Μια ενδιαφέρουσα συνάντηση πραγματοποίησα στις αρχές του Ιουλίου του 2018 σε ένα υπέροχο μέρος δίπλα στην θάλασσα, και δίπλα σε ανθρώπους που σε ταξιδεύουν, σου μαθαίνουν ιστορίες και σε κάνουν σοφότερο.
Στο Παλαίκαστρο και συγκεκριμένα στο Κουρεμένο του δήμου Σητείας φιλοξενηθήκαμε στην όμορφη παραθαλάσσια ταβέρνα του κυρίου Αγγελάκη όπου συναντήσαμε και συνομιλήσαμε με τον κύριο Μανόλη Αιλαμάκη πρώην πρόεδρο της τοπικής κοινότητας Παλαικάστρου απο το έτος 1975 έως 1990.
Ξύπνησαν θύμησες και με εικόνες που σχημάτιζαν τα λόγια του κυρίου Αιλαμάκη πορευτήκαμε σε μια όμορφη συνέντευξη.
Ο άνθρωπος που πάλεψε να ξεδιψάσει το Παλαίκαστρο, φέρνοντας το νερό στην περιοχή, ο άνθρωπος που με τις δυνάμεις που κατείχε εκείνα τα χρόνια εμπόδισε τον ερχομό δεξαμενών πετρελαίων στην ευρύτερη περιοχή.
Η κουβέντα μας κύλησε χωρίς κλασσικές ερωτήσεις, αλλά αντιθέτως κινήθηκε σε διάλογο.
Το Παλαίκαστρο της δεκαετίας του 1970 βάδιζε με ρυθμούς χελώνας στον δρόμο της ανάπτυξης, την οποία δεν την αναζητούσε όπως την νιώθουμε και την φλερτάρουμε σήμερα.
Ο κύριος Αιλαμάκης θυμάται όταν ιδιωτική εταιρία πετρελαίου επέλεξε στην περιοχή της Χιόνας να τοποθετήσει δεξαμενές πετρελαίου και να δημιουργήσει μονάδες καθαρισμού πλοίων. Ιστορίες που γνωρίζουν λίγοι μοιράστηκε μαζί μας.
Στην ερώτηση μας προφητικά πως αισθανθήκατε, ποιούς δρόμους πρέπει να ακολουθήσετε για να αναδείξετε και να προστατεύσετε τον τόπο σας ο κύριος Αιλαμάκης απάντησε
Ο καθένας σύμφωνα με τις γνώσεις του πράττει. εγώ ήθελα να ενημερώνομαι, συμμετείχα στα νομαρχιακά συμβούλια, ρωτούσα κατοίκους άλλων πόλεων του Νομού Λασιθίου, έβλεπα που πονάει ο τόπος μου και σύγκρινα.
Για το θέμα των δεξαμενών πετρελαίου μας αναφέρει ότι ο κόσμος του Παλαίκαστρου στην αρχή ήταν θετικός δεδομένο ότι η περιοχή ήταν αγροτική, ο τουρισμός δεν φάνταζε καθόλου σαν ιδέα στους περισσότερους, και θεώρησαν ότι η συγκεκριμένη επένδυση θα φέρει κόσμο και ίσως και μεροκάματα.
Κόσμο λιγοστό βέβαια για να καλυφθούν μόνο οι θέσεις διαμονής των εργαζομένων που θα ασχολιόταν, αλλά και των συγγενών που θα επισκεπτόταν τους εργαζόμενους.
Με το απλό μάτι ενός ανθρώπου που είχε βγέι και σε άλλα μέρη αυτό φάνταζε καταδίκη για την περιοχή.
Στην ερώτηση μας πώς προωθήσατε τις ιδέες εκείνες που θα έφερναν την ανατροπή στην συγκεκριμένη κίνηση - επένδυση, τόσο στους κατοίκους όσο και στους θεσμικούς παράγοντες της εποχής μας απάντησε.
Με πειθώ... με πειθώ...
Στην ερώτηση μας πως ανέλαβε ήταν η κοινότητα και η περιοχή όταν ανέλαβε τα ηνία της προεδρίας και πως την παρέδωσε, μας απάντησε.
Το Παλαίκαστρο έβγαζε περίπου 130 τόνους ελαιόλαδο, όταν παρέδωσα τα ηνία της κοινότητας έβγαζε περίπου 1.300 τόνους.
Αυτό πραγματοποιήθηκε με βάση ότι στην περιοχή ήρθε το νερό.
Ανέπτυξα άξονες αναπτύξεως, όπως σε πρώτη φάση σε τομείς της γεωργίας, της αλιείας, κτηνοτροφίας και σε δεύτερο πλάνο του τουρισμού.
Ο σημερινός αγώνας εν έτος 2018 για την οικονομία του νερού και την ασύστολη χρήση του, εκείνα τα χρόνια ήταν πραγματικά αντιληπτός και αναγκαίος για την επιβίωση και ανάδειξη μιας ολόκληρης περιοχής.
Μου είχαν αναφερθεί περιοχές να πάρουμε νερό, όπως απο την λαγκάδα αλλά τα απέρριπτα όλα. Συζητήσεις που είχα με γεωλόγους απο εκείνα τα χρόνια με έκαναν ενήμερο ότι πηγές νερού θα βρούμε στους πρόποδες των βουνών και όχι στον κάμπο. Βρέθηκα αρκετές φορές σε δικαστικές αίθουσες.
Θυμάται ο κύριος Αιλαμάκης την γιορτή και τον ενθουσιασμό των κατοίκων όταν εμφανίστηκε νερό.
Συνεχίζοντας μας αναφέρει ότι γνώριζε απο την δεκαετία του 1970 ότι ο αμίαντος επέφερε κρούσματα καρκίνου, κάτι που ήταν πραγματικότητα σε νέους ειδικά κατοίκους της περιοχής του Παλαικάστρου.
Έστειλα ένα γράμμα στο Πανεπιστήμιο Κρήτης αναλύοντας τα στατιστικά των θανάτων, ανά ηλικία.
Αρκετές φορές συγκρούστηκα με συμπολίτες μου μόνο και μόνο για το κοινό καλό.
Τα πρώτα χρόνια κοινοτάρχες έβαζε η Χούντα τους δασκάλους του χωριού οι οποίοι ταπεινά δεχόντουσαν καταστάσεις άσχετα ότι έβλεπαν και ξεχώριζαν το καλό απο το κακό.
Συνεχίζοντας ο κύριος Αιλαμάκης μας μιλάει για το όραμα του να κατασκευαστεί ένα μικρό λιμανάκι στην περιοχή του Παλαίκαστρου ώστε να μπορεί να προφυλάξει τα σκάφη των ψαράδων, που μέχρι τότε στις δύσκολες καιρικές συνθήκες έμεναν μέσα στα καίκια τους για να τα προστατέψουν.
Οδηγήθηκα επίσης πολλές φορές σε δικαστήρια να φταίει το λιμανάκι, το οποίο κάποιοι κάτοικοι δεν το ήθελαν γιατί θα ερχόταν και ψαράδες και απο άλλες περιοχές.( Τελικά η κατσίκα του γείτονα ζούσε απο τότε )
Χαρακτηριστικά μας αναφέρει ότι με τις όποιες δυσκολίες μετακίνησης εκείνα τα χρόνια, αναγκαζόμουν και πήγαινα σχεδόν μια φορά την εβδομάδα στον Άγιο Νικόλαο όποτε είχε Νομαρχιακό συμβούλιο, για να ακούσω τις απόψεις των θεσμικών παραγόντων και να επέμβω σε ότι αφορούσε τον τόπο μου.
Πάντα κάτι κέρδιζα, μόνο όταν αγωνιστείς θα κατακτήσεις κάτι μας αναφέρει ο κύριος Αιλαμάκης.
Περάσαμε απο 40 κύματα για να κατασκευάσουμε το λιμανάκι.
Ένας αρχαίος μώλος που βρίσκεται δίπλα μας ανάγκασε να έρθουμε σε συζητήσεις και διαβουλεύσεις και με την αρχαιολογική υπηρεσία, έτσι ώστε να μην καταστρέφαμε τον μώλο.
Στην ερώτηση μας για το θέμα του τουρισμού απο την δεκαετία του 1970 έως και σήμερα ο κύριος Αιλαμάκης μας απάντησε.
Τα πρώτα χρόνια όσοι επέλεγαν την περιοχή του Παλαίκαστρου ερχόταν με το λεωφορείο και έμεναν στην παραλία, και λόγω οικονομικής δυσκολίας των τουριστών αλλά και λόγω άφαντης τουριστικής υποδομής.
Υπήρξαν δεσμεύσεις με νόμο που είχε θεσπιστεί πρίν απο την Χούντα που χαρακτήριζε όλη σχεδόν την περιοχή της παραθαλάσσιας Ιτάνου φυσικού κάλους.
Ακολούθησαν οι οριοθετήσεις των αρχαιολογικών ζωνών, κάτι που μας βρήκε σύμφωνους αλλά για να το κατακτήσουμε έπρεπε για ακόμα μια φορά να αγωνιστούμε και να διεκδικήσουμε.
Οραματικά ήθελα να παντρέψω τους νόμους με την εξέλιξη και όχι όπως το έβλεπαν οι υπηρεσίες ΑΣΠΡΟ - ΜΑΥΡΟ.
Να υπάρχουν οι αρχαιότητες αλλά να δοθεί χώρο και στις υποδομές που θα φέρουν την ανάπτυξη.
Θυμάμαι συνεχίζει ότι οι ζώνες χαράκτηκαν στην πρωτεύουσα Αθήνα με βάση ένα χάρτη πάνω σε ένα τραπέζι, κάτι που μάς έκανε να αντιδράσουμε ( δεδομένο ότι η τότε πρώτη απόφαση επέτρεπε να κτιστούν σπίτια 150 μέτρα μακριά απο την θάλασσα )
Θυμάται ο κύριος Αιλαμάκης την μεσολάβηση του αείμνηστου Σητειακού εφοπλιστή Λελάκη που με νέες ενέργειες άλλαξαν τα όρια των ζωνών.
Ξεκίνησαν δειλά δειλά τα πρώτα ενοικιαζόμενα δωμάτια στο χωριό, και κατόπιν μικρές επενδύσεις σε ταβέρνες και μικρές ξενοδοχειακές μονάδες πιο κοντά στην θάλασσα, αλλά με όρια ασφαλείας και χωροθετήσεις που τηρήθηκαν.
Κλείνοντας την κουβέντας μας ο κύριος Αιλαμάκης μας ευχαρίστησε για το βήμα των αναμνήσεων του που δώσαμε και μοιράστηκε μαζί μας και μας ανέφερε πολύ εύστοχα, ότι αν θέλεις να μείνεις σε δημόσια θέση πολλά χρόνια δεν πρέπει να στενοχωρείς πολλούς, όπως επίσης όταν δεν κάνεις κάτι δεν δημιουργείς εχθρότητες.
Ο κύριος Αιλαμάκης έχει αποσυρθεί θεσμικά πολλά χρόνια απο την κοινότητα του Παλαικάστρου, αλλά κουβαλάει μέσα του τις ανησυχίες και τις αναμνήσεις του για τον τόπο που αγάπησε και πάλεψε.
Απογοητευμένος με την σημερινή κατάσταση της Ελλάδας και της μή συμμετοχής των νέων ανθρώπων στα κοινά, μας κρατάει για αντίο την εξής φράση
( Για ότι και να θελήσεις πρέπει να παλέψεις )
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΑΝΤΩΝΗ ΓΕΝΝΑΡΑΚΗ
