Ανοίξανε τον Κλήδονα στ Άη Γιαννιού τη χάρη στο Σκαλάνι του δήμου Ηρακλείου το απόγευμα του Σαββάτου 24 Ιουνίου.
Πλήθος κόσμου συναντήθηκε έξω απο τα γραφεία του πολιτιστικού συλλόγου, όπου και ξεκίνησε η αναβίωση του εθίμου με ήχους απο λύρες και λαούτα, και με την συμμετοχή των παιδιών του χορευτικού τμήματος Σκαλανίου υπο την καθοδήγηση τών χοροδιδασκάλων Γιάννη Στιβακτάκη και Μαρίας Μαργιολάκη.
Μικροί και μεγάλοι ντυμένοι με παραδοσιακές κρητικές στολές συνέθεσαν το πάζλ της αναβίωσης του εθίμου που έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα και του οποίου η πρώτη γραπτή περιγραφή ανέρχεται στους βυζαντινούς χρόνους.
Ο «Κλήδονας» είναι μια λαϊκή μαντική διαδικασία, από τις πιο τελετουργικές όλων των παραδόσεων του τόπου μας, σύμφωνα με τον οποίο αποκαλύπτεται στις άγαμες κοπέλες η ταυτότητα του μελλοντικού τους συζύγου.
Η ίδια η λέξη υπάρχει από την εποχή του Ομήρου, «κλήδων» ονομαζόταν ο προγνωστικός ήχος, και κατ' επέκταση το άκουσμα σιωνισμού ή προφητείας, ο συνδυασμός τυχαίων και ασυνάρτητων λέξεων ή πράξεων κατά τη διάρκεια μαντικής τελετής, στον οποίο αποδιδόταν προφητική σημασία.
Κάτοικοι του χωριού άναψαν την φωτιά με τους ( Μάηδες ) και τα μαγιόκλαδα και πήδούσαν λέγοντας μαντινάδες.
Στην συνέχεια ξεκίνησαν με λύρες και λαγούτα την διαδρομή τους μέσα απο τα σοκάκια του χωριού και περνώντας απο την πλατεία σταμάτησαν για λίγο χορεύοντας σε ένα μικρό γλεντάκι όπως γινόταν παλιά με τους οργανοπαίχτες να βρίσκονται στην μέση και ο χορός να πραγματοποιήτε γύρω γύρω.
Ακολούθησε η διαδρομή έως και το δημοτικό σχολείο όπου και πραγματοποιήθηκε η τελετή αναβίωσης του Κλήδονα σε ένα όμορφο διαμορφωμένο περιβάλλον με το παλιό πηγάδι και τα ζωγραφισμένα εδώ και μέρες παλιά σπίτια σε καμβά που έφτιαξε η ζωγράφος Ελιανα Ναουμ με τη συνδρομή 2-3 φίλων του συλλόγου, της κυρίας Καίτης και της Κικής Αλεξανδρίδου.
Ο χοροδιδάσκαλος Γιάννης Στιβακτάκης χαιρέτησε τον κόσμο ευχαρίστησε τον πολιτιστικό σύλλογο αλλά και τον σύλλογο γονέων όπου βοήθησαν να πραγματοποιηθεί η βραδιά και να δώσει την ευκαιρία στους μικρούς φίλους του χωριού να μάθουν και να διατηρήσουν τα ήθη και τα έθιμα του τόπου.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
Την παραμονή του Αη-Γιαννιού, οι ανύπανδρες κοπέλες μαζεύονται σε ένα από τα σπίτια του χωριού, όπου αναθέτουν σε κάποιο μέλος της συντροφιάς, συνήθως σε μια «Μαρία» (στη Θράκη ο ρόλος αυτός δίνεται στην ονομαζόμενη «Καλλινίτσα»), της οποίας και οι δύο γονείς είναι εν ζωή, να φέρει από το πηγάδι ή την πηγή το «αμίλητο νερό».
Η ονομασία αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι η εν λόγω κοπέλα και η συνοδεία της πρέπει να ολοκληρώσουν την αποστολή αυτή, τηρώντας απόλυτη σιωπή.
Επιστρέφοντας στο σπίτι όπου τελείται ο κλήδονας, το νερό αδειάζετε σε πήλινο -ως επί το πλείστον- δοχείο, στο οποίο η κάθε κοπέλα ρίχνει ένα αντικείμενο, το λεγόμενο ριζικάρι. Συνήθως, πρόκειται για κάποιο προσωπικό αντικείμενο, συχνά μάλιστα πολύτιμο.
Στη συνέχεια, το δοχείο σκεπάζεται με κόκκινο ύφασμα «κλειδώνεται» και τοποθετείται σε ανοιχτό χώρο.
«Κλειδώνουμε τον κλήδονα με τ' Αγιαννιού τη χάρη,
κι όποια 'χει καλό ριζικό να δώσει να τον πάρει».
Με την συμμετοχή των παιδιών και με με αναφορές απο τον Γιάννη Στιβακτάκη είδε ο κόσμος όλη την διαδικασία του εθίμου
Ακολούθησε κρητικό γλέντι και χορευτικό απο τα παιδιά του τμήματος χορού του συλλόγου.
