Η Ανω Χερσόνησος γνωστή και σαν «Παλιά Χερσόνησος»

Η Ανω Χερσόνησος βρίσκεται 26 χιλιόμετρα ανατολικά από το Ηράκλειο και 2 χιλιόμετρα περίπου νότια από την παραλιακή Χερσόνησο. Η Ανω Χερσόνησος είναι ένα μικρό χωριό που διατηρεί τον παραδοσιακό του χαρακτήρα, και θα πρέπει να διαχωρίζεται από την παραλιακή Χερσόνησο, που πλημμυρίζει τουρίστες κάθε καλοκαίρι.

Η Ανω Χερσόνησος είναι γνωστή και σαν «Παλιά Χερσόνησος» σε αντιδιαστολή προς την «Νέα Χερσόνησο», τη γνωστή τουριστική πόλη. Αυτά τα ονόματα ωστόσο δημιουργούν λάθος εντύπωση γιατί προέρχονται από την νεώτερη ιστορία της Κρήτης και συγκρούονται με τα ιστορικά δεδομένα από την αρχαιότητα

Σύμφωνα με την ιστορία, η παραθαλάσσια Χερσόνησος (Χερόνησος) ήταν οικισμός που κτίστηκε κατά την Μινωική περίοδο. Ακμασε κατά τους Ρωμαικούς και Βυζαντινούς χρόνους, αλλά στη συνέχεια οι επιδρομές των πειρατών και ισχυροί σεισμοί κατά τον 5ο μ.Χ αιώνα, οδήγησαν τους κατοίκους στο εσωτερικό του νησιού. Ο νέος οικισμός κτίστηκε 2 χιλιόμετρα νότια από τα παράλια, στις πλαγιές του βουνού Χάρακας. Από εδώ οι κάτοικοι είχαν τη δυνατότητα να παρατηρούν το πέλαγος και να εντοπίζουν τα πειρατικά καράβια πολύ πριν φτάσουν στις ακτές της Κρήτης. Αυτό τους έδινε αρκετό χρόνο για να κρυφτούν σε ασφαλή κρησφύγετα που δύσκολα θα εντόπιζαν οι πειρατές.

Ο νεότερος οικισμός, η Ανω Χερσόνησος, άκμασε μέχρι το 1950 περίπου, όταν ξεκίνησε η ιστορία του τουρισμού στην Κρήτη και την Ελλάδα. 

Οι όμορφες παραλίες της Χερσονήσου και η ευνοϊκή της θέση κοντά στο αεροδρόμιο και το λιμάνι του Ηρακλείου, τράβηξαν τους επενδυτές και το ένα μετά το άλλο άρχισαν να κτίζονται τα πρώτα ξενοδοχεία. Σύντομα η παραλιακή Χερσόνησος αναδείχτηκε σε ένα από τα δημοφιλέστερα τουριστικά θέρετρα στην Κρήτη και την Ελλάδα. Η παραλιακή Χερσόνησος , ο Λιμένας Χερσονήσου, όπως επίσημα αποκαλείται, η Χερόνησος της αρχαιότητας, αναστήθηκε ξανά από τις στάχτες της και έγινε η «νέα» Χερσόνησος σε αντιδιαστολή με την «παλιά»Χερσόνησο, το χωριό πάνω στους λόφους