Το Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (ΜΑΙΧ) σε συνεργασία με την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης-Δ/νση Δασών Ρεθύμνου, το Δήμο Ανωγείων και το Πολυτεχνείο Κρήτης, συνέβαλαν στη δημιουργία του 8ου Μικρο-Αποθέματος του Δίκτυου Μικρο-Αποθεμάτων σπάνιων και απειλούμενων φυτών της Κρήτης με σκοπό την προστασία του φυτού Horstrissea dolinicola στην περιοχή «Πετραδολάκια» του Δήμου Ανωγείων.
Το Δίκτυο Μικρο-Αποθεμάτων σπάνιων και απειλούμενων φυτών (ΜΑΦ) της Κρήτης ξεκίνησε με 7 ΜΑΦ στο Νομό Χανίων και δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «CRETAPLANT: Πιλοτικό Δίκτυο Μικρο-Αποθεμάτων Φυτών στη Δυτική Κρήτη» (LIFE ‘CRETAPLANT’, 2004-2007) και αποτελούσε την πρώτη προσπάθεια εφαρμογής στην Ελλάδα της καινούριας ιδέας των ΜΑΦ για την προστασία απειλούμενων και σπάνιων ειδών της ελληνικής χλωρίδας.
Στο έργο συμμετείχαν το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, η Διεύθυνση Δασών Χανίων και το ΜΑΙΧ. Τα ΜΑΦ που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του έργου ‘CRETAPLANT’ βρίσκονται: στο Ελαφονήσι Χανίων για το Androcymbium rechingeri, στη νήσο Άγρια Γραμβούσα για τη «μαργαρίτα» Anthemis glaberrima, στην περιοχή Λινοσέλι (Κακιά Σκάλα) Ομαλού Χανίων για το Bupleurum kakiskalae, στο Κουστογέρακο Χανίων για την ορχιδέα Cephalanthera cucullata, στο φαράγγι της Φουρνωτής Χανίων για το Hypericum aciferum, στο όρος Σβουριχτή Λευκών Ορέων για τη Nepeta sphaciotica και στη Χρυσοσκαλίτισσα Χανίων για τον οικότοπο του φοίνικα Phoenix theophrasti (περισσότερες πληροφορίες στο: cretaplant.biol.uoa.gr).
Τα Μικρο-Αποθέματα σπάνιων και απειλούμενων φυτών( ΜΑΦ) του CRETAPLANT προστατεύτηκαν σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία με το χαρακτηρισμό τους ως μόνιμα Καταφύγια Άγριας Ζωής με αποφάσεις του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Κρήτης (ΦΕΚ 201/τ.Δ’/2009, ΦΕΚ 226/τ.Δ’/2009, ΦΕΚ 234/τ.Δ’/2009, ΦΕΚ 235/τ.Δ’/2009).
Το Horstrissea dolinicola είναι ενδημικό της Ελλάδας καθώς φύεται μόνο στον Ψηλορείτη (Ίδη) στην κεντρική Κρήτη σε περίπου 1.500 m υψόμετρο, και πουθενά αλλού στον πλανήτη.
Επιπλέον, το γένος Horstrissea είναι ένα από τα ελάχιστα (5-6) ενδημικά γένη της Ελλάδας. Εξαιτίας της περιορισμένης εξάπλωσης και των απειλών που δέχεται το είδος, έχει χαρακτηρισθεί ως CR (Κρισίμως Κινδυνεύον) σύμφωνα με τα κριτήρια της Διεθνούς Ένωσης για την Προστασία της Φύσης (IUCN) και περιλαμβάνεται στο Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας. Συμπεριλαμβάνεται στα 50 Κορυφαία (TOP 50) Φυτά των Νησιών της Μεσογείου σύμφωνα με ομάδα ειδικών (IUCN/SSC).
Η ιδέα για το 8ο ΜΑΦ στα Πετραδολάκια στο Δήμο Ανωγείων Ρεθύμνης για το φυτό Horstrissea dolinicola ξεκίνησε στο πλαίσιο του προγράμματος CARE-MEDIFLORA, 2016-2019 (www.care-mediflora.eu), το οποίο υλοποίησε στην Κρήτη η Μονάδα Διατήρησης Μεσογειακών Φυτών του ΜΑΙΧ και αφορούσε δράσεις για τη διατήρηση απειλούμενων φυτών της Κρήτης εντός και εκτός του φυσικού τους περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένων δράσεων για το φυτό Horstrissea dolinicola.
Το 8ο ΜΑΦ δημιουργήθηκε για την προστασία του μεγαλύτερου μέρους του βιοτόπου του φυτού, καλύπτει έκταση 38.076,31 τ.μ., και αποτελείται από 4 ξεχωριστές θέσεις στην τοποθεσία ‘Πετραδολάκια’ όρους Ίδη – Ψηλορείτη, Δήμου Ανωγείων. Το ΜΑΦ χαρακτηρίστηκε με απόφαση της Συντονίστριας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης ως ‘Προστατευόμενοι Φυσικοί Σχηματισμοί (Protected Natural Formations) (ΦΕΚ 250/τ.Δ’/2020).
Καθοριστική ήταν η συμβολή της Δ/νσης Δασών Ρεθύμνης, του Πολυτεχνείου Κρήτης (στη διερεύνηση του θεσμικού πλαισίου) και του Δήμου Ανωγείων αλλά και των κτηνοτρόφων της περιοχής οι οποίοι συμφώνησαν να βοηθήσουν στην προστασία του φυτού και απομάκρυναν τις κτηνοτροφικές τους εγκαταστάσεις. Η όλη προσπάθεια αποτελεί ένα μοναδικό παράδειγμα βιώσιμης ανάπτυξης στην Περιφέρεια Κρήτης.
Στο πλαίσιο των νέων δράσεων του προγράμματος CARE-MEDIFLORA έχει τοποθετηθεί περίφραξη σε μια πειραματική επιφάνεια για τη μελέτη του φυτού καθώς και η ενημερωτική ταμπέλα για το Μικρο-Απόθεμα.
Μετά το πρόγραμμα CARE-MEDIFLORA, η συνέχιση των δράσεων διατήρησης του φυτού έως το 2022 χρηματοδοτείται από το Ταμείο για τη Διατήρηση Ειδών Mohamed bin Zayed (MbZ), αποδεχόμενο πρόταση της Μονάδας Διατήρησης Μεσογειακών Φυτών του ΜΑΙΧ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου