Πριν
την Ανάσταση (κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής) όλα τα παιδιά του χωριού
μαζεύουν ξύλα και τα αφήνουν στο προαύλιο της εκκλησίας. Την παραμονή
της Ανάστασης σχηματίζουν ένα μεγάλο σωρό από τα ξύλα (την λεγόμενη
φουνάρα, φουνάρα = η μεγάλη φωτιά ή φλόγα, προφανώς από το φως, φωτιά)
και στην κορυφή έχουν ένα σκιάχτρο που υποτίθεται ότι είναι ο Ιούδας και
την ώρα που ο παπάς λέει το ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ βάζουν φωτιά και καίνε τον
Ιούδα. Η καμπάνα του χωριού χτυπά
Σε
ολόκληρη την Ελλάδα, η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα, ή Λαμπρή όπως
συνηθίζουμε να αποκαλούμε την εορτή, γιορτάζονται με ξεχωριστή
λαμπρότητα και κατάνυξη. Είναι άλλωστε η μεγαλύτερη και πλουσιότερη σε
λαογραφικές εκδηλώσεις γιορτή των ορθοδόξων χριστιανών, που εορτάζεται
κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας.
Πληθώρα εθίμων και παραδόσεων αναβιώνουν και στην Κρήτη.
H φουνάρα και το κάψιμο του Ιούδα
Πριν την Ανάσταση τονίζεται σε έρευνα-μελέτη του Α.Γ.Κρασανάκη, (κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής) όλα τα παιδιά του χωριού μαζεύουν ξύλα και τα αφήνουν στο προαύλιο της εκκλησίας. Την παραμονή της Ανάστασης σχηματίζουν ένα μεγάλο σωρό από τα ξύλα (την λεγόμενη φουνάρα, φουνάρα = η μεγάλη φωτιά ή φλόγα, προφανώς από το φως, φωτιά) και στην κορυφή έχουν ένα σκιάχτρο που υποτίθεται ότι είναι ο Ιούδας και την ώρα που ο παπάς λέει το ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ βάζουν φωτιά και καίνε τον Ιούδα. Η καμπάνα του χωριού χτυπά και πέφτουν πυροβολισμοί (ένα κακό έθιμο).
Το σημαντήρι και η μικρή φουνάρα
Παλιά ο επίτροπος της κάθε εκκλησίας δυο ώρες πριν την Ανάσταση έπαιρνε ένα σήμαντρο και κτυπώντας το γυρνούσε από γειτονιά σε γειτονιά, για να ξυπνήσει-προσκαλέσει τους πιστούς για τη Θεια λειτουργία - ΑΝΑΣΤΑΣΗ. Φεύγοντας οι κρητικοί πιστοί από το σπίτι, για να πάνε στην εκκλησία και να ακούσουν το «Χριστός Ανέστη» ανάβουν στην αυλή μια μικρή φωτιά (μικρή φουνάρα) για κάψιμο του Ιούδα του σπιτιού, πάνω από την οποία περνούν όλοι, μικροί μεγάλοι, κάνοντας ταυτόχρονα το σταυρό τους και μια ευχή, δηλαδή λέγοντας π.χ. «Έτσι να καούν και οι δικοί μας προδότες και εχθροί!».
Το αμίλητο φως
Μόλις πει ο παπάς το «δεύτε λάβετε φως», πολλοί με ένα κερί ή φαναράκι μεταφέρουν το άγιο φως στο σπίτι τους αμίλητοι ( μόλις πάρουν το φως και μέχρι να πάνε το σπίτι δεν λένε καμιά λέξη), πιστεύοντας ότι έτσι θα γίνει κάτι καλό στο σπιτικό τους ή ότι έτσι θα φύγουν οι δαίμονες.
