Το Ίνι είναι οικισμός στην επαρχία Μονοφατσίου του νομού Ηρακλείου. Το 2001 είχε 370 κατοίκους, που ασχολούνται κυρίως με γεωργικά επαγγέλματα. Η απόστασή του από το Ηράκλειο είναι περίπου 44 χιλιόμετρα. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού ονομάζεται "Ίνι-Μοναστηράκι". Κεντρικός ναός είναι ο Άγιος Γεώργιος. Το Ίνι αναφέρεται στην απογραφή του Καστροφύλακα (Κ 96) με το όνομα Igni και με 114 κατοίκους το 1583. Κατά την Τουρκοκρατία κατοικούνταν μόνο από Τούρκους και το 1834 από 5 οικογένειες. Κατά της επαναστάσεις εγκατέλειψαν και το 1881 είχε 129 Χριστιανούς και 21 Τούρκους.
Στην εκκλησία της Παναγίας είναι εντοιχισμένη επιτύμβια πλάκα από μουσικό που χρονολογείται από τη ρωμαϊκή περίοδο με την επιγραφή Μολπάς έμελψα αυλών των λιγυρών ήχος ανευρόμενος. Μοίραν δ’ ουν απέκλεισε Θεός εμέ εμέ θνητόν εόντα. Κείμαι… (Gerola, IV, 573) Στο χωριό αυτό τοποθετείται τελευταία η αρχαία πόλη Αρκαδία ή Αρκάδες. Η πόλη ήταν αρχικά σύμμαχος της Κνωσού αλλά συμμάχησε με τη Λύττο μετά το 221 π. Χ. Αποστάντες της των Κνωσίων φιλίας τοις Λυττίοις συμμαχείν (Πολύβιος, IV, 53,6). Ήταν αυτόνομη πόλη και είχε τα δικά της νομίσματα που είχαν στη μία όψη την κεφαλή του Δία Άμμωνα κερασφόρου και στην άλλη την Αθηνά να στηρίζεται σε δόρυ και τη λέξη ΑΡΚΑ ΔΩΝ.
Το 1583 αναφέρεται και ο Μαχαιράς με το όνομα 'Maghiera και με 113 κατοίκους (Καστροφύλακας , Κ96). Κατά την Τουρκοκρατία κατοικούνταν μόνο από Τούρκους (13 οικογένειες το 1834) και το 1881 από 200 Τούρκους. Αναφέρεται σε όλες τις απογραφές Μαχαιρά, χωρίς άρθρο. Στα μεσαιωνικά κείμενα αναφέρεται συνηθέστατα το επαγγελματικό επώνυμο- σήμερα λέγεται Μαχαιρά.
Το Μοναστηράκι αναφέρεται το 1583 στην ίδια περιοχή το Monasterio di Christo (Καστροφύλακας, Κ96). Πιθανότατα είναι ο σημερινός οικισμός. Νοτιοανατολικά του χωριού Μαχαιράς, κοντά στην τοποθεσία «Καλό Νερό» , σώζονται τα ερείπια του οικισμού Μιτσιτσίρι, το οποίο αναφέρεται Miciciri το 1583 με 64 κατ. (Καστροφύλακας, Κ96), το 1834 με 4 τουρκικές οικογένειες, το 1881 με 24 Τούρκους . Το 1900 αναφέρεται ακατοίκητο. Άρα είχε εγκαταλειφθεί μετά το 1881. Το φράγμα Ινίου – Μαχαιράς βρίσκεται σε απόσταση 38km νότια του Ηρακλείου, και δίπλα στα χωριά Μαχαιρά και Ίνι. Κατασκευάστηκε το 2004 και έχει χωρητικότητα 1750000 κυβικά μέτρα.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΕΝΝΑΡΑΚΗΣ
Παπουτσάκη Βασιλική
