Η Βλαχερωνίτισσα είναι ένα μικρό χωριό με περίπου 152 κατοίκους και ανήκει στην Δήμοτική ενότητα Πλατανιά. Είναι πιο γνωστή στους ντόπιους με ένα εύγλωττο παρανόμι: χοχλιδάδες, το χωριό των χοχλιών.
Βρίσκεται 20 χιλιόμετρα από το κέντρο των Χανίων, προς δυτικά. Η Βλαχερωνίτισσα, αποτελούσε παλαιότερα κοινότητα της επαρχίας Κυδωνίας, σήμερα υπάγεται στο Δήμο Πλατανιά, επαρχίας Κυδωνίας. Η Βλαχερωνίτισσα αναφέρεται στην επαρχία Κυδωνίας από τον Fr. Barozzi, με την ονομασία Vlagheronitissa. Η ονομασία του χωριού, συνδέεται άμεσα με την Παναγία των Βλαχερνών. Σύμφωνα με την παράδοση, μετά την άλωση της Πόλης (29 Μαΐου1453), κάποιος από εκείνους που επέζησαν, φυγάδευσε την ιερή εικόνα και την έφερε εδώ, όπου και την έκρυψε σε ένα χωράφι. Αργότερα, βρέθηκε εκεί μέσα σε ένα θάμνο. Στη θέση αυτή χτίστηκε ο πρώτος ναός της Παναγίας, ένα μικρό εκκλησάκι το οποίο κατεδαφίστηκε όταν οικοδομήθηκε ο μεταγενέστερος ναός, στην ίδια θέση. Σύμφωνα με την Ορθόδοξη Χριστιανική Παράδοση, ο ναός κανονικά εορτάζει στις 2 Ιουλίου, την ημέρα κατά την οποία εορταζόταν η μνήμη της Παναγίας και στο ναό των Βλαχερνών της Κωνσταντινούπολης. Όμως το γεγονός ότι όλοι οι κάτοικοι έχουν αμπέλια και ο τρύγος γίνεται το Σεπτέμβριο, οδήγησε για λόγους πρακτικούς στη μετάθεση του εορτασμού την 8η Σεπτεμβρίου, ημέρα κατά την οποία, πανηγυρίζεται το Γενέσιον της Θεοτόκου. Τα τελευταία χρόνια άρχισε και πάλι να γίνεται εορτασμός στις 2 Ιουλίου, ενώ παραμένει και η εορτή της 8ης Σεπτεμβρίου.
Ο Άγιος Ελευθέριος παλαιός μικρός ναός, έχει την δική του ιστορία, η οποία ξεκίνησε από τη σοβαρή ασθένεια του γιου ενός ιερέα από το Σέλινο. Ο ιερέας, ήθελε το παιδί του να ταφεί στο κοιμητήριο της Βλαχερωνίτισσας. Επειδή όμως η καταγωγή του ήταν από άλλη επαρχία, δεν έδινε τη συγκατάθεση του ο τότε εφημέριος του χωριού, έτσι ο ιερέας από το Σέλινο έκτισε αυτό το ναό και έθαψε στο προαύλιο το παιδί του. Εκεί ετάφηκε και ο ίδιος, μετά τον θάνατο του. Υπάρχουν ακόμη ο ναός του Αγίου Γεωργίου, ο ναός Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης δίπλα στο ύψωμα 107, ο ναός του Αγίου Αντωνίου, επίσης ο ναός της Αγίας Άννας (παλαιό ξωκλήσι χτισμένο μέσα σε ρυάκι), ο ναός του Αγίου Στυλιανού, και ο παλαιός ναός του Αγίου Νικολάου, ο οποίος έχει κτισθεί από μοναχό και η καμπάνα του έγινε αργότερα από κάλυκα Εγγλέζικης βόμβας. Όλοι οι ναοί, εκτός του Αγίου Ελευθέριου και Αγίου Νικολάου, έχουν κτισθεί από τις οικογένειες οι οποίες έχουν περιουσία κοντά στο ναό, καθώς οι γειτονιές της Βλαχερωνίτισσας έχουν αναπτυχθεί διάσπαρτα, και σε απόσταση μεταξύ τους. Στην Βλαχερωνίτισσα γίνεται κάθε χρόνο και η γιορτή του σαλίγκαρου (21 Ιουνίου), με ανάλογα κεράσματα και ζωντανή Κρητική μουσική, γίνεται επίσης και η γιορτή της τσικουδιάς γύρω από το ρακοκάζανο από οικογένειας του χωριού. Επί αρκετές ημέρες κάθε χρόνο, συγκεντρώνονται όλοι σε μια μεγάλη παρέα γύρω από τις ψησταριές, κάποιες φορές και με συνοδεία ζωντανής Κρητικής μουσικής. Στην Βλαχερωνίτισσα υπάρχει και το ύψωμα 107, το οποίο είναι η θέση στην οποία οι Γερμανοί έριξαν ισχυρή δύναμη αλεξιπτωτιστών, με σκοπό την κατάληψη του αεροδρομίου του Μάλεμε. Πάνω στο ύψωμα, κοντά στο οποίο έχει κτισθεί ο ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, υπάρχει σήμερα ένας ξύλινος σταυρός και εκεί κοντά, υπάρχουν και τα ερείπια του υπόγειου Γερμανικού τηλεφωνείου.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ - ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΕΝΝΑΡΑΚΗΣ
