Μια συζήτηση με τον Γιάννη Ψαρουδάκη για την Χανιώτικη Μουσική ΟΚΤΑΒΑ
Η ΟΚΤΑΒΑ έχει περάσει την φάση της ενηλικίωσης, αν προσμετρήσουμε τις εμπειρίες που έχει αποκομίσει όλα αυτά τα χρόνια. Τα παιδικά της χρόνια τα πέρασε στο ΚΡΑ – ΚΡΑ, σε μια εποχή πιο παρθένα και καθαρή όσον αφορά τη σχέση κοινού – καλλιτέχνη. Κατόπιν άρχισε σπουδές (συναυλίες – εμφανίσεις) και στην υπόλοιπη Κρήτη και Ελλάδα, με αποκορύφωμα την, για 1 χρόνο, από κοινού εμφάνιση στην Αθήνα με την Ελένη Βιτάλη. Έχει εκδώσει 2 προσωπικούς δίσκους, τον πρώτο στην "λύρα" με τίτλο "στου Τοπανά τα χρώματα" και τον δεύτερο: στην "Eros music" με τίτλο "Στο άγγιγμα μιας χορδής" με την συμμετοχή του Δ. Μητροπάνου και της Ερωφίλης, καθώς και ένα τρίτο από την Warner music με τίτλο "προσκήνιο", που αποτύπωση τις κοινές εμφανίσεις με την Ε. Βιτάλη στην Αθήνα. Αυτό τον καιρό ηχογραφεί το τρίτο προσωπικό της CD, που θα κυκλοφορήσει σύντομα (ελπίζουμε). Άλλες μουσικές δραστηριότητες της ΟΚΤΑΒΑΣ, που είναι μάλλον άγνωστες στους περισσότερους, είναι η ευθύνη για το σάουντρακ 2 ταινιών μικρού μήκους του συμπατριώτη μας σκηνοθέτη Θοδωρή Παπαδουλάκη, των ταινιών "Πιλάλα" και "Σαμουρε", που έχουν αποσπάσει πάνω από 20 διεθνή βραβεία, καθώς και η μουσικής τελετής έναρξης των Πανευρωπαϊκών αγώνων νήσων, που έγινε πριν 2 χρόνια στο Ηράκλειο.
Η ΟΚΤΑΒΑ θα συνεχίσει να ζει και να δημιουργεί στα Χανιά, ώσπου να αντέχει -και να την αντέχει- η σκηνή, και ώσπου να υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που τους ενδιαφέρει η καλή μουσική και το καλό τραγούδι.
Πως θα περιγράφατε το σχήμα με μια φράση
ΟΚΤΑΒΑ σημαίνει Ομάδα Καταλυτικής Τέχνης Απροσδιορίστου Βιοποριστικού Αποτελέσματος. Είναι μια παρέα ανθρώπων με κοινή πάνω κάτω αισθητική, κοινή αγάπη για την μουσική, κοινή ανησυχία για την ραγδαία μετάλλαξη του σύγχρονου ανθρώπου σε τηλεπίθηκο και κυρίως με κοινό χιούμορ.
Έχει δουλέψει αρκετά τόσο εντός όσο και εκτός Κρήτης. Πως θα περιγράφατε το χανιώτικο κοινό;
Παλιότερα στους θεατρικούς θιάσους κυκλοφορούσε η εξής παροιμιώδης φράση. Αν η παράσταση "περάσει" στα Χανιά, δεν φοβάται πουθενά σ’ όλη την υπόλοιπη Ελλάδα. Αυτό περιγράφει ανάγλυφα ένα κοινό στην πλειοψηφία του πολύ εκλεκτικό, που ξέρει να εκτιμά τα καλά πράγματα, αλλά παράλληλα… να κρατάει κρυφή αυτήν την εκτίμηση.
Πόσο εύκολο η δύσκολο είναι να ζει ένας μουσικός στην περιφέρεια;
Την σαιζόν 1999-2000 η ΟΚΤΑΒΑ μετακόμισε στην Αθήνα όπου μαζί με την Ε. Βιτάλη έφτιαξαν την καλύτερη παράσταση της χρονιάς εκείνης στην πρωτεύουσα, κατά κοινή ομολογία του συνόλου του μουσικού τύπου, περιοδικών και εφημερίδων, παραγωγών και δημοσιογράφων. Παράλληλα ήρθε σε επαφή με την σκοτεινή πλευρά αυτού του κυκλώματος, με τα συναδερφικά αλληλομαχαιρώματα, τις ψεύτικες κολακείες, την εμπορία του τραγουδιού, τη λογική του "πατάω επί πτωμάτων για να ανέβω". Έτσι την επόμενη χρονιά, παρά το πλήθος των προτάσεων που είχε – για όσους ξέρουν τα πράγματα από μέσα – προτίμησε να παραμείνει στην πόλη της, παραφράζοντας τη γνωστή ρήση: "την δόξαν πολλοί εμίσησαν, την ψυχική του υγείαν, ουδείς".
Πόσο εύκολα μάχεται η καλή μουσική τα τηλεοπτικά σκουπίδια;
Όσο εύκολα μπορεί κανείς να μάχεται με κάποιον αήττητο, και ως γνωστόν, η βλακεία είναι αήττητη. Η τηλεόραση είναι εθιστική ασθένεια που προξενεί σοβαρές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, πράγμα που βέβαια βολεύει όλους αυτούς που μας θέλουν άβουλα καταναλωτικά όντα. Η ΟΚΤΑΒΑ 17 χρόνια τώρα αντιμάχεται την τηλεοπτική βαρβαρότητα και αισθητική, κατά κανόνα με επιτυχία, κι αυτό κάτι λέει για την βαθύτερη δίψα του Χανιώτικου – και όχι μόνο – κοινού. Πρέπει όμως να ομολογήσουμε, ότι κάθε χρόνο ο αγώνα αυτός γίνεται δυσκολότερος.
Πως βλέπετε την παραδοσιακή μουσική σήμερα; Είναι κοντά η μακριά από την παράδοση με τους κανόνες της;
Υπάρχει μια στροφή τα τελευταία χρόνια προς την παράδοση κυρίως της Κρητικής νεολαίας, πράγμα που από μόνο του είναι ενθαρρυντικό και αισιόδοξο. Πρέπει όμως να διακρίνουμε τα όρια μεταξύ της πραγματικής τέχνης και του χαβαλέ. Δεν ισχυριζόμαστε ότι η παράδοση είναι ένα μουσειακό έκθεμα το οποίο κανείς δεν πρέπει να προσπαθεί να το αλλάζει και να το εμπλουτίζει, και επίσης θεωρούμε το χαβαλέ και το χιούμορ απαραίτητα στοιχεία για την ψυχική μας ισορροπία. Από την στιγμή που κάποιος δεν καταλαβαίνει ότι κάνει χαβαλέ κι όχι τέχνη χρησιμοποιώντας ηλεκτρικά όργανα στον … πεντοζάλη ή λέγοντας μαντινάδες του στυλ "όταν πεθάνω βάλτε μου το κινητό στο μνήμα" κλπ. Το μόνο που έχουμε να αναφωνήσουμε είναι: "προχώρα παλληκάρι μου και μη φοβάσαι τίποτα, είσαι … αήττητος".
Η Δυτική Κρήτη για μεγάλο διάστημα ήταν μουσική πηγή. Συνεχίζει να τροφοδοτεί νέες δημιουργίες;
Η Δ. Κρήτη είναι από τα πιο όμορφα και ευλογημένα μέρη στον κόσμο, κι αυτό το λέμε χωρίς καμιά σωβινιστική διάθεση αφού, ως γνωστόν, σωβινιστής είναι εκείνος που θεωρεί τον τόπο του ομορφότερο από τα Χανιά. Φυσιολογικό είναι να ανθεί η καλλιτεχνική δημιουργία, σ’ ένα τοπίο που δίνει αφορμές και έμπνευση. Η Δ. Κρήτη εξέθρεψε ένα σωρό μεγάλους καλλιτέχνες και ανθρώπους του πνεύματος γενικά: "Οι χανιώτες για τα γράμματα, οι Ρεθεμιώτες για τ’ άρματα, οι Ηρακλιώτες για τα πράματα". Σε 50 χρόνια από σήμερα, θα ξέρουμε πόσες από τις σημερινές προσπάθειες καλλιτεχνικής δημιουργίας που συμβαίνουν εδώ, έχουν λόγο ύπαρξης.
Πως βλέπετε την χανιώτικη ύπαιθρο και τους ανθρώπους της;
Η Χανιώτικη ύπαιθρος και οι άνθρωποί της έχουν τα χαρακτηριστικά που κουβαλάμε όλοι μας, γιατί όλοι μας από ‘κει προερχόμαστε: ένας υπερήφανος και σφιγμένος, φιλόξενος και γκρινιάρης, φιλότιμος και καχύποπτος, καλομίλητος και ξεροκέφαλος, με παθολογική λατρεία για τον τόπο του και έτοιμος ν’ αρπαχτεί με τον γείτονά του για την πιο ασήμαντη αφορμή.
Κατά πόσο μπορούν και με ποιο τρόπο να συμβαδίσουν η παράδοση, η καλλιτεχνική δημιουργία και η ανάπτυξη του τόπου μας;
Μ’ ένα παράξενο μα σίγουρο τρόπο τα τρία αυτά πράγματα, πάνε μαζί δεμένα χέρι – χέρι σφιχτά. Μια κοινωνιολογική ανάλυση του φαινόμενου αυτού, θα απαιτούσε σελίδες ολόκληρες, γι’ αυτό θα αρκεστούμε να πούμε επιγραμματικά πως δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική ανάπτυξη χωρίς την παράδοση και την καλλιτεχνική δημιουργία. Η παράδοση είναι ένα είδος "γνώθι σαυτόν" για κάθε άνθρωπο και η καλλιτεχνική δημιουργία – αλλά και γενικά η δημιουργία-, ένας επαρκής λόγος για ν’ αντέχεις την ίδια τη ζωή. Είμαστε ένας λαός ευλογημένος, με πλούσια παράδοση, και με πλούσια παράδοση στην καλλιτεχνική δημιουργία. Ας έχουμε αυτά σαν οδηγό και αντίσταση στην κάθε λογής απόπειρα μαζικοποίησης της πραγματικής τέχνης, σε κάθε λογής απόπειρα συρρίκνωσης του πνεύματος, σε κάθε λογής απόπειρα εξομοίωσης του ανθρώπου με τον πίθηκο
Η Οκτάβα το εξαιρετικό συγκρότημα από την Κρήτη που κατάφερε να αφομοιώσει την μουσική ατμόσφαιρα του νησιού αλλά και να την συνδέσει με τον σημερινό ήχο
Την «Οκτάβα» αποτελούν ο Γιάννης Ψαρoυδάκης, η Εύη Παπαδοπούλου, ο Γιάννης Κατσικανδαράκης, o Χρήστος Χουσίδης, ο Κώστας Κεχράκος και ο Σταύρος Ψαρουδάκης. Μουσικοί που καταφέρνουν να δέσουν την σημερινή πραγματικότητα με την παράδοση.
Η ΟΚΤΑΒΑ είναι…
1. Ψαρουδάκης Γιάννης (μπουζούκι, λαούτο, τραγούδι)
2. Κεχράκος Κώστας (μπάσο, κιθάρα)
3. Παπαδοπούλου Εύη (κρουστά, τραγούδι)
4. Ψαρουδάκης Σταύρος (λύρα, τραγούδι)
5. Ζολώτας Γιάννης (τύμπανα)
6. Φλεμετάκης Μανώλης (μπουζούκι, ούτι)
7. Καραδελόγλου Πρόδρομος (κιθάρα, κρουστά, τραγούδι)
8. Κατσικανδαράκης Γιάννης (πλήκτρα, τραγούδι)
9. Ντερμανάκη Λία (κρουστά, τραγούδι)
10. Δημήτρης Καμηλάκης (ακορντεόν)
http://www.pyxida.gr/
