Ο Ερωτόκριτος είναι μία έμμετρη μυθιστορία που συντέθηκε από τον Βιτσέντζο Κορνάρο στην Κρήτη τον 17ο αιώνα. Αποτελείται από 1.540 (οι τελευταίοι δώδεκα αναφέρονται στον ποιητή) στίχους στην Κρητική διάλεκτο. Κεντρικό θέμα του είναι ο έρωτας ανάμεσα σε δύο νέους, τον Ερωτόκριτο (που στο έργο αναφέρεται μόνο ως Ρωτόκριτος ή Ρώκριτος) και την Αρετούσα, και γύρω από αυτό περιστρέφονται και άλλα θέματα όπως η τιμή, η φιλία, η γενναιότητα και το κουράγιο.
Ο Ερωτόκριτος πέρασε στην λαϊκή παράδοση και παραμένει δημοφιλές κλασικό έργο, χάρη και στη μουσική με την οποία έχει μελοποιηθεί.
Και πώς να εξηγήσεις τον έρωτα... και πώς να αποτυπώσεις τους 1.540 στίχους σε 2,5 ώρες παράστασης... και πώς να αγγίξεις την ψυχή χωρίς να ακουμπήσεις το σώμα...
Η «Ορχήστρα Φιλαρμονικής του Δήμου Σητείας» υπο την καθοδήγη του μαέστρου Γιώργου Φουρναράκη και η «Θεατρική Ομάδα του Συλλόγου Φίλων Μουσικής Σητείας» το κατάφεραν...
Άγγιξαν... τον έρωτα του καθενός, τον έρωτα που δεν ήρθε, τον έρωτα που γευτήκαμε, τον έρωτα που θα θέλαμε να βρούμε... στον έρωτα της Σητείας, για τον μεγάλο ποιητή της. Συναισθήματα περηφάνιας που σε ανατριχιάζουν για να σου υπενθυμίσουν ότι είσαι Κρητικός.
Πέρα όμως από την ιδέα που υπηρετεί, ο «Ερωτόκριτος» ενδιαφέρει περισσότερο για το ήθος που υποβάλλει. Παντού αναδύει ένα θερμό ανθρώπινο αίσθημα, συνυφασμένο, σ΄ όλη την έκταση, μ΄ αρχοντική χάρη και ευγένεια. Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια παίρνει, ταυτόχρονα, καινούργια διάσταση και δίνει το μέτρο της εσωτερικής ελευθερίας του ατόμου.
Με σειρά παραστάσεων σε όλη την Κρήτη αλλά και στην Αθήνα και με την στήριξη της Περιφέρειας Κρήτης, στο πλαίσιο του «Έτους Κορνάρου» του Δήμου Σητείας, της ένταξης του «Ερωτόκριτου» στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας και με γενικό πνεύμα το γνωστό δίστιχο «Τὰ μάτια δὲν καλοθωροῦ στὸ μάκρεμα τοῦ τόπου, μὰ πλιὰ μακρὰ καὶ πλιὰ καλὰ θωρεῖ ἡ καρδιὰ τ' ἀθρώπου» και σεβασμό στην ανεκτίμητη πνευματική παρακαταθήκη για τη Σητεία και τον πολιτισμό της.
Μια μαγική βραδιά έζησαν όλοι όσοι βρέθηκαν το βράδυ του Σαββάτου 19 Αυγούστου στο κηποθέατρο Νίκος Καζαντζάκης στο Ηράκλειο. Ένα πάντρεμα ήχων, συναισθημάτων, εικόνων, ένα καθηλωτικό και εκδηλωτικό κοινό, με παρατεταμένα χειροκροτήματα, και μια καταπληκτική σκηνοθεσία που έδεσε το χθές με το σήμερα μέσα απο τον αιώνιο κοινό παρανομαστή που δεν είναι άλλος απο τον έρωτα.
Στη μουσικοθεατρική παράσταση να αναφέρουμε επίσης ότι συμμετείχανν περίπου πενήντα μουσικοί, ηθοποιοί, τραγουδιστές και χορευτές.
Τέσσερις ολόκληρους αιώνες μετά, ο ποιητής Βιτσέντζος Κορνάρος εξακολουθεί να ζει στη Σητειακή γη, να μας δροσίζει με το νάμα των στίχων του και να μας εισάγει στο «ορεκτικό περβόλι με τα μυρισμένα δέντρη» της τέχνης του.
Στην έναρξη της παράστασης ο Εντεταλμένος Περιφερειακός Σύμβουλος Πολιτισμού κύριος Κώστας Φασουλάκης απήθυνε χαιρετισμό στον κόσμο συγχαίροντας τους διοργανωτές για την επιλογή και την αξία της συγκεκριμένης παράστασης, και δήλωσε αρωγός θεσμικά σαν Περιφερειακός Σύμβουλος Πολιτισμού σε κάθε προσπάθεια που γεννάει πολιτισμό.
Ο σκηνοθέτης της Παράστασης κύριος Νάσος Ζαγκότης δήλωσε ότι «Πρόκειται για μια θεατρική προσαρμογή του έργου του Βιτσέντζου Κορνάρου , αυτό σημαίνει ότι έχουμε κρατήσει ατόφιους τους στίχους του ποιητή δεν έχουμε αλλάξει τίποτα, απλά έχουμε κόψει για ευνόητους λόγους ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του ποιήματος προσπαθώντας να κρατήσουμε μία δραματουργική συνέχεια. Έχουμε κρατήσει περίπου των 1/5 του ποιήματος, μόνο πρωτότυπους στίχους και ουσιαστικά παρουσιάζεται όλη η ιστορία του Ερωτόκριτου και της Αρετούσας μέσα φυσικά από τη δική μας μάτια».
Η Πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Μουσικής Σητείας κυρία Βέρα Περράκη δήλωσε ότι «Πρόκειται για μια παραγωγή 50 ατόμων, είναι η φιλαρμονική του Δήμου Σητείας η ορχήστρα φιλαρμονικής Δήμου Σητείας, και οι ηθοποιοί του συλλόγου φίλων μουσικής. Μέσα από το έτος πολιτιστικής κληρονομιάς, εμείς γιορτάζουμε τον Κορνάρο, είμαστε πάρα πολύ χαρούμενοι, συγκινημένοι με όλα αυτό που γίνεται. Ο στόχος είναι να γνωρίσουμε τον Ερωτόκριτο και τον Βιτσέντζο Κορνάρο μέσα από τον ίδιο τον τόπο γέννησης του».
Οι παραστάσεις συνεχίζονται σε :
24 Αυγούστου, Συκιά Σητείας (Θεατράκι «Η ελιά»)
27 Αυγούστου, Πετρούπολη (Θέατρο Πέτρας)
28 Αυγούστου, Γαλάτσι (Θέατρο Άλσος Βεϊκου)
Το έργο διαδραματίζεται στην αρχαία Αθήνα, ο κόσμος όμως που απεικονίζει είναι ένα σύνθετο κατασκεύασμα που δεν ανταποκρίνεται σε κάποια συγκεκριμένη ιστορική πραγματικότητα: παράλληλα με τις αρχαιοελληνικές αναφορές, εμφανίζονται αναχρονισμοί και πολλά στοιχεία του δυτικού κόσμου, όπως η κονταρομαχία.
Η υπόθεση χωρίζεται σε πέντε τμήματα και είναι συνοπτικά η εξής:
Α. Ο βασιλιάς της Αθήνας Ηράκλης και η σύζυγός του αποκτούν μια κόρη, την Αρετούσα. Τη βασιλοπούλα ερωτεύεται ο γιος του πιστού συμβούλου του βασιλιά, Ερωτόκριτος. Επειδή δεν μπορεί να φανερώσει τον έρωτά του, πηγαίνει κάτω από το παράθυρό της τα βράδια και της τραγουδά. Η κοπέλα ερωτεύεται τον άγνωστο τραγουδιστή. Ο Ηράκλης, όταν μαθαίνει για τον τραγουδιστή, του στήνει ενέδρα για να τον συλλάβει, ο Ερωτόκριτος όμως μαζί με τον αγαπημένο του φίλο σκοτώνει τους στρατιώτες του βασιλιά. Ο Ερωτόκριτος, καταλαβαίνοντας ότι ο έρωτάς του δεν μπορεί να έχει αίσια έκβαση, ταξιδεύει στη Χαλκίδα για να ξεχάσει. Στο διάστημα αυτό ο πατέρας του αρρωσταίνει και όταν η Αρετούσα τον επισκέπτεται, βρίσκει στο δωμάτιο του Ερωτόκριτου μια ζωγραφιά που την απεικονίζει και τους στίχους που της τραγουδούσε. Όταν εκείνος επιστρέφει, μαθαίνει ότι μόνο η Αρετούσα τους είχε επισκεφτεί. Επειδή καταλαβαίνει ότι αποκαλύφθηκε η ταυτότητά του και ότι μπορεί να κινδυνεύει, μένει στο σπίτι προσποιούμενος ασθένεια και η Αρετούσα του στέλνει για περαστικά ένα καλάθι με μήλα, ως ένδειξη ότι ανταποκρίνεται στα συναισθήματά του.
Β. Ο βασιλιάς οργανώνει κονταροχτύπημα για να διασκεδάσει την κόρη του. Παίρνουν μέρος πολλά αρχοντόπουλα από όλον τον γνωστό κόσμο και ο Ερωτόκριτος είναι ο νικητής.
Γ. Το ζευγάρι αρχίζει να συναντιέται κρυφά στο παράθυρο της Αρετούσας. Η κοπέλα παρακινεί τον Ερωτόκριτο να τη ζητήσει από τον πατέρα της. Όπως είναι φυσικό, ο βασιλιάς εξοργίζεται με το «θράσος» του νέου και τον εξορίζει. Ταυτόχρονα φτάνουν προξενιά για την Αρετούσα από το βασιλιά του Βυζαντίου. Η κοπέλα αμέσως αρραβωνιάζεται κρυφά με τον Ερωτόκριτο, πριν αυτός φύγει από την πόλη.
Δ. Η Αρετούσα αρνείται να δεχθεί το προξενιό και ο βασιλιάς τη φυλακίζει μαζί με την πιστή παραμάνα της. Έπειτα από τρία χρόνια, όταν οι Βλάχοι πολιορκούν την Αθήνα, εμφανίζεται ο Ερωτόκριτος μεταμφιεσμένος από μαγεία. Σε μια μάχη σώζει τη ζωή του βασιλιά και τραυματίζεται
Ε. Ο βασιλιάς για να ευχαριστήσει τον τραυματισμένο ξένο του προσφέρει σύζυγο την κόρη του. Η Αρετούσα αρνείται και αυτόν τον γάμο και στη συζήτηση με τον μεταμφιεσμένο Ερωτόκριτο επιμένει στην άρνησή της. Ο Ερωτόκριτος την υποβάλλει σε δοκιμασίες για να επιβεβαιώσει την πίστη της και τελικά της αποκαλύπτεται αφού λύνει τα μαγικά που τον είχαν μεταμορφώσει. Ο βασιλιάς αποδέχεται το γάμο και συμφιλιώνεται με τον Ερωτόκριτο και τον πατέρα του και ο Ερωτόκριτος ανεβαίνει στο θρόνο της Αθήνας. Βιτσέντζος Κορνάρος O Βιτσέντζος Κορνάρος (1553 – 1613;) ήταν Έλληνας ποιητής. Θεωρείται ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους της κρητικής λογοτεχνίας, συγγραφέας του αφηγηματικού ποίηματος Ερωτόκριτος και πιθανώς του θρησκευτικού δράματος Η Θυσία του Αβραάμ. Οι πιο ασφαλείς πληροφορίες για την καταγωγή του Κορνάρου είναι αυτές που δίνει ο ποιητής στο τέλος του έργου του : αναφέρει το όνομα Βιτσέντζος, το οικογενειακό όνομα Κορνάρος, τόπο γέννησης τη Σητεία και το Κάστρο (Ηράκλειο), όπου παντρεύτηκε: Κ' εγώ δε θε να κουρφευτώ κι αγνώριστο να μ' έχου μα θέλω να φανερωθώ, κι όλοι να με κατέχου Βιτσέντζος είν' ο ποιητής και στη γενιά Κορνάρος που να βρεθή ακριμάτιστος, σα θα τον πάρη ο Χάρος. Στη Στείαν εγεννήθηκε, στη Στείαν ενεθράφη, εκεί 'καμε κι εκόπιασεν ετούτα που σας γράφει. Στο Κάστρον επαντρέυτηκε σαν αρμηνεύγει η φύση, το τέλος του έχει να γενή όπου ο Θεός ορίσει .
