω σφοδράς θαλασσοταραχής απωλέσαμε την δεξιάν πόρτα. Εισέρχονται ύδατα” είναι το πρώτο σήμα που εκπέμπει ο Σταθμός. Μετά από πέντε λεπτά ο ίδιος Σταθμός: “S.O.S. βυθιζόμεθα”. Τα σήματα αυτά είχαν ληφθεί από τον παράκτιο Σταθμό της Βάρης. Χαρακτηριστικό το απόσπασμα του κειμένου με τίτλο: Βαρύ πένθος, από την στήλη: Στην άκρη της πέννας του τότε δημοσιογράφου της εφημερίδας “ΠΑΤΡΙΣ” με το ψευδώνυμο Σίσυφος: “Βαρύ πένθος σήμερα. Ασήκωτο φορτίο άλγους. Μαύρο κρέπι κρεμασμένο στον ιστό του Ψηλορείτη.

Βουρκωμένο αναφιλητό, μουσκεύει το μαύρο μας μαντήλι. Τα κρόσια του σαρικιού μας λύνονται σε δάκρυα, που σμίγουν με το θολωμένο πέλαγο. Θολά κρύσταλλα και τα μάτια χιλιάδες μάτια, ανιχνεύουν την θάλασσα με άφατη αγωνία. Στημένο τ’ αυτί συλλαμβάνει τους μυκηθμούς μόνο του πελάγου, που μαίνεται. Κι ανάμεσα σ’ αυτούς ένα σήμα. Σύνθημα για να στηθή τραγικός χορός. “Βυθιζόμεθα, σε στίγμα 36 μοιρών 52’ βόρειον, 24 μοιρών 8’ ανατολικόν”. Κι ύστερα τίποτα. Παγερή σιωπή που την δέρνει ο άνεμος μέσα στη νύχτα”.

ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΚΑΝΤΙΑ ΤΗΣ ΑΝΕΚ LINES 
ΥΠΗΡΞΕ ΓΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΔΡΟΜΟΛΟΓΗΜΕΝΟ
 ΣΤΗΝ ΓΡΑΜΜΗ ΗΡΑΚΛΕΙΟ - ΠΕΙΡΑΙΑΣ


ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΚΥΔΩΝ ΤΗΣ ANEK LINES


Το ναυάγιο του “Ηρακλείου” ήταν η αρχή για την ίδρυση της Ανώνυμης Ναυτιλιακής Εταιρείας Κρήτης (ΑΝΕΚ) στις 10 Απριλιου 1967, ως πρώτη εταιρεία λαϊκής βάσης, όχι βέβαια και μοναδική, αφού το παράδειγμά της ακολούθησαν κι άλλες ακτοπλοϊκές εταιρείες. Έδρα της προαναφερθείσας εταιρείας είναι τα Χανιά και το 1970 δρομολογείται το πρώτο επιβατηγό - οχηματαγωγό πλοίο “Κύδων” στη γραμμή Πειραιά - Χανιά. Στα 1973 θα ακολουθήσει η δρομολόγηση των πλοίων “Κάντια” και “Ρέθυμνο” στη γραμμή Πειραιά και Ηρακλείου. Σαράντα ένα ολόκληρα χρόνια η ΑΝΕΚ διασχίζει τα νερά του Αιγαίου αλλά και της Αδριατικής. Την δημιούργησαν απλοί άνθρωποι του νησιού, ως μέτοχοι με μπροστάρη τον Μητροπολίτη Ειρηναίο Γαλανάκη. Όλοι επιζητούσαν να ταξιδεύσουν με ασφάλεια. Στα 1972 και συγκεκριμένα στις 25 Μαϊου με ιδρυτικό κεφάλαιο 40.000.000 δρχ. τίθενται οι βάσεις για την ίδρυση μιας άλλης μεγάλης Ναυτιλικής Εταιρείας των “Μινωικών Γραμμών”. Οι Μινωικές εισέρχονται δυναμικά στην ελληνική ακτοπλοϊα ύστερα από δύο χρόνια και το 1974 στις 5 του Ιούλη αποκτούν το πλοίο “Μίνως” από τον Ευθυμιάδη. Οι παλαιότεροι το θυμούνται και το θεωρούσαν καλοτάξιδο, ακόμα και σε αντίξοες καιρικές συνθήκες. 



Το πρωτο βαπορι της ΑΝΕΚ.
Μετασκευασμενο τανκερ οπως και αρκετα της εποχης.
Κατασκευης του 1953 με μια μηχανη εξυπηρετισε για 20 περιπου χρονια 
την γραμμη των Χανιων.
Απο ταχυτητα εβγαζε περιπου 12-13 μιλια.
Η ΑΝΕΚ το αγορασε το 1968 και το πουλησε το 1989.
Μετονομαστηκε σε CITY OF TARANTO 
και μπηκε στην γραμμη Πατρα-Ταραντο Ιταλιας.
Στη συνεχεια παροπλιστηκε στην Αυλιδα και τελικα πηγε 
για κοψιμο το 1998.


ΤΟ ΜΙΝΩΣ ΤΩΝ ΜΙΝΩΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ

Το “Μίνως” άνοιγε από τα πλάγια και έπαιρνε τα οχήματα και φυσικά τους επιβάτες. Το 1976 οι Μινωικές αποκτούν το σύγχρονο και ταχύτατο πλοίο “Αριάδνη”. Αυτό είχε πίσω πόρτα για οχήματα, μπουκαπόρτα όπως συνηθίζεται να λέγεται. Ένα πλοίο που αρχίζει να δίνει το στίγμα του δυναμισμού των Μινωικών Γραμμών. Στα 1978 μπαίνει στη γραμμή Ηράκλειο - Πειραιάς το “Κνωσός” και τότε το “Μίνως” κάνει δρομολόγια Πειραιάς - Χανιά. Στα 1981 οι Μινωικές βάζουν πλώρη για Ιταλία με το υπερπολυτελέστατο “Ελ Γκρέκο” που ξεκινούσε τότε το δρομολόγιο Πάτρα - Αγκώνα, ανοίγοντας νέους επιχειρηματικούς ορίζοντες. Έτσι έγιναν και μεγαλούργησαν αυτοί οι κολοσοί των θαλάσσιων συγκοινωνιών, που αναμφισβήτητα πρόσφεραν και συνεχίζουν πολλά να προσφέρουν!... 





ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΑΓΓΕΛΙΚΑ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

ΤΟ ΠΛΟΙΟ - ΗΡΑΚΛΕΙΟ 
ΔΡΟΜΟΛΟΓΗΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΓΡΑΜΜΗ, ΧΑΝΙΑ-ΠΕΙΡΑΙΑΣ



ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΑΓΓΕΛΙΚΑ ΣΕ ΑΣΠΡΟΜΑΥΡΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ



ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΠΟΡΤΟΚΑΛΗΣ ΗΛΙΟΣ, ΜΕ ΝΑΥΤΙΚΑ ΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 
ΗΡΑΚΛΕΙΟ - ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ

ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΦΑΙΣΤΟΣ ΤΩΝ ΜΙΝΩΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ
ΔΡΟΜΟΛΟΓΗΜΕΝΟ ΓΙΑ ΠΟΛΛΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΓΡΑΜΜΗ
ΗΡΑΚΛΕΙΟ - ΠΕΙΡΑΙΑΣ

ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ ΤΩΝ ΜΙΝΩΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ
ΔΡΟΜΟΛΟΓΗΜΕΝΟ ΕΠΙΣΗΣ ΓΙΑ ΠΟΛΛΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΓΡΑΜΜΗ
ΗΡΑΚΛΕΙΟ - ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Κάποτε ως εταιρείες λαϊκής βάσης! Ας είναι! Πάντοτε έρχονται στο μυαλό μου κάποια ταξίδια με το “Ελ Γκρέκο”, τότε που έκανε τη διαδρομή Ηράκλειο, Σαντορίνη, Πάρο, Τήνο, Βόλο, Σκιάθο, Θεσσαλονίκη και αντίστοιχα. Τότε που το πλοίο έμπαινε από τα στενά της Εύβοιας στις ακτές της Μαγνησίας, λίγο πριν από την είσοδο του στον Παγασητικό κόλπο. Δίνοντάς μου την ευκαιρία ν’ αγναντεύω τη γενέτειρά μου γη, το Πήλιο και τα όμορφα χωριά του, καθώς και τη νύφη του Παγασητικού, το Βόλο. Σκέψεις, θύμησες και μνήμες, ασυγκράτητες πια! Κάποιες διαδρομές παιδικών χρόνων, σχολικών και γυμνασιακών αναμνήσεων! Όλες μαζί συγκεχυμένες, χτυπούν την πόρτα της μνήμης μου και τι... δε μου θυμίζουν!




ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΚΑΝΤΙΑ ΤΗΣ ΑΝΕΚ LINES
ΔΡΟΜΟΛΟΓΗΜΕΝΟ ΓΙΑ ΠΟΛΛΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΓΡΑΜΜΗ
ΗΡΑΚΛΕΙΟ - ΠΕΙΡΑΙΑΣ

ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΑΓΙΑ ΓΑΛΗΝΗ ΤΩΝ ΜΙΝΩΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ 
ΔΡΟΜΟΛΟΓΗΜΕΝΟ ΓΙΑ  ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΓΡΑΜΜΗ
ΗΡΑΚΛΕΙΟ - ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΜΕΤΑΦΕΡΟΝΤΑΣ ΦΟΡΤΗΓΑ.





Πηγη - Πατρις
Αρθρο - Δημητρης Σαββας
Φωτο - Αρχειο Αντωνης Γενναρακης




ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ


ΑΓΓΕΛΙΚΑ


Το ΑΓΓΕΛΙΚΑ ναυπηγήθηκε το 1910 και ανήκε αρχικά στην Canadian Pacific. Ήταν βαμμένο το σκάφος μαύρο. Έλεγαν ότι ταξίδευε, πριν έλθει στην Ελλάδα, στις Καναδικές λίμνες. Ήταν μεγάλο πλοίο, 3025 κόρων, με μήκος 88,5 μέτρα και πλάτος 14,05. Είχε βύθισμα 4,6 μέτρα. Το κινούσε μια παλινδρομική ατμομηχανή τριπλής εκτόνωσης, με τέσσερις κυλίνδρους, με διαδρομή εμβόλου 39" (991 mm) και διαμέτρους: ο υψηλής πίεσης 27" (686 mm), ο μέσης πίεσης 42" (1.067 mm) και οι δύο κύλινδροι χαμηλής πίεσης 48,5" (1.232 mm). 


Τον ατμό έφτιαχναν τέσσερις λέβητες, που αρχικά ήσαν για κάρβουνο και μετατράπηκαν, για πετρέλαιο.  Είχε μία προπέλα. Μία πολύ υψηλή τσιμινιέρα του έδινε μεγαλοπρέπεια. Η τεράστια βεράντα και οι πολύ μεγάλοι διάδρομοί του το έκανε άνετο, για τους επιβάτες. 





Οι αίθουσές του ήταν μεγάλες και ψηλοτάβανες. Είχε κάθετη πλώρη, γυρτή προς τα πίσω τσιμινιέρα και άλμπουρα, και γενικά είχε την όμορφη γραμμή των παραδοσιακών ατμόπλοιων.  Το καράβι αυτό αγοράστηκε μεταπολεμικά, το 1949, από τους αδελφούς Τυπάλδου και εκτελούσε τα δρομολόγια του μεταξύ 1950 και 1960. 








Το ΚΑΔΙΩ 

Ξεκίνησε σαν μια ταπεινή κορβέτα τύπου Flower, από αυτές που έφτιαξαν κατα δεκάδες οι σύμμαχοι για τις ανάγκες του πολέμου.
Ήταν βασισμένες στα προπολεμικά σχέδια φαλαινοθηρικών. Τέτοια ήταν και το ΛΗΜΝΟΣ του Τυπάλδου, το ΕΡΜΟΥΠΟΛΙΣ του Φουστάνου και άλλα.
Σχετικά με την ιστορία του ΚΑΔΙΩ ως Καναδέζικη κορβέτα OWEN SOUND:
Ναυπηγήθηκε στα: Collingwood Shipyards Ltd. (Collingwood, Ontario, Canada) 
Παραγγέλθηκε στις 2 Ιανουαρίου 1942,  καθελκύστηκε στις 11 Νοεμβρίου 1942 και παραδόθηκε στις 17 Νοεμβρίου 1943. Παροπλίστηκε στις 19 Ιουλίου 1945. Πουλήθηκε και ήλθε στην Ελλάδα, με το όνομα Καδιώ, το 1945.






Αρχικά το πλοίο ταξίδευε για την συμφερόντων Σιγάλα "Cadia Cia de Nav SA" και με σημαία Παναμά. Σήκωσε Ελληνική σημαία -το 1949- με σκοπό να μπεί στη γραμμή της Κρήτης για την "Κρητική Ατμοπλοϊα", πιθανότατα ναυλωμένο σε αυτή. 
Το όνομα του πλοίου το πήρε από τη μυθική μορφή της Καδιώς Σιγάλα.
Η γυναίκα που την θαύμαζε ο Α. Ωνάσης. Η γυναίκα αυτή γεννήθηκε το 1882 και πέθανε το 1962. καταγόταν από την Οία της Σαντορίνης και ήταν μια από τις σημαντικότερες μορφές της ελληνικής ναυτιλίας.
Το 1950 το πλοίο πέρασε στην κόρη της Καδιώς, την Τέτη Μαμάη και κατόπιν διαφημιζόταν για την "Ατμοπλοΐα Υιών Γ. Σιγάλα". Όχι όμως για πολύ... 
Στα τέλη του 1953 μια αίτηση πώλησης του ΚΑΔΙΩ στο εξωτερικό δεν έγινε δεκτή από την Ελληνική κυβέρνηση (χρειαζόταν τότε η σχετική άδεια) και έτσι αποφασίστηκε να παροπλιστεί. 



Το ΚΑΔΙΩ έμεινε δεμένο για 10 χρόνια μέχρι που διαλύθηκε το 1964 στο Πέραμα.





ΑΔΡΙΑΣ !!!  ΑΠΟ ΘΕΣΑΛΛΟΝΙΚΗ και ΠΕΙΡΑΙΑ για ΚΡΗΤΗ

Ναυπηγήθηκε το 1893, από την Belfast Steamship Company, στην Αγγλία και ονομάσθηκε Magic. Ήταν 1627 τόννων, ταχύτητας 17 κόμβων και μήκους 311,3 ποδών.
Στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, χρησιμοποιήθηκε ως πλωτό νοσοκομείο. To 1918 άλλαξαν την ονομασία του σε Classic.
To 1924 πουλήθηκε στη City of Cork Steam Packet Co. To χειμώνα εκτελούσε δρομολόγια μεταξύ Fishguard-Cork και το καλοκαίρι έκανε κρουαζιέρες στη Σκωτία. Αυτή την περίοδο μετονομάστηκε Killarney, που ήταν το όνομα ενός καταπράσινου μέρους της Ιρλανδίας.




To 1931 το απόκτησε η Coast Lines. Στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, αποτελούσε πλωτή αποθήκη στο Rosyth.
To 1947 αγοράστηκε από τη Bury Court Shipping Co, συμφερόντων του Δ. Βεργωτή. Άλλαξε όνομα σε σε Αττική και έκανε δρομολόγια μεταξύ Μασσαλίας-Γένοβας-Πειραιά-Βυρητού-Χάιφας-Αλεξάνδρειας.
To 1948 πουλήθηκε στην Ηπειρωτική ως Αδρίας. Εκτελούσε Δρομολόγια από Πειραιά και Θεσσαλονίκη για Κρήτη, Χίο και Ρόδο. Στις 6 Οκτωβρίου του 1951 προσάραξε στη Φαλκονέρα, πάνω σε δύο διαφορετικές ξέρες, όπου δημιουργήθηκε ρήγμα 12 μέτρων. Στη συνέχεια έγιναν προσπάθειες διάσωσης, με αρχική επιτυχία, αλλά μια κακοκαιρία που ακολούθησε έγινε η αιτία να κοπεί στη μέση και να βυθιστεί. Από το ναυάγιο αυτό χάθηκε μόνο ένας επιβάτης. Την εποχή αυτή ήταν 58 ετών. 





ΚΥΔΩΝ

Το Κύδων συνδέεται με την ίδρυση της πρώτης παγκοσμίως πολυμετοχικής ναυτιλιακής εταιρείας, με στόχο την πραγματοποίηση θαλασσίων μεταφορών με σύγχρονα, άνετα και πολιτισμένα μέσα. Η ίδρυση της ΑΝΕΚ πραγματοποιήθηκε στις 10 Απριλίου 1967 στα Χανιά, από μερικές εκατοντάδες Κρητικούς, εμπόρους, επαγγελματίες, συνταξιούχους, αγρότες κ.λ.π., με πρόταση του Συνδέσμου Οικονομολόγων του Νομού Χανίων και την συμβολή και αμέριστη συμπαράσταση του τότε Σεβασμώτατου Μητροπολίτη Κισσάμου και Σελίνου Ειρηναίου Γαλανάκη. 




Στις 9 Σεπτεμβρίου 1970, το Ε/Γ-Ο/Γ ΚΥΔΩΝ καταπλέει στο λιμάνι της Σούδας και η ΑΝΕΚ κερδίζει την εμπιστοσύνη όλων. Το Κύδων ήταν ένα μετασκευασμένο τάνκερ όπως και αρκετά άλλα πλοία της εποχής. Ήταν κατασκευή του 1953, με μια μηχανή και εξυπηρέτησε για 20 περίπου χρόνια την γραμμή των Χανίων. Από ταχύτητα έβγαζε περίπου 12-13 μίλια. Η ΑΝΕΚ το αγόρασε το 1968 και το πούλησε το 1989. Μετονομάστηκε σε CITY OF TARANTO και μπήκε στην γραμμή Πάτρα -Τάραντο Ιταλίας. Στη συνέχεια παροπλίστηκε στην Αυλίδα και τελικά πήγε για κόψιμο το 1998.





ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΡΚΑΔΙ



To πρώτο ΑΡΚΑΔΙ της ακτοπλοΐας εμφανίστηκε στο Αιγαίο το 1971 και ταξίδεψε μόνο για 3 χρόνια. 17 χρόνια αργότερα το ΑΡΚΑΔΙ της Ρεθυμνιακής θα αναβιώσει το όνομα. 
Είχε ναυπηγηθεί το 1948 στα περίφημα αγγλικά ναυπηγεία Swan Hunter & Wigham Richardson στο Newcastle. Το είχε παραγγείλει ως EL KANTARA η Compagnie de Navigation Mixte, αλλά τελικά καθελκύστηκε με το όνομα PRESIDENT DE CAZALET.
Οι Διαστάσεις του ήταν 122,6 x 16,3 x 5,60 μέτρα και 5.228 τόνοι γκρος. 







Οι δύο τουρμπίνες που είχε στα σωθικά του το κινούσαν με 20 κόμβους, αρκετούς για να μεταφέρει 900 επιβάτες στη γραμμή Μασσαλία-Αλγέρι ή Τύνιδα που έπρεπε να κάνει. 
Το 1968 πουλήθηκε στη Compagnie Generale Transatlantique και μετονομάστηκε MEDITERRANEE. 
Το 1971 ήταν η χρονιά που το έφερε ο Ευθυμιάδης και το μετασκεύασε για να μπορεί να μεταφέρει και 80 οχήματα.
Ταξίδεψε στη γραμμή Πειραιά-Ρέθυμνο-Ηράκλειο, και Πειραιά-Λέρο-Κάλυμνο-Κω-Ρόδο, ενώ από την επόμενη χρονιά μετά τα Δωδεκάνησα συνέχιζε σε Κύπρο και Ισραήλ. 



Το Νοέμβριο του 1973 παροπλίστηκε στο Πέραμα και δεν ταξίδεψε ξανά. Τελικά διαλύθηκε το 1981-82 στο Πέραμα.



ΣΟΦΙΑ

Το ΣΟΦΙΑ ήταν το τρίτο πλοίο αυτού του τύπου (πρώην Σουηδικό δεξαμενόπλοιο Soya Birgitta) που αγόρασε ο Κ. Ευθυμιάδης το 1965. Με αυτό το πλοίο (αφού το μετασκεύασε σε F/B) μπήκε στην γραμμή της Αδριατικής το 1966 στην ρότα Πάτρα-Αγκώνα. Το 1967 αντικαταστάθηκε από το μεγαλύτερο ΗELEANNA οπότε και πέρασε σε δρομολόγια εσωτερικού στην ρότα Πειραιώς - Κρήτης.
Το Σοφία έκανε την γραμμή Ηράκλειο – Πειραιά, και κάθε Πέμπτη έκανε ημερήσιο ταξίδι προς Χανιά.







Στις 24 Σεπτεμβρίου 1967 το ΣΟΦΙΑ έπαθε ζημιές από μια πυρκαγιά.
Έξι μέρες αργότερα το πλοίο έμεινε ακυβέρνητο μεσοπέλαγα σε ένα ταξίδι Ηράκλειο-Πειραιά. Το πλήρωμα προσπάθησε να κουκουλώσει το γεγονός. Όχι μόνο δεν ενημερώθηκαν οι αρχές, αλλά όταν προσπάθησαν να επικοινωνήσουν με το ΣΟΦΙΑ, αυτό τήρησε "σιγή ασυρμάτου". Και αυτά μόνο λίγους μήνες μετά το τραγικό ναυάγιο του ΗΡΑΚΛΕΙΟΝ.
Παροπλίστηκε το 1975 στη Σαλαμίνα. Στις 17-5-1976, πήρε μεγάλη κλίση από εισροή υδάτων. Διαλύθηκε το 1986.



ΕΠΙΒΑΤΗΓΟ ΦΟΡΤΗΓΟ - ΧΑΝΙΑ

Κατασκευάστηκε το 1948 ως επιβατηγό/φορτηγό. 


Τα τεχνικά στοιχεία του ήσαν όμοια με αυτά του αδελφού πλοίου «ΗΡΑΚΛΕΙΟΝ»
Το 1965 αγοράστηκε από την Ατμοπλοία Αιγαίου των Αδελφών Τυπάλδου και μετασκευάστηκε στον Πειραιά. Δεν έκανε πολλά δρομολόγια δεδομένου ότι μετά το ναυάγιο του «ΗΡΑΚΛΕΙΟΝ», το Δεκέμβριο του 1966 στη Φαλκονέρα, κατέρρευσε ο όμιλος Τυπάλδου σε σύντομο χρονικό διάστημα. Έτσι το πλοίο παρέμεινε ανενεργό μέχρι που διαλύθηκε στον Ασπρόπυργο το 1979. 








Post Top Ad

.............