Η Ιστορία του Κρατικού Αερολιμένα Ηρακλείου "ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ"
και η συμβολή του στην τουριστική και οικονομική ανάπτυξη της Κρήτης
(Σύντομη αναφορά στις ελληνικές και ξένες αεροπλοϊκές και αεροπορικές εταιρείες
που κατα καιρούς αφίχθηκαν στο φιλόξενο Νησί της Κρήτης)
(1928 - 2001)
Την ώρα που το αεροπλάνο αφήνεται επί πτερύγων ανέμων και νωχελικά χαμηλώνει έχοντας ευθυγραμμιστεί με το διάδρομο προσγείωσης, καταλαβαίνεις γιατί το Αεροδρόμιο του Ηρακλείου θεωρείται ότι είναι η πύλη της εισόδου στο Νησί της Κρήτης. Το αεροπορικό αυτό ταξίδι από την Αθήνα στο Ηράκλειο το έχουμε κάνει όλοι μας. Όμως, κάθε φορά ανακαλύπτω κι απολαμβάνω την ξεχωριστή αυτή εμπειρία της πτήσης πάνω απ' το Αιγαίο πέλαγος. Από πού αλλού, άραγε, μπορούσε να δοκιμάσει ο άνθρωπος να αφεθεί στη δύναμη του ανέμου και να υψωθεί στον ουρανό παρά από την Κρήτη! Έτσι, κάποιο πρωϊνό ο Δαίδαλος με τον Ίκαρο άφησαν τ' ακρογιάλι της Κρήτης κι άρχισαν να παίρνουν ύψος, στηριγμένοι στις μυθικές τους πτέρυγες, έχοντας κάτω τα ασημένια νερά του Κρητικού πελάγους κα τα σκόρπια νησιά του Αιγαίου.
Να, τώρα, που η Λένα Ψηλομανουσάκη χώρεσε στο βιβλίο της όλη την ιστορία του Αεροδρομίου Ηρακλείου, από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα, που στην πραγματικότητα είναι η ιστορία της εναέριας σύνδεσης της Κρήτης με τον υπόλοιπο κόσμο. Ταυτόχρονα, στο χρονολόγιο της Λένας Ψηλομανουσάκη βρίσκουμε την αργή αλλά εντυπωσιακή εξέλιξη της τουριστικής υποδομής του Ηρακλείου κι όλης της Κρήτης, γιατί, όπως θα διαπιστώσετε διαβάζοντάς το, η ζωή του νησιού άλλαξε ριζικά μετά την πρώτη προσγείωση, (προσθαλάσσωση αρχικά), αεροπλάνου. Η συγκέντρωση ενός τέτοιου υλικού, που περιλαμβάνει κάθε τι που αφορά το αεροδρόμιο Ηρακλείου έγινε ευσυνείδητα και προσεκτικά από τη συγγραφέα, ένα έργο χρονοβόρο για την ίδια, που κατάφερε να ξεδιπλώσει μέσα από τις σελίδες του βιβλίου την ιστορία του Αεροδρομίου Ηρακλείου και μαζί του την ιστορία των ανθρώπων που από τις πρώτες μέρες μόχθησαν ώστε να γίνονται αυτές οι πτήσεις με ασφάλεια. Η Ψηλομανουσάκη στάθηκε με σεβασμό απέναντι στις πηγές της, έτσι ώστε η ανάγνωση του βιβλίου γίνεται ιδιαίτερα αποκαλυπτική σ' όποιον θελήσει να κατανοήσει το σύνθετο πρόβλημα που σήμερα έχει προκύψει από την ανάγκη επέκτασης του διαδρόμου προσγείωσης - απογείωσης.
Η αμερόληπτη καταγραφή κάθε είδους προσπάθειας για την ίδρυση, την επέκταση και την λειτουργία του Αεροδρομίου, μέσα από δημοσιεύσεις, αναφορές και προσωπικές μαρτυρίες, τεκμηριώνει μέσα στο χρόνο την ανάγκη μας για επικοινωνία και άνοιγμα σε νέους ορίζοντες και την άρρηκτη σχέση της οποιασδήποτε προόδου με την πολιτική βούληση η οποία κυριαρχούσε στον τόπο μας. Η ζωή της πόλης του Ηρακλείου αλλά και ολόκληρης της Κρήτης δεν θα μπορούσε να είναι ίδια με αυτήν που είναι σήμερα, άν δεν είχε ιδρυθεί ο Αερολιμένας "ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ".
Η Λένα Ψηλομανουσάκη μας μεταφέρει με λεπτομέρειες το χρονικό του Αεροδρομίου από τις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα, θεωρώντας χρέος της νά δώσει σ' όλους μας μια ιστορία που ξεκίνησε με το πέταγμα του Ίκαρου και ολοκληρώνεται με την πτήση των ιπτάμενων μηχανών του σήμερα. Με τη δουλειά της τιμά όσους οραματίστηκαν το μεγάλο αυτό έργο, όλους που μόχθησαν πραγματικά για τη δημιουργία του, μετατρέποντας το βιβλίο σ' ένα αληθινά συναρπαστικό ανάγνωσμα για τις πτήσεις και τα αεροπλάνα στην Κρήτη.
Νίκος Γιγουρτάκης
Ηράκλειο 2003
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Η Λένα Ψηλομανουσάκη - Πιλατάκη γεννήθηκε στην Πόμπια Ηρακλείου όπου τελείωσε το Δημοτικό σχολείο και το εξατάξιο Γυμνάσιο της γενέτειράς της. Πτυχιούχος της Ανωτέρας Σχολής Ραδιοτηλεγραφητών. Έλαβε μέρος ώς εισηγήτρια ανακοίνωσης στο Θ΄ Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο το οποίο οργάνωσε η Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών και το οποίο πραγματοποιήθηκε στην Ελούντα του Αγίου Νικολάου στις 1 - 6 Οκτωβρίου 2001. Το θέμα της ανακοίνωσης που εισηγήθηκε είναι "Ίδρυση του Αεροδρομίου Ηρακλείου (1928 - 1939).Συγγραφέας του βιβλίου ΕΠΙ ΠΤΕΡΥΓΩΝ ΑΝΕΜΩΝ το οποίο αναφέρεται στην ιστορία του Κρατικού Αερολιμένα Ηρακλείου "ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ" και στην συμβολή του στην τουριστική και οικονομική ανάπτυξη της Κρήτης. Το εν λόγω βιβλίο κάνει μια σύντομη αναφορά στις ελληνικές και ξένες αεροπλοϊκές και αεροπορικές εταιρείες που κατά καιρούς αφίχθηκαν στο φιλόξενο Νησί της Κρήτης. Το βιβλίο καλύπτει την χρονική περίοδο (1928 - 2001) και χωρίζεται σε 20 κεφάλαια. Προϊσταμένη στο τμήμα τηλεπικοινωνιών του Κρατικού Αερολιμένα Ηρακλείου "ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ"