Στο Μανώλη, στο Λευτέρη, στο Γιώργη…

Γράφει ο Ντίνος Μερκούρης- Ιατρός, καρδιολόγος- Λαϊκού Νοσοκομείου Αθηνών – Κέντρου Υγείας Ανωγείων

(Όποιος δεν θυμάται το παρελθόν του είναι καταδικασμένος να το ξαναζήσει. – Santayana George)

(Λαός, που δεν γνωρίζει την ιστορία του, είναι λαός που δεν έχει μέλλον…. Κωνσταντίνος Τσάτσος)

(Mόνο οι νεκροί έχουν δει το τέλος του πολέμου – Στρατηγός McArthur)

Η ιστορία των Ανωγείων χάνεται στα βάθη των αιώνων όπως και των περισσότερων ανωγειανών οικογενειών. Κάνοντας μια σύντομη ιστορική αναδρομή θα θυμίσω ότι τα Ανώγεια είχαν όπλα εδώ και αρκετούς αιώνες. Ο λόγος που τα είχαν αρχικά ήταν για την προστασία των ιδίων, των οικογενειών τους αλλά και της περιουσίας τους. Με αυτά τα όπλα υπερασπίστηκαν τις εστίες τους  και κάηκαν τρεις φορές από τους Τούρκους και τους Γερμανούς μα δεν παραδόθηκαν γιατί κάθε φορά θυμόντουσαν την ιστορία τους.

Στα τέλη της δεκαετίας του 50 ιδρύθηκε στα Ανώγεια το εξατάξιο Σταυράκειο γυμνάσιο. Στο γυμνάσιο αυτό δίδαξαν σπουδαίοι καθηγητές και το τίμησαν με τον μετέπειτα βίο τους σπουδαίοι Ανωγειανοί, επιστήμονες και άνθρωποι της  τέχνης. Πολύ σύντομα τα Ανώγεια έγιναν ( και παραμένουν) η πολιτιστική πρωτεύουσα της Κρήτης. Περίπου εκείνα τα χρόνια, σχεδόν ταυτόχρονα με την ίδρυση του γυμνασίου και μετά, σταμάτησαν τα φονικά στα Ανώγεια. Οι κάτοικοι του χωριού σύντομα κατάλαβαν πως τα ανώτερα ιδανικά του ανθρώπινου είδους δεν περιλαμβάνουν την επίλυση των όποιων διαφορών με τα όπλα και επίσης οι μεγάλοι ερμήνευαν τους νεώτερους πως τα όπλα δεν είναι η προέκταση του ανδρισμού τους. Έτσι τα όπλα ηχούσαν μόνο σε γάμους και χαρές.

Κακώς; Θα συμφωνήσω, όμως δεν ίσχυε αυτό μόνο στα Ανώγεια, ούτε μόνο στην Κρήτη.  Ήταν ένα έθιμο ( επαναλαμβάνω κακό) που ίσχυε όμως σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας. Πού ήταν λοιπόν η ελληνική πολιτεία σε αυτούς τους γάμους και τις βαφτίσεις ανά το πανελλήνιο; Γιατί δεν εφάρμοσε τους νόμους και γιατί δεν τους έκανε αυστηρότερους;

Πότε η ελληνική πολιτεία στήριξε πραγματικά την πρωτογενή παραγωγή; Ξέρετε πόσο πουλιέται στην Ελβετία το κιλό το μοσχάρι; Περισσότερο από 80 ευρώ/κιλό κύριοι. Αυτό σημαίνει στηρίζω την πρωτογενή παραγωγή. Τα παλιότερα χρόνια που ο κόσμος ήταν φτωχός, ήταν έθιμο ( κακό προφανώς ) η ζωοκλοπή να γίνεται για να κάνει ο γαμπρός τον γάμο του. Τα τελευταία χρόνια όμως η ζωοκλοπή γίνεται για τελείως διαφορετικούς λόγους… Πότε η ελληνική πολιτεία ενέσκηψε στο πρόβλημα; Πότε και ποιους τιμώρησε;

Ποιος υποβάθμισε την Εκπαίδευση, την Παιδεία συνολικά στην Ελλάδα; Γιατί τα ελληνόπουλα παίρνουν ( όπως παίρνουν και όταν παίρνουν) ένα χαρτί 3ης γυμνασίου, που δεν έχει απολύτως καμία αξία και σίγουρα δεν εκπληροί τον ύψιστο σκοπό του : την Παιδεία. Σίγουρα πάντως δεν φταίνε οι ήρωες εκπαιδευτικοί, όπως δε φταίνε οι ήρωες υπάλληλοι των δήμων ή οι ήρωες γιατροί.

Και στο θέμα των ναρκωτικών, που μαστίζει όλες τις περιοχές της χώρας  μας και προφανώς και την Κρήτη, που είναι η πολιτεία; Πού είναι οι Ελληνες βουλευτές και οι Ελληνες δικαστές; Θα μπορούσαμε οι Ελληνες πολίτες άραγε να μάθουμε πόσες υποθέσεις διακίνησης ναρκωτικών εκδικάστηκαν και ποιος είναι ο μέσος όρος των ποινών που επιβλήθηκαν;

Αγαπημένοι μου χωριανοί,

Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια πολλά πράγματα στη χώρα μας είτε δε γίνονται καθόλου είτε γίνονται με λάθος τρόπο. Δυστυχώς τα λίγα, που γίνονται σωστά είναι αντικείμενο φθόνου και κακοπροαίρετης κριτικής. Έτσι μας μαθαίνουν οι ταγοί μας…

Ο φθόνος η διχόνοια, η αγνωμοσύνη, βασικά μειονεκτήματα του ελληνικού λαού, από ιδρύσεως του ελληνικού κράτους τα τελευταία χρόνια ενέσκηψαν και στο χωριό μας… Σκεφτείτε πως υπήρχαν άνθρωποι όπως ο Ατζαρογιώργης μα και άλλοι πολλοί, που έφυγαν νωρίς και δεν έζησαν ποτέ φονικό στο χωριό.

Αν ζούσε ο Ατζαρογιώργης, ο Κοζίρης, οι θειοί μου ο Μπαλούρδος, ο Μηναδομανώλης, η θειά μου η Αλεξάνδρα, ο Σπυρόπουλος, ο Ψαρονίκος, ο Κλάδος, η Ανωγειανή Μάνα και τόσοι άλλοι από πολλές οικογένειες σίγουρα θα μας ορμήνευαν σήμερα σωστά.

Αγαπημένοι μου χωριανοί, όταν πρωτοήρθα πριν 8 σχεδόν χρόνια σε αυτό το χωριό, βρήκα δύο θύμησες των παιδικών μου χρόνων : σεβασμό και αγάπη. Είμαι σίγουρος πως ακόμα υπάρχουν κάπου μέσα μας.

Δυστυχώς όμως δε φταίει μόνο η πολιτεία για τα τραγικά γεγονότα των τελευταίων χρόνων και θα μου επιτρέψει ο ποιητής να διαφωνήσω : Σίγουρα δεν φταίει ούτε το ριζικό μας ούτε η ρακή. Φταίμε και μείς, φταίνε οι καπετανιές, ο κακός εγωισμός, η κυριαρχία του ατομικού συμφέροντος έναντι της προόδου του συνόλου. Φταίμε και μείς γιατί μόνοι μας κατεβαίνουμε από τα ψηλά, από κει που οι πατεράδες μας και οι μανάδες μας, μας πήγανε.

Αγαπημένοι μου χωριανοί, καλώ όλες τις οικογένειες και κάθε μία χωριστά να πενθήσουμε τους νεκρούς πρώτα κι ύστερα αφού βάλουμε στην άκρη τους εγωισμούς μας, να πάρουμε πίσω την αξία του χωριού και να το ξαναβάλουμε στη θέση του ψηλά, εκεί που ήταν πάντα.  Να συνεχίσουμε να πρωτοπορούμε, να συνεχίσουμε να διδάσκουμε πολιτισμό, ήθος και ντομπροσύνη.

Θυμάμαι τον δάσκαλο στο δημοτικό, που μας έλεγε «αν έχεις κάποιο πρόβλημα μην ξεκινήσεις να το λύνεις, αν δεν έχεις καταλάβει τι σε ρωτάει». Έχουμε λοιπόν πραγματικά καταλάβει το πρόβλημα μας; Ναι υπάρχουν τρεις νεκροί τα τελευταία τρία χρόνια, φτάνει όμως μόνο ο σασμός  για να μη θρηνήσουμε άλλους;  Ένα πράγμα που έμαθα από τα πρώτα μου ζάλα στην ιατρική είναι πως ο θάνατος πάντα βρίσκει τρόπο να σε τρυπάει και να σε αιφνιδιάζει. Ο γιατρός δε σώζει από τον θάνατο, την ζωή προστατεύει και κυρίως την αξία της. Του θανάτου όμως του πρέπει σέβας και στην αντιμετώπιση του λογική και πρόληψη. Άλλα όπλα δεν έχουμε… Αυτό ήρθα να κάνω στο χωριό. Πρόληψη,  να προλάβω ( κάλλιον το προλαμβάνειν ή το θεραπεύειν – Ιπποκράτης ). Δεν πρόλαβα όμως ( δύο φορές). Άρα το φταίξιμο είναι και δικό μου. Επομένως  δεν φτάνει μόνο ο σασμός, θέλουμε να λυθούν  τα προβλήματα της οπλοφορίας και της οπλοχρησίας. Και η οπλοκατοχή δεν είναι πρόβλημα; Το χωριό πάντα περπάταγε με τα θέλω του  και όχι με τα πρέπει.

Αγαπημένοι μου χωριανοί, προτείνω τα παρακάτω  και ας το σκεφτούν όλες οι οικογένειες του χωριού

 Όλα τα όπλα του χωριού προ του 1950 να γίνουν δωρεά στα μουσεία του χωριού

Να δημιουργηθεί ένας υπόγειος χώρος μπροστά από το άγαλμα της Ανωγειανής Μάνας διαστάσεων 3x5x3 προκειμένου να τοποθετηθούν τα υπόλοιπα όπλα.

Ο υπόγειος αυτός χώρος θα φράσσεται με σιδερένια θύρα τέτοιου βάρους που να χρειάζονται απαραιτήτως δύο χειροδύναμοι άντρες προκειμένου να την ανοίξουν.

Η σιδερένια αυτή θύρα θα  φέρει και τρεις κλειδαριές ασφαλείας και θα ανοίγει μόνο με την ταυτόχρονη χρήση των τριών κλειδιών

 Τα τρία κλειδιά θα παραδοθούν αρχικά στις Ειρήνη Στρατάκη, Δέσποινα Καλομοίρη και  Ευαγγελία Ξυλούρη

Θα υπάρχουν και τρία αντίστοιχα κλειδιά ( αντικλείδια) που θα δοθούν από τις τρεις παραπάνω μάνες σε τρεις άλλες ( κάθε μία θα δίνει σε μια άλλη που θα την γνωρίζει μόνο αυτή)

 Κάθε Aνωγειανή που κρατά κλειδί ποτέ δεν πρέπει να φανερώνει σε κανέναν τον τόπο που κρατάει το κλειδί της. Η Ανωγειανή Μάνα θα φυλάει το κλειδί του θανάτου.

Τα κλειδιά θα αλλάζουν χέρια μία φορά τον χρόνο μετά από μυστική κλήρωση μεταξύ όλων των Aνωγειανών μανάδων παρουσία της συμβολαιογράφου του χωριού

Κάθε Aνωγειανή μάνα μπορεί στη διάρκεια του βίου της να είναι μόνο μια φορά κλειδοκράτορας

Αν κάτι συμβεί σε κάποια από τις κατόχους των κλειδιών αυτόματα αυτή που έχει κλειδί ή αντικλείδι θα δύναται να ορίζει μια άλλη. Ομοίως σε περίπτωση θανάτου και μη εύρεσης του κλειδιού, αυτόματα νέο αντικλείδι.

Να θυμάστε, πάντα η σειρά είναι :

Αξία της ζωής

Ζωή

Αξίες της ζωής

Το τρίτο δε γίνεται ποτέ πρώτο…

Αγαπημένοι μου Μανώλη, Λευτέρη, Γιώργη ο θάνατος σας με αιφνιδίασε και δεν πρόλαβα να σας αποχαιρετήσω.

Καλό σας ταξίδι. Καλό παράδεισο.

 Χαιρετίσματα στη μάνα μου Ευαγγελία Σμπώκου.

Σήμερα έφυγε και η πεθερά μου Καίτη Πιέρρου. Να την προσέχετε.