Αγίου Χριστοφόρου του επιμάχου».
Η παράδοση λέει πως έζησε και μαρτύρησε στα χρόνια του Ρωμαίου αυτοκράτορα Δεκίου ( 249-251 μ.Χ.). Στη διάρκεια ενός πολέμου συνελήφθη αιχμάλωτος μαζί με άλλους στρατιώτες και μεταφέρθηκε στην Αντιόχεια όπου βαπτίστηκε από τον εκεί επίσκοπο, ιερομάρτυρα Βαβύλα. Πήρε τότε το όνομα Xριστόφορος (ή Χριστοφόρος) εγκαταλείποντας το προηγούμενο όνομά του που ήταν Ρέπροβος.
Λέγεται ότι η αφορμή για τον αποκεφαλισμό του (το έτος 250 μ.Χ.) ήταν η μεταστροφή στον χριστιανισμό από το κήρυγμα του αγίου, δύο γυναικών ελευθέρων ηθών, της Καλλίνικης και της Ακυλίνας, αλλά και Ρωμαίων στρατιωτών.
Ο Άγιος Χριστοφόρος ως κυνοκέφαλος, φορητή εικόνα στο Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών
Ο Άγιος Χριστοφόρος περιγράφεται και εικονίζεται πολλές φορές και ως κυνοκέφαλος (δείτε και: Άγιος Σκύλος Αντρωνίου), προφανώς λόγω της σύνδεσής του με το έθνος των Σκυλοκεφάλων. Για τους κυνοκέφαλους, ανθρώπους δηλαδή με κεφάλι σκύλου, κάνουν λόγο και οι Ηρόδοτος και Ησίοδος. Παρόμοιος θρύλος υπήρχε και στην Ασία, αφού συναντάται σε κινεζικά κείμενα του 6ου αιώνα. Οι φήμες περί σκυλοκέφαλων ή κυνοκέφαλων μάλλον οφείλεται στις περιορισμένες γνώσεις που υπήρχαν για τις περιοχές της Ασίας. Ο Στράβωνας στα γεωγραφικά του κάνοντας σχόλιο για τις τερατολογίες των παλαιοτέρων του, αναφέρει τους μεγαλοκέφαλους του Ησίοδου, τους στεγανόποδες του Αλκμάν, τους μονόφθαλμους και κυνοκέφαλους του Αισχύλου. Αργότερα και ο Κλαύδιος Πτολεμαίος κάνει λόγο για κυνοκέφαλους και μονόποδες.
Κατά την παράδοση του ελληνικού λαού ο άγιος Χριστοφόρος θεωρείται προστάτης των χωραφιών και των αμπελιών από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες και ιδιαίτερα από την πτώση χαλαζιού. Στους νεώτερους χρόνους, άρχισε να θεωρείται προστάτης των αυτοκινητιστών, των οδοιπόρων και του Σώματος Εφοδιασμού-Μεταφορών του Στρατού, ενώ είναι και ο πολιούχος της πόλης του Αγρινίου.
Ο Άγιος Χριστοφόρος παρουσιάζεται σε εικόνες με μορφή γίγαντα να περνά τον Χριστό ως μικρό παιδί στους ώμους του, από την μία όχθη ενός χειμάρρου στην άλλη. Ο μύθος αναφέρει ότι περνούσε τους οδοιπόρους από τον χείμαρρο, αφού δεν υπήρχε γέφυρα και έτσι έγινε προστάτης τους. Όταν πέρασε και τον Χριστό πήρε το όνομα του Χριστόφορος («Χριστόν φέρει»), μια άλλη εκδοχή για την προέλευση του ονόματός του.
Η μνήμη του τιμάται στις 9 Μαΐου από την Ορθόδοξη Εκκλησία και στις 25 Ιουλίου από την Καθολική. Θεωρείται επίσης άγιος από την Λουθηρανική και την Αγγλικανική εκκλησία.
